Pałac Kryształowy

Pałac Kryształowy
Ilustracja
Pałac Kryształowy (w Sydenham), 1910
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Londyn

Architekt

Joseph Paxton

Ukończenie budowy

1851

Zniszczono

1936 (pożar)

Położenie na mapie gminy Bromley
Mapa konturowa gminy Bromley, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Ziemia51°25′20,26″N 0°04′32,84″W/51,422294 -0,075789

Pałac Kryształowy[1] (ang. The Crystal Palace) – niezachowany budynek z żeliwnych i szklanych prefabrykatów (pierwszy obiekt w całości prefabrykowany), pierwotnie wzniesiony w Hyde Parku w Londynie na Wielką Wystawę (1851). Zaprojektowany przez Josepha Paxtona, budynek miał 549 m długości i 43 m wysokości.

Wśród atrakcji pałacu najbardziej widowiskowe były modele dinozaurów naturalnej wielkości zbudowane przez rzeźbiarza Waterhouse’a Hawkinsa przy ścisłej współpracy anatoma Richarda Owena, twórcy określenia „dinozaur”.

Po wystawie (1854) pałac został przeniesiony do dzisiejszego Upper Norwood, gdzie został powiększony. Był wielką atrakcją turystyczną Londynu i miejscem, gdzie odbywało się wiele imprez aż do 1936, gdy spłonął.

Od niego pochodzi nazwa dystryktu mieszkalnego Crystal Palace, umiejscowionego w południowo-wschodniej części Londynu w dzielnicy Bromley, oraz nazwa klubu piłkarskiego Crystal Palace F.C.

W miejscu pałacu pozostał park rekreacyjny Crystal Palace, jeden z większych w Londynie, wraz ze wszystkimi jego instalacjami (modele dinozaurów, labirynt z żywopłotu). W Crystal Palace mieścił się także słynny tor wyścigowy, którego części dzisiaj są zachowane jako ścieżki. Centrum sportowe Crystal Palace było częścią obiektów olimpijskich w czasie igrzysk olimpijskich w 2012.

Odniesienia w kulturze

  • Holendersko-angielski zespół H.E.R.R. nagrał album muzyczny „Fire And Glass – A Norwood Tragedy”, który poświęcony jest historii i zniszczeniu pałacu.

Przypisy

  1. Adam Kotula, Piotr Krakowski: Architektura współczesna: zarys rozwoju. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1967, s. 14–15.

Media użyte na tej stronie

United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Greater London UK location map 2.svg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Map of Greater London, UK with the following information shown:

  • Administrative borders
  • Coastline, lakes and rivers
  • Roads and railways
  • Urban areas

The data includes both primary routes and railway lines.

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 160%

Geographic limits:

  • West: 0.57W
  • East: 0.37E
  • North: 51.72N
  • South: 51.25N
Flag of England.svg
Flag of England. Saint George's cross (a red cross on a white background), used as the Flag of England, the Italian city of Genoa and various other places.
Crystal Palace Destoyed 1936.jpg
The Crystal Palace post the fire. Destroyed
Bromley London UK blank ward map.svg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Blank map of the London Borough of Bromley, showing electoral wards.

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 160%

Geographic limits:

  • West: 0.09W
  • East: 0.17E
  • North: 51.45N
  • South: 51.28N
Crystal Palace fire 1936.jpg
The Crystal Palace on fire on the night of 30 November 1936. It was totally destroyed.
The Crystal Palace in Hyde Park for Grand International Exhibition of 1851.jpg
View from the Knightsbridge Road of The Crystal Palace in Hyde Park for Grand International Exhibition of 1851. Dedicated to the Royal Commissioners., London: Read & Co. Engravers & Printers, 1851.
The Crystal Palace 1910.jpg
The Crystal Palace in 1910, London
Crystal Palace interior.jpg
McNeven, J., The transept from the Grand Entrance, Souvenir of the Great Exhibition , William Simpson (lithographer), Ackermann & Co. (publisher), 1851, V&A