Order Miłosza Wielkiego

Order Miłosza Wielkiego
Orden Kneza Miloša

Awers Order Miłosza Wielkiego (gwiazda I i II klasy)
Baretka orderu cywilnego
Ustanowiono	11 grudnia 1898
Wycofano	1903
Powyżej	Order św. Łazarza
Równorzędne	Order Gwiazdy Jerzego Czarnego
Poniżej	Order Orła Białego

Order Miłosza Wielkiego (serb.-chorw. Orden Kneza Miloša) – w latach 1898 – 1903 drugie z kolei (po Orderze św. Łazarza, noszonym tylko przez króla) najwyższe odznaczenie Królestwa Serbii za czasów dynastii Obrenowiciów.

Historia i insygnia

Order został ustanowiony w roku 1898 przez ostatniego króla Serbii z dynastii Obrenowiciów Aleksandra I na cześć przodka, księcia Miłosza zwanego Wielkim i otrzymał drugie miejsce w hierarchii serbskich orderów, wypierając Order Orła Białego na trzecie miejsce. Posiadał tylko trzy klasy, Wielki Krzyż, Komandorię z Gwiazdą i Komandorię i był nadawany poddanym serbskim i cudzoziemcom za zasługi wobec dynastii Obrenowiciów.

Oznaka orderu Miłosza Wielkiego utrzymana była w stylu secesji: była nią owalna, dwunastopromienna gwiazda z brylantowanymi promieniami. W środku gwiazdy znajdował się wykonany w palonej emalii portret kniazia Miłosza, otoczony emaliowaną niebieską wstęgą z nałożonym na nią srebrnym wieńcem laurowym z napisem "Цbeти 1815". Medalion jest ukoronowany złotym monogramem Miłosza, noszącym złotą koronę typu bizantyjskiego. Pod medalionem umieszczony jest zrywający się do lotu dwugłowy biały orzeł serbski z tarczą herbową – białym krzyżem serbskim w czerwonym polu. Gwiazda I i II klasy jest identyczna z oznaką orderu i tylko niewiele większa od niej. I oznaka, i gwiazda na pierś wysadzane były perłami i kamieniami półszlachetnymi. Wielki Krzyż noszony był na ciemnoniebieskiej wstędze z prawego ramienia na lewy bok, II i III klasa na szyi.

Po zamordowaniu króla Aleksandra I Obrenowicia nowy władca Piotr I Karadziordziewić zniósł order Miłosza Wielkiego, stworzony ku pamięci człowieka, który kazał zamordować przodka nowej dynastii, Karadziordzia, i odesłać jego uciętą głowę sułtanowi tureckiemu; Piotr I ustanowił na jego miejsce Order Gwiazdy Jerzego Czarnego.

W czasie pięciu lat swego istnienia Order Miłosza Wielkiego został nadany 225 razy.

Znawca, historyk i kolekcjoner orderów Václav Mēřička uważał go, obok rosyjskich orderów św. Andrzeja i Orła Białego, za najpiękniejszy order Europy.

Bibliografia

• Arnhard Graf Klenau, Europäische Orden ab 1700, München 1978
• Václav Měřička, Book of Orders and Decorations, Praha 1980
• И. Г. Спасский, Иностранные и русские ордена до 1917 года, Leningrad 1963