Palmanova

Palmanova
gmina
ilustracja
Państwo

 Włochy

Region

Friuli-Wenecja Julijska

Prowincja

Udine

Kod ISTAT

030070

Powierzchnia

13 km²

Populacja (2004)
• liczba ludności


5344

• gęstość

411,1 os./km²

Numer kierunkowy

0432

Kod pocztowy

33057

Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry znajduje się punkt z opisem „Palmanova”
Ziemia45°54′N 13°19′E/45,905278 13,310000

Palmanova (friul. Palme) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Udine.

Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 5344 osoby, 411,1 os./km²[1].

Miejscowość Palmanova została wybudowana na polecenie władz Wenecji przez Scamozziego na planie gwiazdy w renesansie (w 1593 r.) jako miasto idealne[2]. Fortyfikacje miały bronić Wenecji przed Turkami Osmańskimi, którzy mogli uderzyć od strony Bałkanów. Przy budowie twierdzy wykorzystano wszystkie najnowsze innowacje wojskowe XVI wieku, przez co małe miasteczko stało się fortecą w kształcie dziewięcioramiennej gwiazdy. Miasto otaczały bastiony, mury, fosa i trzy bramy. Budowa pierwszego obwodu o długości 7 kilometrów zajęła 30 lat. Marcantonio Barbaro kierował grupą weneckich szlachciców odpowiedzialnych za budowę miasta, Marcantonio Martinego był odpowiedzialny za budowę, a Giulio Savorgnan działał jako doradca. Drugi etap budowy miał miejsce w latach 1658–1690. Po opanowaniu Wenecji przez Francuzów i Napoleona została wybudowana zewnętrzna linia fortyfikacji, która została ukończona w latach 1806–1813. Ostateczna forteca składała się z: 9 ravelinów, 9 bastionów, 9 lunet i 18 kawalierów.

W 1815 r. miasto znalazło się pod panowaniem austriackim i pozostawała pod władzą Austrii do 1866 r., kiedy to zostało przyłączone do Włoch wraz z Veneto i zachodnimi Friuli. Do 1918 r. było to jedno z najbardziej wysuniętych na wschód miast wzdłuż granicy włosko-austriackiej.

Od sześciokątnego placu w centrum (mającego powierzchnię 30 000 m²[2]) wychodzą symetrycznie (gwieździście) ulice, mające taką samą szerokość 14 metrów[2] (bez względu na ich umiejscowienie oraz przeznaczenie). Miasto otaczają obwałowania tworzące wielokątną gwiazdę. Całość przypomina płatek śniegu.

Bramy miejskie Palmanova:

  • Porta Udine – z 1605 r. mieszcząca pomieszczania dla strażników
  • Porta Cividale – na wschodzie miasta; z ozdobą w postaci lwa św. Marka
  • Porta Aquileia – najstarsza z bram, z 1598 na południu miasta; ozdobiona fryzem z herbami szlacheckimi nadinspektorów i skarbników danej twierdzy.[3]

W pobliżu miejscowości znajduje się stacja kolejowa Palmanova.

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Źródło danych: Istituto Nazionale di Statistica
  2. a b c Jan Gehl, Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych, wyd. RAM, Kraków 2009, s.43
  3. n, Palmanova – włoski płatek śniegu, Szlakiem podróży, 2 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-28] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Italy location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Italy (Commons photos) → en-Wikipedia Italy.
Palmanova dal satellite 2004.jpg
Satellite image of Palmanova - Udine - Italy
Cinta muraria di Palmanova.jpg
Autor: IlirikIlirik, Licencja: CC0
Copia da Commons del File:Palmanova aerea.jpg inserita da utente Mj6s in data 29 giu 2007, poiché non è stato possibile caricare in Wikivoyage
Palmanova, baluardi. Foto Giovanni Dall'Orto - luglio 2005a.jpg
Autor: Giovanni Dall'Orto, Licencja: CC BY-SA 2.5
Palmanova: uno dei baluardi della cinta muraria stellata, perfettamente conservata.