Opatkowice Murowane

Artykuł

50°34′21″N 20°21′24″E

- błąd

39 m

WD

50°34'N, 20°21'E

- błąd

2320 m

Odległość

847 m

Opatkowice Murowane
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

jędrzejowski[1]

Gmina

Imielno

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-313[2]

Tablice rejestracyjne

TJE

SIMC

0239793

Położenie na mapie gminy Imielno
Mapa konturowa gminy Imielno, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Opatkowice Murowane”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Opatkowice Murowane”
Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego
Mapa konturowa powiatu jędrzejowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Opatkowice Murowane”
Ziemia50°34′21″N 20°21′24″E/50,572500 20,356667

Opatkowice Murowanewieś sołecka[1] w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Imielno[3][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Dwór w Opatkowicach - stan obecny

Historia

Opatkowice Murowane[a] – wieś położona 10 kilometrów na południowy wschód od Jędrzejowa, w ówczesnej gminie Mierzwin, w dawnym powiecie chęcińskim, mają młyn i pokłady kamienia budulcowego[5].

W 1827 miały 26 domów i 162 mieszkańców.

W roku 1872 r. rozległość gruntów wynosiła 1129 mórg - gruntów ornych 587, łąk 8 mórg, lasu 486 mórg, nieużytków 48. Budynków murowanych 5, z drzewa 6. Wieś Opatkowice osad 34 gruntu 201 mórg.

Herbarz Bonieckiego podaje, że Komes Przybysław czyli Przybek Kuropattwa herbu Szreniawa, rodem z Grodziny, obok Opatkowic leżącej w 1389 wsie swoje: Rzepin, Rzepinek, Żerniki i Zegrze zamienił na Zborów i Opatkowice z Opatem Łysogórskim. W rękach Kuropatwów było Opatkowice prawie 200 lat[5].

Od Kuropatwów przechodzą Opatkowice do Rawiczów Dembińskich. W 1544 r. synowie Stanisława sędziego grodzkiego chęcińskiego: Andrzej, Mikołaj i Sebastian dzielą się dobrami ojczystymi i macierzystymi: Grodziną, Opatkowicami, Mierzwinem, Dembianemi i Białoszycami[5][6].

Właścicielem w okresie do 1689 r. Opatkowic był Stanisław Oraczewski i Dolscy którzy dobra te nabyli od potomków Dembińskich.

Od Dolskich w 1689 kupił Opatkowice Andrzej Rawicz Dembiński, porucznik pancerny 1702 r. i pułkownik królewski 1703 r. zmarły 1712 r.

W 1714 właścicielami Opatkowic są Wojciech Struś, chorąży wieluński i Anna z Otwinowskich. Następnie należały do Tęgoborskich. Po nich zaś w 1764 właścicielem jest Szymon Malczewski. Kilkakrotnie jeszcze następowała zmiana właścicieli wsi, a to poprzez sprzedaż, a to w drodze sukcesji.

W roku 1858 Opatkowice nabywa Antoni Laskowski ożeniony z Karoliną Rózycką. Po bezpotomnej śmierci Antoniego Laskowskiego jego dział kupuje Erazm Różycki ojciec wspomnianej Karoliny. Wieś pozostaje we własności Różyckich do lat 30. XX wieku[5].

Zabytki

We wsi jest piękny dwór o cechach klasycystycznych, zbudowany około 1855 r., parterowy, z gankiem wspartym na kolumnach. Właścicielem dworu był m.in. Erazm Rola Różycki, przywódca obozu „białych” podczas powstania styczniowego. Zmarł w Opatkowicach Murowanych w 1893 r.

Obecnie dwór został gruntownie odremontowany. Znajduje się w rękach prywatnych.

Zespół dworski (dwór i park) wpisany jest do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.93/1-2 z 5.12.1957 i z 8.05.1971)[7].

Uwagi

  1. Informację o Opatkowicach Murowanych przygotowano w oparciu o obszerne opracowanie monograficzne powiatu jędrzejowskiego pióra Seweryna Borkiewicza autora części I oraz inż. Zygmunta Linowskiego cz.II. Całość dzieła autorów nosi nazwę „Monografia Historyczna i Gospodarcza Powiatu Jędrzejowskiego” i jest pracą dyplomową autorów wykonaną pod kierunkiem prof. Zdzisława Ludkiewicza w Zakładzie Polityki Agrarnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie w roku 1932-33.

Przypisy

  1. a b Jednostki organizacyjne gminy Imielno. Urząd Gminy Imielno. [dostęp 2015-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 860 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-03-20].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20]. 
  5. a b c d Borkiewicz i Linowski 1937 ↓, s. 148.
  6. Opatkowice (6), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 544.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 6 [dostęp 2015-10-13].

Bibliografia

  1. Karolówka 2.), folwark, powiat jędrzejowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 853.

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Jędrzejów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Jędrzejów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.88 N
  • S: 50.43 N
  • W: 19.77 E
  • E: 20.60 E
Dwór w Opatkowicach Murowanych.jpg
Autor: Dwladmon, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dwór w Opatkowicach po restauracji.