Oscar Niemeyer
 Oscar Niemeyer (1968) | |
| Imię i nazwisko | Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 15 grudnia 1907 |
| Data i miejsce śmierci | 5 grudnia 2012 |
| Narodowość | |
| Alma Mater | Escola Nacional de Belas Artes |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
 | |
| Odznaczenia | |
  _-_ribbon_bar.png){kind=small} _-_ribbon_bar.png){kind=small}  .gif){kind=small}      _-_ribbon_bar.png){kind=small}      | |
| Nagrody | |
m.in. | |
| Strona internetowa | |
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Oscar Niemeyer, właśc. Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho (ur. 15 grudnia 1907 w Rio de Janeiro, zm. 5 grudnia 2012 tamże) – brazylijski architekt, przedstawiciel światowej architektury modernistycznej[1]; zaprojektował około 200 budynków i budowli[2].
Życiorys
Niemeyer, wywodzący się z rodziny żydowskiego pochodzenia[3], dorastał w środowisku artystycznym. W 1934 ukończył studia na Narodowej Akademii Sztuk Pięknych (Escola Nacional de Belas Artes) w Rio de Janeiro, po czym mimo trudnych warunków materialnych zrezygnował z wynagrodzenia, praktykując w biurze renomowanych architektów nowoczesnych Lúcio Costy i Carlosa Leão. W 1936 Lúcio Costa został wybrany przez ministra edukacji Gustavo Capanemę na projektanta zespołu gmachów ministerstwa oświaty i zdrowia w Rio de Janeiro. W 1939 kierownictwo projektu przejął Niemeyer, współpracując z Lúcio Costą, Carlosem Leão, Affonso Eduardo Reidym, Jorge Moreirą oraz Ernanim Vasconcellosem. Konsultantem projektu był sławny już wówczas francuski architekt Le Corbusier. Niemeyer znalazł się pod silnym wpływem jego architektury. Szybko wytworzył jednak swój osobisty skulpturalny i abstrakcyjny styl, osadzający modernizm w miejscowym klimacie kulturowym.
W 1945 wstąpił do Brazylijskiej Partii Komunistycznej, której członkiem pozostał do roku 1990. Poglądy polityczne Niemeyera – zaangażowanego komunisty – mają duży wpływ na jego twórczość, lecz były również powodem poważnych perturbacji w życiu architekta. Niemeyer był aktywnym działaczem lewicowym. Po przejęciu władzy w Brazylii przez wojskową juntę został zmuszony do emigracji, którą spędził głównie we Francji. Przyjaźnił się z wieloma komunistycznymi liderami, m.in. z Fidelem Castro. Zaprojektował także siedzibę Francuskiej Partii Komunistycznej[4].
Po przejęciu w 1964 władzy w Brazylii przez juntę zakazano mu wykonywania zawodu, a w 1966 zmuszono do opuszczenia kraju, sugerując wyjazd do ZSRR. Architekt osiedlił się wówczas we Francji, odwiedził jednak ZSRR i wiele krajów bloku wschodniego. Stał się zaufanym przyjacielem wielu lewicowych polityków, w tym m.in. przywódcy Kuby Fidela Castro, który odwiedzał go później w jego atelier.
W latach 1947–1953 był delegatem do zespołu konsultantów projektu kwatery głównej ONZ. Początkowo zaaprobowano projekt urbanistyczny zasugerowany przez Niemeyera (nr 32), później jednak ugięto się pod presją zwolenników Le Corbusiera. Kompromisowy projekt 32/23 opracowany przez architektów Władimira Bodianskiego i Weissmanna włączał elementy koncepcji Le Corbusiera w projekt Niemeyera i cieszył się poparciem obu architektów. Ostatecznie zlecenie rozwinięcia koncepcji w projekt zespołu gmachów otrzymali Amerykanie Wallace Harrison i Max Abramovitz, Le Corbusier i Niemeyer zostali wyłączeni z dalszych prac. Niemeyera zaproszono jako wykładowcę na Uniwersytet Yale’a, jednak władze nie przyznały mu wizy. W 1953 został wybrany na dziekana wydziału projektowania na, uznawanym za lewicujący, Uniwersytecie Harvarda. Ze względu na działalność w Partii Komunistycznej amerykańskie władze ponownie odmówiły mu prawa do wjazdu.
Zaprojektował wiele budynków użyteczności publicznych i mieszkalnych. Najsłynniejszymi z jego projektów są budynki w nowej stolicy Brazylii – miasta Brasília (jedno z nielicznych nowych miast modernizmu XX wieku, inauguracja w 1960) z lat 1957–1964. Wszystkie projekty tamtejszych gmachów użyteczności publicznej pochodzą z pracowni Niemeyera, zaś projekt urbanistyczny miasta został opracowany przez jego mentora Lúcio Costę. W 1987 Brasília została przez UNESCO wprowadzona na listę dziedzictwa ludzkości.
W 1928 Niemeyer ożenił się z Annitą Baldo. Małżeństwo przetrwało 76 lat do jej śmierci w roku 2004, a Niemeyer ma z niego córkę Anę Marię. 16 listopada 2006 prawie 99-letni, owdowiały architekt ożenił się ponownie ze swoją młodszą o 38 lat sekretarką Verą Lucią.
Większość realizacji Niemeyera znajduje się w jego ojczyźnie. Do września 2003 w Londynie znajdował się zbudowany na podstawie projektu Niemeyera tymczasowy Pawilon Galerii Serpentine (Serpentine Gallery Pavillion) na styku Hyde Parku i Ogrodów Kensington. W początku XXI w. Niemeyer pracował m.in. nad kąpieliskiem dla Poczdamu, z którego jednak ze względów finansowych zrezygnowano.
Był laureatem wielu nagród, m.in. Leninowskiej Nagrody Pokoju (Związek Radziecki, 1963), złotego medalu American Institute of Architects (Stany Zjednoczone, 1970), Legii Honorowej (Francja, 1979), Nagrody Księcia Asturii (1989), Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego (Watykan, 1990), Praemium Imperiale (Japonia, 2004) czy Nagrody Pritzkera (Stany Zjednoczone, 1988).
Główne dzieła
- Palácio Gustavo Capanema (Ministerstwo Oświaty i Zdrowia) w Rio de Janeiro, przeszklony gmach unoszący się nad ziemią na słupach (fr. pilotis) aby nie zaburzać zastanego krajobrazu bogatego w palmy i oszczędzić miejsce w zatłoczonym centrum miasta, z dwoma ogrodami na dachach płaskich z widokiem na Atlantyk – z Le Corbusierem, Luciem Costą, Jorge Machado Moreirą i Afonso Eduardo Reidym, 1936–1945[5]
- dom Oswalda de Andrade w São Paulo, 1938
- pawilon brazylijski na Wystawie Światowej w Nowym Jorku, 1939
- restauracja i sala taneczna Casa do Baile w Pampulha koło Belo Horizonte, 1940
- Stadion Narodowy w Rio de Janeiro, 1941
- kościół São Francisco (św. Franciszka) w Pampulha, 1943
- teatr miejski w Belo Horizonte, 1946
- pawilon biennale w parku Ibirapuera w São Paulo, 1951
- gmach ONZ w Nowym Jorku (w komitecie doradczym), 1952
- własny dom Casa das Canoas, 1953[6]
- budynek wielorodzinny na wystawie Interbau w Berlinie, 1957
- budynki użyteczności publicznej w Brasílii, 1957–1964
- katedra Matki Bożej z Aparecidy (uk. 1970)[7]
- parlament
- Palácio da Alvorada (rezydencja prezydenta ze stawem, boiskiem i basenem nad jeziorem) z 1958
- Palácio Itamaraty (MSZ)
- Ministerstwo Obrony
- Ministerstwo Sprawiedliwości
- Palácio do Planalto (oficjalna siedziba prezydenta, z mównicą i efektowną kładką nad stawem przy placu Trzech Władz) z 1960[8]
- plac Trzech Władz
- sąd najwyższy
- Siedziba Francuskiej Partii Komunistycznej – biurowiec i sala zebrań w Paryżu, 1967–1972
- wydawnictwo Mondadori-Segrate koło Mediolanu, 1968
- Uniwersytet w Constantine, 1968
- Hotel Narodowy w Rio de Janeiro, 1968
- centrum kultury w Hawrze, 1972
- wieża Eszkol w Hajfie, 1976
- biurowiec Sede Fata w Pianezzy koło Turynu, 1977–1979
- stadion Samba w Rio de Janeiro, 1983
- Tancredo – Nowy Panteon Wolności i Demokracji w Brasílii, 1985
- Pomnik Ameryki Łacińskiej w São Paulo, 1987
- Muzeum Sztuki Współczesnej w Niterói (Niterói Contemporary Art Museum), 1996
- Muzeum Sztuki w Kurytybie, 2002
- kasyno, Casino Park Hotel oraz centrum kongresowe w Funchal
- Serpentine Gallery Pavilion 2003 w Londynie, 2003
- hala koncertowa w São Paulo, 2004
- kąpielisko w Poczdamie, 2007 (projektowane)
- zaprojektował trofea wręczone na podium zwycięzcom wyścigu o Grand Prix Brazylii Formuły 1 na torze Interlagos w 2008 roku. Kształt trofeum nawiązuje do herbu Brasilii, stolicy Brazylii. Trofea zostały wykonane z ekologicznego materiału.
- Oscar Niemeyer International Cultural Centre w Avilés, 2010[9]
Przypisy
- ↑ Niemeyer w 2007 wciąż projektuje, mając 100 lat. Tym samym, jak to określono w filmie Bayerischer Rundfunk „Die Kraft der Formen: Zum 100. Geburtstag des Architekten Oscar Niemeyer”, jest on najstarszym czynnym architektem wszech czasów.
- ↑ Iphan tomba obras de Niemeyer. Instituto do Património Historico e Artístico National. [dostęp 2014-06-15]. (port.).
- ↑ No such thing as ‘Jewish architecture’, The Jerusalem Post | JPost.com [dostęp 2016-05-27].
- ↑ Zmarł OSCAR NIEMEYER – słynny architekt. Z czego zasłynął?. mowimyjak.pl, 2012-12-06. [dostęp 2017-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-09)]. (pol.).
- ↑ Palácio Gustavo Capanema https://www.docomomo.com/heritage/save-palacio-capanema
- ↑ Barnabas Calder: Pałac Planalto (1960). W: Mark Irving: 1001 budynków, które musisz zobaczyć. Poznań: Publicat, 2010, s. 494. ISBN 978-83-245-9531-0.
- ↑ Barnabas Calder: Katedra metropolitalna w Brasílii (1970). W: Mark Irving: 1001 budynków, które musisz zobaczyć. Poznań: Publicat, 2010, s. 571. ISBN 978-83-245-9531-0.
- ↑ Barnabas Calder: Pałac Planalto (1960). W: Mark Irving: 1001 budynków, które musisz zobaczyć. Poznań: Publicat, 2010, s. 520. ISBN 978-83-245-9531-0.
- ↑ Agnieszka Rumińska. Niemeyer ma 103 lata i nadal projektuje. „Gazeta Wyborcza”, 2010-12-17.
Bibliografia
- Monika Kuc, Odszedł wielki piewca betonu, rp.pl, 6 grudnia 2012 [dostęp 2012-12-06] (pol.).
- Nicolai Ouroussoff, Oscar Niemeyer, Architect Who Gave Brasília Its Flair, Dies at 104, nytimes.com, 5 grudnia 2012 [dostęp 2012-12-06] (ang.).
- Adam Bernstein, Oscar Niemeyer dies; famed Brazilian architect was 104, articles.washingtonpost.com, 6 grudnia 2012 [dostęp 2013-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-30] (ang.).
- Jay Merrick, Oscar Niemeyer: The last of the 20th century’s great heroes of architecture, who remained an obdurate outsider, independent.co.uk, 6 grudnia 2012 [dostęp 2013-06-04] (ang.).
