Opos

Opos
Philander[1]
Brisson, 1762[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – opos szary (P. opossum)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Nadrząd

torbacze

Rząd

dydelfokształtne

Rodzina

dydelfowate

Podrodzina

dydelfy

Rodzaj

opos

Typ nomenklatoryczny

Didelphis opossum Linnaeus, 1758

Synonimy
  • Philander[a] Tiedemann, 1808[3]
  • Metachirops Matschie, 1916[4]
  • Hylothylax Cabrera, 1919[5]
  • Phillander[b] Rivillas, Caro, Carvajal & Vélez, 2004[6]

Opos[7] (Philander) – rodzaj ssaka z podrodziny dydelfów (Didelphinae) w obrębie rodziny dydelfowatych (Didelphidae).

Zasięg występowania

Do rodzaju należą gatunki występujące od północnego Meksyku po północną Argentynę[8][9].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 20,7–33,1 cm, długość ogona 25,3–37,7 cm; masa ciała 148–910 g[10].

Systematyka

Etymologia

  • Philander (Phillander): gr. φιλανδρος philandros „miłujący ludzi”, od φιλεω phileō „kochać”; ανηρ anēr, ανδρος andros „człowiek, mężczyzna”[11].
  • Metachirops: rodzaj Metachirus Burmeister, 1854 (oposowiec); gr. ωψ ōps, ωπος ōpos „twarz”[12]. Gatunek typowy: Didelphis quica Temminck, 1824 (= Didelphys frenata Olfers, 1818 (= Didelphis opossum Linnaeus, 1758)).
  • Hylothylax: gr. ὁλος holos „kompletny, cały”; θυλαξ thulax, θυλακος thulakos „wór”[5]. Gatunek typowy: Didelphis opossum Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny

Voss, Díaz-Nieto i Jansa (2018) wyróżniają dodatkowo gatunek Philander quica (obejmujący populacje zaliczane we wcześniejszych publikacjach do gatunku P. frenatus, zdaniem autorów nienależące do tego samego gatunku co holotyp P. frenatus), Philander canus (uznawany przez nich za starszy synonim gatunków P. mondolfii i P. olrogi), Philander melanurus, Philander pallidus i opisany przez autorów nowy gatunek Philander pebas; autorzy uznają jednocześnie gatunek P. frenatus za młodszy synonim P. opossum[13]. W takim ujęciu do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[8][7]:

  • Philander quica (Temminck, 1824)
  • Philander pebas Voss, Díaz-Nieto & Jansa, 2018
  • Philander canus (Osgood, 1913) – opos nizinny
  • Philander andersoni (Osgood, 1913) – opos andyjski
  • Philander mcillhennyi Gardner & Patton, 1972 – opos amazoński
  • Philander opossum (Linnaeus, 1758) – opos szary
  • Philander deltae Lew, Pérez-Hernándeez & Ventura, 2006 – opos deltowy
  • Philander melanurus (O. Thomas, 1899)
  • Philander vossi Gardner & Ramírez-Pulido, 2020

oraz gatunek wymarły[14]:

Uwagi

  1. ↑ Typ nomenklatoryczny: Philander virginianus Tiedemann, 1808 (= Didelphis opossum Linnaeus, 1758).
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Philander Linnaeus, 1758.

Przypisy

  1. ↑ Philander, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species : cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 13. (łac.).
  3. ↑ F. Tiedemann: Zoologie: zu seinen Vorlesungen entworfen. Allgemeine Zoologie, Mensch und Säugthiere. Landshut: In der Weberichen Buchhandlung, 1804, s. 426. (niem.).
  4. ↑ P. Matschie. Bemerkungen über die Gattung Didelphis L.. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. 1916, s. 262, 267, 1916. (niem.). 
  5. ↑ a b A. Cabrera: Genera Mammalium. Madrid: Imprenta y Librería de Nicolás Moya, 1919, s. 47. (hiszp.).
  6. ↑ C. Rivillas, E. Caro, H. Carvajal & I. Vélez. Algunos tremátodos digeneos (Rhopaliasidae, Opistorchiidae) de Philander opossum (Marsupialia) de la costa pacífica colombiana, incluyendo Rhopalias caucensis n. sp.. „Revista de la Academia Colombiana de Ciencias Exactas, Físicas y Naturales”. 28 (109), s. 591, 2004. (hiszp.). 
  7. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 5. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. ↑ a b D. Astúa: Family Didelphidae. W: C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest (red. red.): Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 50–52. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Philander. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-20].
  10. ↑ D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 165–167. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  11. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 531, 1904. (ang.). 
  12. ↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 155. (ang.).
  13. ↑ R.S. Voss, J.F. Díaz-Nieto & S.A. Jansa. A revision of Philander (Marsupialia, Didelphidae). Part 1, P. quica, P. canus, and a new species from Amazonia. „American Museum Novitates”. 3891, s. 1–70, 2018. DOI: 10.1206/3891.1. (ang.). 
  14. ↑ J. Zijlstra: Philander. Hesperomys project. [dostęp 2022-02-13]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Cuica verdadeira2.jpg
Autor: André de Souza Pereira, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gray four-eyed opossum, Philander opossum. NOTE: this version is cropped and adjusted in brightness from the original.