Order Zasługi (Portugalia)

Order Zasługi
Ordem do Mérito

Awers II kl.
Baretka I kl.
Baretka II kl.
Baretka III kl.
Baretka IV kl.
Baretka V kl.
Ustanowiono	1976
Dewiza	BEM MERCER

Order Zasługi (port. Ordem do Mérito) – portugalskie odznaczenie państwowe ustanowione w 1976^[1], nadawane osobom oraz instytucjom za wybitne dokonania lub zasługi w zakresie działalności publicznej lub prywatnej.

Historia i zasady nadawania

Order został ustanowiony w 1976 „z przeznaczeniem nagradzania doniosłych zasług lub czynów dokonanych w ramach sprawowania jakichkolwiek funkcji – publicznych lub prywatnych, będących przejawem bezinteresownego działania na rzecz społeczeństwa”^[2]. Odznaczenie zastąpiło Order Życzliwości (port. Ordem de Benemerência), powołany 30 stycznia 1929 przez prezydenta António Carmonę i przyznawany do 1976. Równocześnie został ustanowiony Order Edukacji Publicznej (port. Ordem da Instrução Pública). Oba odznaczenia powstały w wyniku reformy Ordem da Instrução e da Benemerência, powołanego w kwietniu 1927.

Ordem do Mérito jest przyznawany zarówno obywatelom Republiki Portugalskiej, jak i cudzoziemcom.

Według oficjalnej klasyfikacji portugalskich odznaczeń państwowych Order Zasługi – wraz z m.in. z Orderem Edukacji Publicznej – należy do kategorii „Orderów zasług cywilnych” (port. Ordens de Mérito Civil).

Stopnie orderu

Ordem do Mérito dzieli się na pięć klas^[3]:

• Krzyż Wielki (Grã-Cruz)
• Wielki Oficer (Grande-Oficial)
• Komandor (Comendador)
• Oficer (Oficial)
• Medal (Medalha)

Dodatkową klasę stanowi stopień: „Członek honorowy” (Membro Honorário), który występuje w wypadku przyznania orderu instytucji.

Insygnia

Odznaką orderu jest krzyż maltański o obustronnie emaliowanych na niebiesko ramionach w obramowaniu srebrnym (w wypadku medalu) lub złotym (pozostałe klasy). Na środku awersu krzyża jest umieszczony okrągły, emaliowany medalion, w którego centrum znajduje się pięciopromienna gwiazda nałożona na niebieskie koło. Gwiazdę otacza biały pierścień z inskrypcją: „BEM MERCER”. Na rewersie medalionu widnieje – na złotym lub srebrnym polu – emaliowany herb Portugalii, który okala niebieski pierścień z napisem: „República Portuguesa”. Odznaka jest zawieszona na wieńcu laurowym, uwidocznionym na awersie. Metalowe elementy odznaki orderu klasy oficerskiej i wyższych są pozłacane, zaś wszystkie napisy – złożone wersalikami.

Do orderu przynależy – w trzech najwyższych klasach – gwiazda orderowa w kształcie krzyża maltańskiego, wykonana ze srebra (w I i II klasie z pozłacanego srebra). To jednostronne insygnium jest odwzorowaniem krzyża odznaki, nieznacznie powiększonym. Różni się od niej ponadto okalającym medalion złotym, zewnętrznym pierścieniem z grawerunkiem liści laurowych.

Na wstążkach orderu znajdują się trzy równej szerokości, pionowe pasy o barwach: czarny, żółtozłoty, czarny. Wstążka klasy oficerskiej odznaczenia jest uzupełniona rozetką oraz klamrą, która zdobi również wstążkę medalu. Natomiast wstążka medalu przeznaczonego dla kobiet jest uformowana w podwójną kokardę.

Odznaczeni

Przypisy

Bibliografia

• Ordens Honoríficas Portuguesas

Linki zewnętrzne

• Lista odznaczonych w latach 1975-2007. ordens.presidencia.pt. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-21)].

Portugalskie odznaczenia (według rangi)

Republika Portugalska (od 1910)

Prezydenckie Wstęga Trzech Orderów Order Wieży i Miecza Medal Waleczności Wojskowej Krzyż Wojenny Order Wojskowy Chrystusa Order Wojskowy Avis Medal za Wybitną Służbę Medal Zasługi Wojskowej Order Wojskowy św. Jakuba od Miecza Order Infanta Henryka Order Wolności Medal Przykładnego Prowadzenia Order Zasługi Order Wychowania Publicznego Order Zasługi Przedsiębiorczej Wycofane Order Imperium Wstęga Dwóch Orderów Medal Wojskowy Medal Zwycięstwa

Królestwo Portugalii (1139–1910)

Wstęga Trzech Orderów Wstęga Dwóch Orderów Order Wieży i Miecza Order Chrystusa Order św. Benedykta z Aviz Order św. Jakuba od Miecza Order św. Elżbiety Order Vila Viçosa Order Skrzydła św. Michała