Osetnik zwyczajny

Osetnik zwyczajny
	Carduelis citrinella
	(Pallas, 1764)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	łuszczakowate
Podrodzina	łuskacze
Plemię	Carduelini
Rodzaj	Carduelis
Gatunek	osetnik zwyczajny
Synonimy
	Fringilla citrinella Pallas, 1764; Serinus citrinella (Pallas, 1764);
	Fringilla citrinella Pallas, 1764; Serinus citrinella (Pallas, 1764);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Osetnik zwyczajny, osetnik^[4] (Carduelis citrinella) – gatunek niewielkiego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae), zamieszkujący wyspowo Półwysep Iberyjski, południową Francję i Alpy. Osiadły, odbywa jedynie wędrówki między poszczególnymi piętrami gór. W Polsce odnotowany tylko 3 razy: w 1975 we Wrocławiu, w 2001 w okolicach Kielc^[5] oraz na Hali Gąsienicowej w Tatrach 27 maja 2016^[6].

Systematyka

Gatunek monotypowy^[2]^[7]. Za jego podgatunek uznawano osetnika korsykańskiego (C. corsicana), ale różnią się mitochondrialnym DNA, morfologią, wyborem siedlisk i głosem^[2].

Charakterystyka

Jaja osetnika

Cechy gatunku: Upierzenie samca gładkie, bez kreskowania. Wierzch głowy, boki szyi i kark szare, wierzch ciała zielonożółty. Skrzydła ciemne z dwiema żółtymi pręgami, brzuch jasnożółty. Samica i młode bledsze, o delikatnym, podłużnym kreskowaniu.
Wymiary średnie: długość ciała ok. 12 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 22 cm
Biotop: Lasy iglaste na obszarach górskich i alpejskie łąki.
Gniazdo: Na drzewach iglastych.
Jaja: Składa 3–5 jaj.
Wysiadywanie: Trwa 12 do 14 dni, pisklęta opuszczają gniazdo po około 18 dniach.
Pożywienie: Nasiona.

Status i ochrona

IUCN uznaje osetnika zwyczajnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) od 2004. Według szacunków BirdLife International z 2015, liczebność populacji wynosi 500–565 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy^[3].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową^[8].

Zobacz też

ptaki Polski

Przypisy

↑ ^a ^b Carduelis citrinella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Citril Finch (Carduelis citrinella). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
↑ ^a ^b Carduelis citrinella, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-27].
↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, s. 745. ISBN 83-919626-1-X.
↑ Tomasz Krzyśków. „Ptaki Polski”. 42 (2/2016), s. 4. Agencja Wydawniczo-Fotograficzna "Aves". (pol.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-26]. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183)

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Carduelis citrinella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[ibc-2] Citril Finch (Carduelis citrinella). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).

[iucn-3] Carduelis citrinella, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-27].

[5] Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, s. 745. ISBN 83-919626-1-X.

[pta-6] Tomasz Krzyśków. „Ptaki Polski”. 42 (2/2016), s. 4. Agencja Wydawniczo-Fotograficzna "Aves". (pol.).

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-26]. (ang.).

[8] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne