Ozubnicová železnica
Štrbské Pleso OŽ – Štrba OŽ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zarządca | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Numer linii | 112 F | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tabela SRJP | 182 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 4,609 km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rozstaw szyn | 1000 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sieć trakcyjna | 1,5 kV DC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prędkość maksymalna | 30 km/h | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() Pociąg w okolicach Leskowca Tatrzańskiego | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rok otwarcia | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rok elektryfikacji | 1970 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal ![]() |
Linia kolejowa Štrbské Pleso OŽ – Štrba OŽ, Ozubnicová železnica, OŽ (pol. Kolej zębata) – słowacka, zelektryfikowana, zębata linia kolei wąskotorowej łącząca stacje Štrbské Pleso i Štrba.
Historia
Pod koniec XIX wieku wzrosło zainteresowanie Tatrami, czego następstwem były powstające licznie uzdrowiska; od 1885 roku taki status posiadało Szczyrbskie Jezioro. Pod przewodnictwem Emila Várnai Koleje Koszycko-Bogumińskie opracowały plany budowy linii ze Szczyrby do Szczyrbskiego Jeziora. 30 czerwca 1895 r. projekt zyskał aprobatę węgierskiego Ministerstwa Handlu. Budowa rozpoczęła się bezzwłocznie, a pierwsi podróżni pokonali nową trasę składem parowym[1] dokładnie 13 miesięcy od decyzji resortu. Dla obsługi połączenia powołano Csorbatoi Fogaskerekü Vasut (Szczyrbską Kolej Zębatą). Początkowo z kolejki można było korzystać jedynie w sezonie letnim, od lipca do września, i w sezonie narciarskim. Przez większość roku połączenie było zawieszone.
Po uzyskaniu niepodległości przez Czechosłowację zubačka została znacjonalizowana. Dodatkowo coraz większą konkurencję zaczął stanowić transport samochodowy. Wraz z wielkim kryzysem przyczyniło się to do zawieszenia połączeń 14 września 1932 roku. 11 grudnia 1936 roku wygasła koncesja na obsługę połączenia, a w latach 40. część trakcji rozebrano.
Współcześnie
Pomysł przywrócenia linii łączącej Szczyrbę i Szczyrbskie Jezioro został podjęty wraz ze zbliżaniem się narciarskich mistrzostw świata, które miały odbyć się w Wysokich Tatrach w 1970 roku. Dawny nasyp zubački wykorzystywany był od rozebrania szyn jako szlak pieszy[1]. Teraz istniejące fragmenty trakcji (2/3 obecnej trasy) uzupełniono odcinkami ułożonymi na nowo. Sieć zelektryfikowano pod takim samym napięciem jak elektriczkę, z którą kolej zębata łączy się w Szczyrbskim Jeziorze. Pierwotny zamysł przewidywał również poprowadzenie kolejki w stronę Tatr Zachodnich, jednak idea ta nie została zrealizowana. Specjalnie na potrzeby OŽ (Ozubnicová železnica) wybudowano nowy dworzec w Szczyrbie. Pierwsze połączenie reaktywowana kolej zębata wykonała 12 lutego 1970 roku. Podróż między skrajnymi stacjami trwa, zależnie od kierunku, 14 lub 18 minut.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Józef Nyka: Tatry. Przewodnik. Warszawa: Trawers, 1994, s. 261. ISBN 83-901580-0-0.
Linki zewnętrzne
- ŽSR 182 : Štrba – Štrbské Pleso. vlaky.net. [dostęp 2011-01-13]. (słow.).
- Trať: Štrbské Pleso – Štrba (OŽ). [w:] TTP [on-line]. www.zsr.sk. [dostęp 2011-01-13]. (słow.).
- 182 Štrbské Pleso – Štrba. [w:] Cestovný poriadok Železníc Slovenskej republiky 2010/2011 [on-line]. www.zsr.sk. [dostęp 2011-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-07)]. (słow.).
Media użyte na tej stronie
end station, ex track starting
out-of-use local-only minor metro station
Icons for railway description
track change (new design)
Bridge (big)
underground train stop (legend icon)
ex underground train station (legend icon)
mileage change
Dopravná značka - Cesta I. triedy - 18 - verzia podľa vyhlášky 30/2020 (font, farba pozadia)
straight line, modified version (+ex, +t, +ext)
non-passenger stop (legend icon)
underground tunnel straight track
Track switch, metro/light rail
Disused railway line level crossing on minor road.
local-only minor station
bridge over water straight (big)
level crossing straight
BS template transport icon
A mile-marker for metros/canals
ex non-passenger stop (legend icon)
underground service station (legend icon)
ex underground train stop (legend icon)
Track change (new design)
bridge over water straight (big)
underground service stop (legend icon)
ex underground service station (legend icon)
Railroad BSicon
underground high level track
ex underground straight track
underground level crossing straight
Border icon
ex underground high level track
ex underground tunnel straight track
ex high level track
mileage change
track change, metro/light rail (new design)
ex underground service stop (legend icon)
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line start sign for railways
Ex underground level crossing straight
ex mileage change
high level track
Underground straight track
Bridge (medium)
flag stop track straight in use
Bridge (big)
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line end sign for railways
underground train station (legend icon)
Autor: Krumpi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sieć kolejowa w Tatrach Wysokich
for BS models. water tunnel, urban(blue), not in use.