Pałacyk Myśliwski Habsburgów w Wiśle

Pałacyk Myśliwski Habsburgów
Symbol zabytku nr rej. A-477/87 z 16.01.1987 r.[1]
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wisła

Adres

ul. Lipowa

Rozpoczęcie budowy

1897

Ukończenie budowy

1898

Położenie na mapie miasta Wisła
Mapa konturowa miasta Wisła, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałacyk Myśliwski Habsburgów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałacyk Myśliwski Habsburgów”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Pałacyk Myśliwski Habsburgów”
Ziemia49°39′35,31″N 18°51′16,31″E/49,659808 18,854531

Pałacyk Myśliwski Habsburgów w Wiśle wybudowany został na polanie Przysłop w latach 1897-1898 na polecenie arcyksięcia Fryderyka Habsburga.

Historia

W miejscu tym wcześniej znajdowała się leśniczówka, a od 1855 mały domek dla myśliwych. Wiadomo, że w 1853 odbyło się na tych terenach polowanie, na którym administrator lasów arcyksiążęcych, hrabia Braidla, ustrzelił dwa głuszce. Fakt ten zainteresował arcyksięcia Albrechta Habsburga, zapalonego myśliwego, i od tego momentu całość gospodarki leśnej na tym terenie podporządkowano hodowli tego gatunku.

Dotychczasowy domek myśliwski stał się za mały i w 1863 na polanie powstała nowa leśniczówka – obecna Izba Leśna. W latach 60. XIX wieku wybudowano drogę wzdłuż Czarnej Wisełki. Gdy i leśniczówka okazała się za mała, rozpoczęto budowę pałacyku myśliwskiego. Był on drewniany i jednopiętrowy. Prawdopodobnie zaprojektował go Albin Teodor Prokop, architekt i radca budowlany przy Urzędzie Komory Cieszyńskiej. Obiekt reprezentował styl tyrolski. Fryderyk Habsburg, bratanek i spadkobierca Albrechta, po raz pierwszy gościł na polanie w 1880, a z okazji zakończenia budowy zorganizował polowanie, na którym jego żona Izabela ustrzeliła 30 głuszców.

W 1915 w pałacyku gościł cesarz niemiecki Wilhelm II Hohenzollern wraz z feldmarszałkiem Paulem von Hindenburgiem. W tym samym roku w Wiśle pojawił się arcyksiążę Karol Habsburg, późniejszy cesarz austriacki.

Ostatnie polowanie habsburskie odbyło się w 1916 – arcyksiążę Fryderyk ustrzelił wtedy 2 koguty głuszca.

12 listopada 1918 pałacyk został splądrowany i okradziony przez miejscową ludność. W niepodległej Polsce przeszedł na własność Skarbu Państwa (konkretnie opiekę nad nim przejęło Nadleśnictwo Wisła).

W 1924 Urząd Wojewódzki w Katowicach oddał budynek w dzierżawę górnośląskiemu oddziałowi Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, który po remoncie w 1925 otworzył w nim schronisko Przysłop pod Baranią Górą. Schronisko mogło pomieścić 64 osoby, w tym 24 w hotelowych warunkach[2]. Wytyczono wówczas szlaki turystyczne na Baranią Górę, na polanie powstała też skocznia narciarska „Ślązaczka”, która jednak nie zachowała się do dnia dzisiejszego. Od 1928 corocznie odbywały się na niej konkursy skoków.

Podczas II wojny światowej niemiecka administracja leśna wydzierżawiła pałacyk towarzystwu Wintersportverein z Katowic.

Po wojnie budynek ponownie zaczął działać jako polskie schronisko w 1946. W związku ze zwiększeniem ruchu turystycznego w latach 70. XX wieku administrujące obiektem Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze wybudowało obok nowy, znacznie większy budynek. Pałacyk został zamknięty (przez jakiś czas służył jako hotel robotniczy dla ekip budowlanych) i zaczął powoli niszczeć – od całkowitej rozbiórki uchroniły go zabiegi Towarzystwa Miłośników Wisły. W 1985 przeniesiono go do centrum Wisły, gdzie od 1987 służy jako siedziba wiślańskiego oddziału PTTK.

Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli beskidzkiej.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
  2. Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Mały i Beskid Śląski. Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 255–266. ISBN 978-83-925599-3-1.

Bibliografia

  • Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2007. ISBN 978-83-89188-71-7.
  • Weronika Szewczyk: Wokół Beskidu Śląskiego - przewodnik turystyczny. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo "Compass", 2012, s. 54. ISBN 978-83-7605-333-2.
  • Klimek Andrzej: Ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza na Baranią Górę, wyd. Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Beskidu Śląskiego", Nadleśnictwo Wisła, Wisła 2000, ISBN 83-908488-1-3.

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Cieszyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Cieszyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.95 N
  • S: 49.50 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.03 E