Pablo Picasso

Pablo Picasso
Ilustracja
Imię i nazwisko

Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso[a]

Data i miejsce urodzenia

25 października 1881
Malaga

Data i miejsce śmierci

8 kwietnia 1973
Mougins

Narodowość

Hiszpan

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

modernizm

Faksymile
Odznaczenia
Leninowska Nagroda Pokoju
Pablo Picasso w swojej pracowni na Montmartrze, 1908

Pablo Ruiz Picasso (właśc. Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso; ur. 25 października 1881 w Maladze, zm. 8 kwietnia 1973 w Mougins) – hiszpański malarz, rzeźbiarz, grafik, ceramik oraz poeta[1], uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku. On i Georges Braque są twórcami nurtu malarstwa zwanego kubizmem.

Życiorys

Tablica pamiątkowa na Saskiej Kępie w Warszawie
(c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0
Dom, w którym urodził się Picasso

Talent Picassa został odkryty przez jego ojca, znakomitego rysownika. Od najmłodszych lat Pablo ujawniał uzdolnienia malarskie i plastyczne. Najpierw kształcił się w Hiszpanii, później w Paryżu (w latach 1901 – 1922), gdzie znaczne oddziaływanie na jego twórczość miało zetknięcie się z postimpresjonistami (m.in. Henrim de Toulouse-Lautrekiem, który miał duży wpływ na jego dorobek twórczy sprzed 1901 roku). Prace Picassa z lat 1901 – 1904 określa się jako okres błękitny. Były to dzieła utrzymane w kolorycie melancholijnym, ukazujące tematykę i postaci osób biednych (Życie, Stary gitarzysta, Dwie siostry, Prasowaczka). Jego pracownia mieściła się przy ulicy La Boètie. Od 1904 roku mieszkał w Bateau-Lavoir przy ulicy Ravignan 13[2].

Po tym okresie twórczość Picassa weszła w okres różowy, między innymi sceny z życia cyrkowców (Dziewczyna na kuli, Kuglarze, Toaleta, Rodzina arlekina).

Od 1907 roku Picasso pod wpływem Paula Cézanne’a oraz sztuki iberyjskiej i afrykańskiej rozpoczął twórcze eksperymenty z geometryzacją i uproszczeniem formy, które dały początek kubizmowi (Panny z Awinionu, Portret Gertrudy Stein). W dalszym okresie po współpracy z Georges’em Brakiem skrystalizowały się zasady kubizmu analitycznego, hermetycznego i syntetycznego.

Za manifest kubizmu uważana była premiera utworu scenicznego Parady do libretta Jean Cocteau, do którego muzykę napisał Erik Satie, a scenografię zaprojektował Picasso. Wystawiony został w 1917 roku przez „Balety Rosyjskie” Siergieja Diagilewa.

Picasso związał się z Olgą Koklową, tancerką, z którą w 1918 roku wziął ślub. Z tego małżeństwa urodził się syn, Paul. Z kolejnego związku z Marią Teresą Walter Picasso miał córkę Mayę, zaś z Francoise Gilot – syna Claude’a i córkę Palomę.

Następne lata charakteryzowały ciągłe poszukiwania twórcze. Gdy wybuchła wojna domowa w Hiszpanii, opowiedział się po stronie republikańskiej, a w 1937 roku na zamówienie republikańskiego rządu Hiszpanii za 200 tys. peset namalował słynną Guernicę, obraz wystawiony w Pawilonie Hiszpanii na Wystawie Światowej w Paryżu. Okres II wojny światowej spędził w Paryżu, w 1944 wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej, a po wojnie zaangażował się po stronie ruchów lewicowych i pokojowych.

W 1946 roku wyjechał na Lazurowe Wybrzeże. W 1948 roku zamieszkał w Vallauris.

W 1948 roku Picasso przyjechał do Polski, wziął udział w Światowym Kongresie Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu, a także odwiedził Warszawę, gdzie podarował Muzeum Narodowemu swoją kolekcję ceramiki, rysunków i barwnych druków. Narysował wówczas w stolicy Polski rysunek Syrenki, który przetrwał do 1953 roku[3]. Sygnatariusz apelu sztokholmskiego w 1950 roku[4]. W tym samym roku otrzymał Międzynarodową Leninowską Nagrodę Pokoju (zwaną wówczas Nagrodą Stalinowską)[5]. W latach 40. malował obrazy antywojenne (Masakra w Korei, Wojna, Pokój). Okres twórczości powojennej Picassa jest bardzo bogaty, różnorodny i nie poddający się klasyfikacji. Na tle sztuki XX wieku osobowość twórcza Picassa miała olbrzymi wpływ na każdą dziedzinę współczesnej plastyki.