- Martin Pawley, Jonathan Glancey, Oscar Niemeyer obituary, guardian.co.uk, 6 grudnia 2012 [dostęp 2012-12-06] (ang.).
- Oscar Niemeyer, telegraph.co.uk, 6 grudnia 2012 [dostęp 2013-06-04] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Nagroda Pritzkera – Oscar Niemeyer
- Oscar Niemeyer w bazie Notable Names Database (ang.)
- Oscar Niemeyer – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)
- ISNI: 0000 0001 1478 0317
- VIAF: 95725437
- ULAN: 500007310
- LCCN: n82013357
- GND: 118587889
- NDL: 00451337
- LIBRIS: 3g1gdb301j0t9mhz
- BnF: 11917705d
- SUDOC: 027300838
- SBN: RAVV026919
- NLA: 35387442
- NKC: mzk2003169565
- BNE: XX1725456
- NTA: 069628823
- BIBSYS: 90349453
- CiNii: DA03294586
- Open Library: OL93855A
- PLWABN: 9810567922905606
- NUKAT: n2008118041
- J9U: 987007266080205171
- PTBNP: 529414
- CANTIC: a10586210
- LNB: 000214287
- NSK: 000570993
- CONOR: 11968355
- BLBNB: 000155676
- KRNLK: KAC202278523
- LIH: LNB:BZN0;=BG
- WorldCat: lccn-n82013357
Media użyte na tej stronie
Медаль лауреата Международной Ленинской премии «За укрепление мира между народами»
Autor: Senado Federal, Licencja: CC BY 2.0
Fachada do Palácio do Planalto, local de trabalho da presidência do Brasil. É onde está situado o gabinete do presidente da República. O prédio também abriga a Casa Civil, a Secretaria-Geral e o Gabinete de Segurança Institucional da Presidência da República.
Concebido pelo arquiteto Oscar Niemeyer com projeto estrutural do engenheiro Joaquim Cardozo, é a sede do poder executivo do Governo Federal brasileiro. Localizado na Praça dos Três Poderes em Brasília, o Palácio do Planalto faz parte do projeto do Plano Piloto e foi um dos primeiros edifícios construídos na capital.
Foto: Pedro França/Agência SenadoAutor: Rodrigo Soldon from Rio de Janeiro, Brazil, Licencja: CC BY 2.0
O Museu de Arte Contemporânea de Niterói localiza-se no Mirante da Boa Viagem, no bairro de Boa Viagem da cidade de Niterói, estado do Rio de Janeiro, no Brasil. Projetado pelo arquiteto Oscar Niemeyer, o MAC tornou-se um dos cartões-postais de Niterói.
Edificado em 1996, destaca-se na paisagem pelo arrojo de seus traços contemporâneos, que o fazem assemelhar-se a um cálice ou a disco voador. Foram necessários cinco anos para erguer a estrutura de quatro pavimentos, inscrita numa praça de 2.500 m².
Estudante no início da década de 1960, olhei para o trabalho de Niemeyer como um estímulo, analisando com cuidado os desenhos de cada novo projeto. Quarenta anos depois, ele ainda tem o poder de nos surpreender.
O Museu de Niterói é um bom exemplo. Posicionado no promontório rochoso como uma planta exótica, ele despedaça o convencional justapondo arte com uma vista panorâmica do porto do Rio. É como se, em sua mente, ele tivesse esmagado nas rochas abaixo a convencional caixa da galeria, e nos desafiado a enxergar arte e natureza como duas coisas iguais.
_________________________________________________________________
The Niterói Contemporary Art Museum (Museu de Arte Contemporânea de Niterói — MAC) is situated in the city of Niterói, Rio de Janeiro, Brazil, and is one of the city’s main landmarks.
Designed by Oscar Niemeyer with the assistance of structural engineer Bruno Contarini, who had worked with Niemeyer on earlier projects, the MAC-Niterói is 16 meters high; its cupola has a diameter of 50 meters with three floors. The museum projects itself over Boa Viagem (“Bon Voyage,” “Good Journey”), the 817-square meter reflecting pool that surrounds the cylindrical base “like a flower,” in the words of Niemeyer.
