Pałac w Wojcieszowie Górnym
 nr rej. pałac A/3431/ 651/J z 7.08.1980, park A/3432/628/J z 4.04.1980 | |
 Pałac w 2014 roku po zniszczeniu elewacji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Bolesława Chrobrego 38 (48) |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy | 1596 r. |
| Ważniejsze przebudowy | XIX/XX w. |
Położenie na mapie Wojcieszowa  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego  | |
 50°57′17″N 15°55′23″E/50,954722 15,923056 | |
Pałac Bergmanna w Wojcieszowie Górnym – wybudowany w 1596 r. w Wojcieszowie[1]. Renesansowy obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzi jeszcze park.
Obecnie zniszczony na początku XXI wieku i niezabezpieczony pałac popada w ruinę (jego były właściciel usunął dach, tynki i sztukaterie, zniknęła także cenna balustrada).
Położenie
Pałac położony jest w Wojcieszowie Górnym, w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, położone nad rzeką Kaczawą, w Górach Kaczawskich w Sudetach Zachodnich.
Historia
Od XVI do drugiej połowy XVIII w. znajdował się tu dwór. Jego właścicielami byli m.in. członkowie rodzin von Redern i von Zedlitz. W 1777 r. dobra przejęła Henrietta Sophia baronowa von Bothmer, a trzy lata później jej mąż Johann Georg August baron von Bothmer.
Kolejnymi właścicielami byli m.in. baronowie von Troschke. W 1858 r. folwark z pałacem kupił Nicolaus Peter wielki książę von Oldenburg. 4 lipca 1891 r. majątek otrzymał jako wiano Richard Friedrich Wilhelm Ludwig von Bergmann, zaślubiając córkę właściciela tych terenów, Luise von Korn. Wtedy to przebudowano i rozbudowano dwór według projektu Wilelma Rheniusa. Zachowano m.in. renesansowy portal z kartuszami herbowymi rodzin: von Korn (po lewej) i von Eichborn (po prawej)[2].
Po śmierci Richarda Friedricha w 1906 r., panią na dobrach została wdowa Luisa. Pałac został strawiony przez pożar 2 lipca 1930 r.[3] Jeszcze tego samego roku został odbudowany, chociaż w uproszczonej formie. W wyniku pospiesznej odbudowy stracił m.in. strzelistą wieżę.
Pałac ocalał w czasie II wojny światowej. Później należał do Uniwersytetu Łódzkiego i tamtejszego oddziału Polskiej Akademii Nauk. W latach 70. XX w. przejęło go PGR Ptaszkowa[4], następnie szereg instytucji związanych z hodowlą zarodową. W latach 70. i 80. budynek był remontowany. Po 1989 roku, w następstwie długów zaciągniętych przez prywatnego właściciela, rezydencja została przejęta przez komornika.
W 2012 roku kolejny nabywca w porozumieniu z konserwatorem zabytków przystąpił do renowacji, lecz prac zaniechano. Następnie pałac wystawiono na sprzedaż[5]. Wobec braku reakcji na zalecenia konserwator zabytków zawiadomił prokuraturę[6]. W marcu 2016 roku właścicielowi przedstawiono zarzuty uszkodzenia zabytku[7].
Architektura
Pałac murowany z kamienia i cegły, otynkowany, wzniesiony na planie nieregularnego czworoboku, częściowo dwu- częściowo trzykondygnacyjny, nakryty dachami dwuspadowymi z facjatami. Fasada (elewacja północna) jedenastoosiowa, z trzyosiowym ryzalitem mieszczącym główne wejście, poprzedzonym tarasem ze schodami. Główne wejście ozdabia portal z kartuszem herbowym rodzin von Korn (po lewej) i von Eichborn (po prawej). W narożniku południowo-zachodnim zbudowano wysoką wieżę, prawdziwą dominantę pałacu. Elewacje rezydencji zachowały część detali architektonicznych: wydatne gzymsy przepaskowe między kondygnacjami, boniowanie naroży budynku, prostokątne obramowania otworów okiennych[8].
Inne
- Pałac Niemitz w Wojcieszowie
- Pałac w Wojcieszowie Dolnym
- Pałac w Wojcieszowie Dolnym z 1870 r.
- Pałac w Wojcieszowie Górnym z XVIII w.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 272. [dostęp 2015-04-04].
- ↑ Tomek J, ZABYTKOWY DOLNY ŚLĄSK: WOJCIESZÓW – Pałac w Wojcieszowie Górnym. (GPS – 50.9439 / 15.9260), ZABYTKOWY DOLNY ŚLĄSK, 15 marca 2014 [dostęp 2016-05-27].
- ↑ Wojcieszów (pałac) | Dwory i Pałace w Polsce, www.dworypalace.travel.pl [dostęp 2016-05-27].
- ↑ Wojcieszów – Pałac, wojcieszow.fotopolska.eu [dostęp 2016-05-27].
- ↑ [Dolny Śląsk] Pałac w Wojcieszowie wystawiony na sprzedaż - Przegląd prasy, investmap.pl [dostęp 2016-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27].
- ↑ Dolnego Śląska perspektywa w zakresie ochrony dziedzictwa, Wycieczki po Polsce – Trips over Poland – blog, 24 stycznia 2015 [dostęp 2016-05-27].
- ↑ Właściciel sam niszczył zabytkowy pałac, Gazetawroclawska.pl [dostęp 2016-05-28].
- ↑ Super User, Wojcieszów, www.palaceslaska.pl [dostęp 2016-05-27].
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Kaczawskie, tom 6, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2000, ISBN 83-85773-27-4, s. 349
Linki zewnętrzne
- Pałac w Wojcieszowie Górnym na polskiezabytki.pl
- Pałac w Wojcieszowie Górnym – skazany na dewastację na drogajestcelem.com
- Pałac (Wojcieszów Górny), Schloss Stöckel-Kauffung – fotografie
- Pałac w Wojcieszowie. Ruiny które wciąż urzekają pięknem na Karkonosze GO
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Flaga województwa dolnośląskiego
Coat of arms of noble family Eichborn (Siebmacher's großes und allgemeines Wappenbuch, Bd. 3 (Blühender Adel deutscher Landschaften unter preußischer Vorherrschaft), 2. Abt., Bd. 1, T. 1: Der blühende Adel des Königreichs Preußen: Edelleute A-L, Nürnberg 1878, Tafel 164).
Autor: Irena Goderska, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wojcieszów, Pałac w Wojcieszowie Górnym
Herb von Korn
Autor: Edward Knapczyk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Wojcieszów Górny, ul. Bolesława Chrobrego 48 - pałac, XVII, XIX/XX