Zmarł w Mougins we Francji na niewydolność płuc i serca. Został pochowany na terenie Château de Vauvenargues w Vauvenargues[6].

W 2010 roku odnaleziono 271 nieznanych dzieł Picassa (kolaże, akwarela, gwasze, litografie, zeszyty i rysunki) pochodzących z lat 1900–1932[7].

Twórczość

Picasso na rynku sztuki

W maju 2004 roku dom aukcyjny Sotheby's sprzedał obraz Chłopiec z fajką (1905) za 126,4 mln dolarów (cena wylicytowana, bez kosztów domu aukcyjnego: 104,2 mln dolarów)[8]. W maju 2010 roku sprzedano obraz Akt, zielone liście i popiersie (1932) za 112 mln dolarów (cena wylicytowana: 106,5 mln dolarów)[9]. W maju 2006 roku dom aukcyjny Sotheby's sprzedał obraz Dora Maar z kotem (1941) za 107,9 mln dolarów (cena wylicytowana: 95,2 mln dolarów), a w roku 2015 obraz Przepiękny Dom za 164,4 mln dolarów. Za autoportret artysty „Yo, Picasso” zapłacono 47,85 miliona dolarów[10] – co jest jedną z niższych cen, jaką zapłacono za obraz artysty. Nie bez powodu więc twórczość Pablo Picasso jest umieszczana co roku w zestawieniach dzieł sztuki o największej wartości.

Uwagi

  1. Picasso było panieńskim nazwiskiem matki malarza i zgodnie z hiszpańskim zwyczajem powinien przyjąć nazwiska obojga rodziców i tak też podpisywał swoje wczesne prace („Pablo Ruiz Picasso” lub „Pablo R. Picasso”), później jednak zaprzestał używać nazwiska ojca.

Przypisy

  1. Picasso's verbal artistry. 1 października 2008. s. The Guardian. [dostęp 2019-01-16]. (ang.).
  2. Praca zbiorowa: Od Maneta do Pollocka – słownik malarstwa nowoczesnego. tłum. Helena Devechy. Warszawa: Arkady, 1995, s. 270. ISBN 83-213-3760-0.
  3. W Warszawie zniszczono wielkie dzieło Picassa. wiadomosci.wp.pl, 2011-09-03. [dostęp 2017-04-04].
  4. Dziennik Polski, rok VI, nr 91 (1861), Kraków 1 kwietnia 1950 roku, s. 2.
  5. Ira Nadel, Modernism's Second Act: A Cultural Narrative, Palgrave Macmillan, New York 2013, s. 19.
  6. Pablo Picasso, Filmweb [dostęp 2021-10-08] (pol.).
  7. Znaleziono prawie 300 dzieł Picassa. U jego byłego elektryka, Wyborcza.pl, 29 listopada 2010 [zarchiwizowane z adresu 2010-12-01].
  8. 104 mln dol za obraz Picassa. wyborcza.pl, 2004-05-06.
  9. Christopher Michaud: Picasso piece sets record for art sold at auction. Reuters, 2010-05-05.
  10. Twórczość Pablo Picasso i jego dzieła sztuki. Luxury Blog, 2015-11-02. [dostęp 2019-01-17].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Pablo Picasso plaque, Warsaw 01.jpg
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica upamiętniająca wizytę Pabla Picassa. Warszawa, Saska Kępa, ul. Obrońców 28/30. Tablica wykonana została przez Stanisława Sikorę.
Pablo picasso 1.jpg
Pablo Picasso 1962
Leninpeace.jpg
Медаль лауреата Международной Ленинской премии «За укрепление мира между народами»
Picasso Signatur-DuMont 1977.svg
Signatur of Pablo Picasso, Edward Quinn: Picasso. DuMont, Köln 1977
Pablo Picasso in his Montmartre studio, 1908.jpg
Pablo Picasso in Montmartre studio with his African sculpture collection, 1908
Spain Andalusia Malaga BW 2015-10-24 13-13-30.jpg
(c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0
Spain, Malaga, Plaza de la Merced, Birthplace of Pablo Picasso