A wide access slope leads to a Hall of Expositions, which has a capacity for sixty people. Two doors lead to the viewing gallery, through which can be seen the Guanabara Bay, Rio de Janeiro, and Sugarloaf Mountain. The saucer-shaped modernist structure, which has been likened to a UFO, is set on a cliffside, at the bottom of which is a beach. In the film Oscar Niemeyer, an architect committed to his century (Marc Henri Wajnberg, 2000), Niemeyer is seen flying over Rio de Janeiro in a UFO, which then lands on the site, suggesting this as the origin of the museum.Baretka: Krzyż Wielki Orderu Rio Branco – Brazylia. (Ordem de Rio Branco – Grã-Cruz).
Baretka: Order Świętego Grzegorza Wielkiego – Komandor – Watykan / Stolica Apostolska.
Oscar Niemeyer Soares Filho signature
(c) Rodrigo Pereira da S…, CC BY-SA 3.0
Palácio Gustavo Campanema, Rio (1936).
Baretka: Austriacka Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę – Austria.
Baretka: Wielki Oficer Orderu Rio Branco – Brazylia. (Ordem de Rio Branco – Grande Oficial).
Autor: Ministério da Cultura, Licencja: CC BY 2.0
Palácio da Alvorada. Foto: Ichiro Guerra
O Ministério da Cultura, por meio do Instituto do Patrimônio Histórico e Artístico Nacional (Iphan), homologou o tombamento de um conjunto de 27 obras do arquiteto Oscar Niemeyer, localizadas em Brasília, Rio de Janeiro e São Paulo.
As obras passam agora a ser protegidas pelo Iphan como Patrimônio Cultural Brasileiro. São elas: o Museu da Cidade, o Espaço Lúcio Costa, o Panteão da Liberdade e Democracia, o Teatro Nacional, o Memorial JK, o Memorial dos Povos Indígenas, o Conjunto Cultural Funarte, o Espaço Oscar Niemeyer, o Conjunto Cultural da República, o Edifício do Touring Club do Brasil, a Praça dos Três Poderes, a Casa de Chá, Pombal, o Palácio da Justiça, o Palácio Itamaraty e anexos, a Capela Nossa Senhora de Fátima, o Conjunto do Palácio da Alvorada, o Congresso Nacional, o Palácio do Planalto, o Supremo Tribunal Federal, os prédios dos Ministérios e anexos, o Quartel General do Exército, o Palácio Jaburu, todos esses localizados em Brasília (DF).
Além dos bens listados na capital federal, estão protegidos também a Casa das Canoas (RJ), o Conjunto da Passarela do Samba (RJ), o Museu de Arte Contemporânea (RJ), o Conjunto do Parque do Ibirapuera – especificamente, a Grande Marquise, o Palácio das Nações (Pavilhão Manoel da Nóbrega), o Palácio dos Estados (Pavilhão Francisco Matarazzo Sobrinho), o Palácio das Indústrias (Pavilhão Armando de Arruda Pereira), o Palácio de Exposições ou das Artes (Pavilhão Lucas Nogueira Garcez, conhecido como "Oca") e o Palácio da Agricultura (SP).Autor: Rodrigo de Almeida Marfan, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of a monument in Brazil identified by the ID
Autor: Gastão guedes, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of a monument in Brazil identified by the ID
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Komandora Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the National Order of Scientific Merit - Grand Cross (Brazil)
Autor: Drew Edward Davies from Chicago, IL, USA, Licencja: CC BY-SA 2.0
Palacio do Planalto, Brasilia
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of Solidarity (Cuba)
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral (Chile) — ribbon bar
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of Cultural Merit - Knight (Brazil)
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of the Order of Arts and Letters (Spain)
Brazilian architect Oscar Niemeyer (Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho) posing smiling in his studio. The Italian publisher Giorgio Mondadori has recently commissioned the architect to build the new headquarters of Gruppo Mondadori. Segrate, 1968 (Photo by Mondadori Portfolio via Getty Images)
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Świętego Jakuba od Miecza (Portugalia)