Ozjasz Storch
 strzelec | |
| Data i miejsce urodzenia | 1913 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 25 listopada 1938 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Ozjasz Storch (ur. 1913 w Jarosławiu, zm. 25 listopada 1938 w rejonie Czadcy) – polski Żyd, urzędnik, żołnierz rezerwy Wojska Polskiego, poległy podczas zajmowania terenów wokół Czadcy anektowanych przez Polskę wraz z tzw. Zaolziem w 1938[1].
.jpg)
Życiorys
Urodził się w 1913 w Jarosławiu[2]. Miał dwóch braci (jednego z nich niedługo przed śmiercią Ozjasza wydalono z III Rzeszy). W latach 30. mieszkał w Nowym Sączu, gdzie był urzędnikiem[3]. Był członkiem Betaru[4]. Planował wyemigrować z Polski do Urugwaju, gdzie w Montevideo oczekiwała na niego żona, ale przed wyjazdem zameldował się jeszcze jako rezerwista do armii[3].
25 listopada 1938 jako strzelec rezerwy 1 Pułku Strzelców Podhalańskich zginął podczas potyczki Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk” gen. Władysława Bortnowskiego z wojskami czecho-słowackimi w trakcie zajmowania terenów w okolicy Czadcy (powiązanej z aneksją Zaolzia). Jego zwłoki przetransportowano do szpitala w Cieszynie, w którym po uroczystym pogrzebie, mającym cechy manifestacji (przejście konduktu przez most na Olzie), został pochowany 28 listopada 1938 na cmentarzu żydowskim[5][6]. Pogrzeb przeprowadził rabin Aron Eisenstein, a brali w nim udział m.in. gen. Władysław Bortnowski, płk Józef Kustroń, płk Stefan Szlaszewski, płk Mikołaj Bołtuć, wicewojewoda katowicki dr Tadeusz Saloni, burmistrz miasta Cieszyna Rudolf Halfar i prezes gminy żydowskiej w Cieszynie dr Dawid Sandhaus[3].
Storch został pośmiertnie awansowany na stopień kaprala, a 26 listopada 1938 prezes Rady Ministrów nadał mu pośmiertnie Krzyż Zasługi za Dzielność „za czyny męstwa i odwagi w obronie granic Państwa”[7]. Tym odznaczeniem podczas pogrzebu trumna z jego ciałem została udekorowana przez gen. Bortnowskiego[8][9].
Jego śmierć i pogrzeb były szeroko opisywane w ówczesnej prasie i wykorzystywane do celów propagandowych jako przykład zgodnego współżycia narodowości zamieszkujących Rzeczpospolitą (wraz ze Storchem zginął także żołnierz będący etnicznym Polakiem)[10][11][12][13][14]. W nawiązaniu do śmierci żydowskiego żołnierza Wojska Polskiego Apolinary Hartglas na łamach „Nowego Dziennika” poruszył temat równości ofiary za Polskę żołnierza polskiego i żydowskiego[15]. O wymowie dwóch zgonów (Polaka i Żyda) pisał publicysta B.W. Święcicki na łamach „Przeglądu Powszechnego”[16]. Ofiara Ozjasza Storcha była przyrównywana do śmierci innego polskiego Żyda, Karola Zellermayera, zmarłego niedługo wcześniej[13].
Na początku 1939 na posiedzeniu zarządu głównego Związku Kombatantów postanowiono ufundować na granicy polsko-czeskiej pomnik upamiętniający Ozjasza Storcha[17].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Materiały do monografii „Udział Żydów w walkach o wolność i niepodległość Polski”. W: Almanach i leksykon Żydostwa polskiego. T. 2. Lwów: 1938, s. 493.
- ↑ A. Potocki, Storch Ozjasz, [w:] A. Potocki, Słownik biograficzny Żydów z Podkarpackiego, Rzeszów 2010, s. 90.
- ↑ a b c Ozjasz Storch, [w:] Żydzi bojownicy o niepodległość Polski. 1918-1939. (Reprint), red. N. Getter, J. Schall, Z. Schipper, Warszawa 2002, s. 289.
- ↑ Edyta Czop, Krzysztof Mroczkowski. Między mitycznym antysemityzmem, politycznym pragmatyzmem i sojuszem, którego oficjalnie nie było. Wybrane aspekty współpracy polskich władz wojskowych i żydowskiej prawicy w latach 1938–1944. „UR Journal of Humanities and Social Sciences”. 5 (4), s. 51–52, 2017. DOI: 10.15584/johass.2017.4.2. ISSN 25438379.
- ↑ Materiały do monografii „Udział Żydów w walkach o wolność i niepodległość Polski”. W: Almanach i leksykon Żydostwa polskiego. T. 2. Lwów: 1938, s. 493–494.
- ↑ A. Potocki, Storch Ozjasz, [w:] A. Potocki, Słownik biograficzny Żydów z Podkarpackiego, Rzeszów 2010, s. 90.; Ozjasz Storch, [w:] Żydzi bojownicy o niepodległość Polski. 1918-1939. (Reprint), red. N. Getter, J. Schall, Z. Schipper, Warszawa 2002, s. 289.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 272, poz. 638.
- ↑ Pogrzeb poległych żołnierzy St. Mlekodaja i O. Storcha. „Polska Zbrojna”. 330, s. 6, 1938-11-29. Warszawa..
- ↑ Ozjasz Storch, [w:] Żydzi bojownicy o niepodległość Polski. 1918-1939. (Reprint), red. N. Getter, J. Schall, Z. Schipper, Warszawa 2002, s. 289–290.
- ↑ Zajścia na granicy polsko-czechosłowackiej. „Gwiazdka Cieszyńska”. 92, s. 1, 1938-11-29. Cieszyn.
- ↑ Krwawe starcie na granicy polsko-czeskiej. „Expres Zagłębia”. 327, s. 1, 1938-11-28. Sosnowiec.
- ↑ W rejonie Jaworzyny i rejonie Czadcy w utarczce z Czechami zginął major i dwóch strzelców. „Dziennik Bydgoski”. 273, s. 1, 1938-11-29. Bydgoszcz.
- ↑ a b Na polu chwały. Dziś manifestacyjny pogrzeb bohaterskiego żołnierza-Żyda / Na posterunku: śmierć na polu chwały. „Nowy Dziennik”. Nr 326, s. 1, 2, 28 listopada 1938.
- ↑ Symbol tej śmierci będzie zrozumiany.... „Nowy Dziennik”. Nr 327, s. 4, 29 listopada 1938.
- ↑ Numerus non clausus. „Nowy Dziennik”. Nr 329, s. 5, 1 grudnia 1938.
- ↑ Przegląd prasy. Wymowa dwóch zgonów. „Nowy Dziennik”. Nr 332, s. 4, 29 listopada 1938.
- ↑ Pomnik ku czci bohaterskiego żołnierza żydowskiego. „Nowy Dziennik”. Nr 38, s. 15, 7 lutego 1939.
Media użyte na tej stronie
Pogrzeb Ozjasza Storcha w Cieszynie (28 listopada 1938)
Naramiennik szeregowca Wojska Polskiego (1919-39).
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .