Park Narodowy Upemba
 | |
| park narodowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | Lusinga |
| Data utworzenia | |
| Powierzchnia | 11730 km² |
Położenie na mapie Demokratycznej Republiki Konga  | |
 9°01′53,69″S 26°36′25,81″E/-9,031580 26,607170 | |
Park Narodowy Upemba (fr. Parc national de l'Upemba) – park narodowy utworzony w 1939 roku na terenach współczesnych prowincji Górne Lomami i Górna Katanga w południowo-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga.
Zajmuje obszar 11 730 km². Większą część parku zajmuje niewysokie pasmo górskie Kibara, wys. do 1889 m n.p.m., przechodząc na zach. w płaski obszar Kotliny Kamolondo i terenów przyległych. Znajduje się tu kilka jezior, z których najważniejsze to Upemba i Kisale, przez które przepływa rzeka Lualaba (górny odcinek Konga).
W 1997 roku depresja Upemba została wpisana na listę informacyjną światowego dziedzictwa UNESCO – listę obiektów, które Demokratyczna Republika Konga zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Położenie
Park znajduje się w południowo-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga[1]. Zajmuje powierzchnię 11730 km2[1]. Od zachodu i północy graniczy z rzeką Lualabą i obszarem jezior i mokradeł depresji Kamolondo[1]. Park obejmuje ochroną jezioro Upemba, rzekę Lufirę, a na północnym wschodzie, pasmo górskie Kibara[1]. Inne jeziora na terenie parku to: Kabwe, Kabele, Mulenda, Nunda i Kalumbe i Kabamba[2]. Na zachodnim brzegu jeziora Upembe znajdują się rozległe jaskinie Tumba[2].
Historia
Park Narodowy Upemba został utworzony w południowo-wschodniej części Konga Belgijskiego dekretem królewskim 15 maja 1939 roku celem ochrony lokalnej bogatej flory i fauny[3]. W regionie jeziora Upemba występowało wiele gatunków dużych zwierząt, m.in. słonie, hipopotamy i nosorożce czarne[3]. Początkowo powierzchnia parku zajmowała 17730 km2[3]. Zarządzanie parkiem zostało powierzone Instytutowi ds. Parków Narodowych Kongo (fr. Institut des Parcs Nationaux du Congo)[3].
Lokalna ludność została eksmitowana z ziem parku pod pretekstem jej ochrony przez muchą tse-tse[3]. Pięć lat po utworzeniu parku eksmitowana ludność zaczęła wysuwać roszczenia do ziemi. Wskutek nieudanych negocjacji, na początku lat 50. XX w. północne i zachodnie tereny parku zostały zajęte przez powracających mieszkańców[3]. Rozwinęło się kłusownictwo, co doprowadziło do wyginięcia nosorożca czarnego[3]. W 1957 roku konflikt został załagodzony poprzez częściowy zwrot ziemi[3]. W 1960 roku, po secesji Katangi sytuacja uległa pogorszeniu[3]. Obszar parku skurczył się do 3000 km2, przy czy jedynie 120 km2 było objęte nadzorem i ochroną strażników parku[3].
W 1997 roku depresja Upemba została wpisana na listę informacyjną światowego dziedzictwa UNESCO – listę obiektów, które Demokratyczna Republika Konga zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4]. W 2017 roku zlewisko rzeki Lufiry zostało wpisane na listę konwencji ramsarskiej[5].
Flora i fauna
Na terenie parku występują zebry, antylopy, słonie, bawoły i lwy[1]. W zlewisku rzeki Lufiry występuje 16 endemicznych gatunków ptaków, m.in. wikłacz bagienny i astryld czarnolicy, 15 endemicznych gatunków gadów i przynajmniej dwa gatunki endemiczne płazów: gekon Pachydactylus katanganus i żaba Afrixalus upembae[5]. Żyją tu także zebra równikowa, antylopowiec koński i kudu wielkie, a także zagrożona wyginięciem antylopa Hippotragus niger variani[5]. Na terenie parku występuje wiele ptaków, m.in. żuraw koralowy, pustułeczka, derkacz, gniazdujący tu trzewikodziób; zaobserwowano tu także krytycznie zagrożony gatunek Zoothera guttata[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e Encyclopædia Britannica 2017 ↓.
- ↑ a b Rorison 2012 ↓, s. 157–158.
- ↑ a b c d e f g h i j Archives of the Former National Parks of Belgian Congo ↓.
- ↑ UNESCO: Dépression de l'Upemba. [dostęp 2020-04-24]. (ang.).
- ↑ a b c Bassin de la Lufira. [w:] Ramsar Sites Information Service [on-line]. [dostęp 2020-04-24]. (ang.).
- ↑ BirdLife International: Upemba National Park. [w:] datazone.birdlife.org [on-line]. [dostęp 2020-04-24]. (ang.).
Bibliografia
- Upemba National Park, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-04-23] (ang.).
- Sean Rorison: Congo: Democratic Republic. Bradt Travel Guides, 2012, seria: Bradt Travel Guide Series. ISBN 978-1-84162-391-7. [dostęp 2020-04-23]. (ang.).
- Royal Belgian Institute for Natural Sciences (RBINS): Parc National de l'Upemba. [w:] Archives of the Former National Parks of Belgian Congo [on-line]. [dostęp 2020-04-24]. (fr.).
Media użyte na tej stronie
The national flag of the Democratic Republic of the Congo. Created according to the 2006 constitution : Son emblème est le drapeau bleu ciel, orné d’une étoile jaune dans le coin supérieur gauche et traversé en biais d’une bande rouge finement encadrée de jaune. (Its symbol is a sky blue flag, decorated with a yellow star in the upper left corner and crossed in the diagonal by a red strip with thin yellow borders) It seems to be identical, except for a lighter field hue, to the 1966–1971 flag.
Shiny green button/marker widget.
Lake Upemba, Zaire June 1993
- This striking photograph shows a series of dark freshwater lakes strung together in a general northeast-southwest alignment in southern Zaire. The brilliant red of the color infrared film indicates a vibrant growth of lush vegetation throughout the area, especially in the marshlands separating the lakes. The largest area of open water is Lake Upemba, bordered on the east and southeast by Upemba National Park; specific open water channels are visible within the densely vegetated swampland between the rivers. Water moves through the complex maze of rivers, freshwater marshes, and broad floodplains generally toward the north into the Lualaba River, which eventually becomes the Zaire (Congo) River. The Lufira River winds its way between two northeast-southwest-trending, low mountain ranges as it flows northward into the floodplain. (Refer to STS-057-104-063 for a photograph of Lake Mweru, located due east of Lake Upemba on the Zaire-Zambia border.)
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of Democratic_Republic_of_the_Congo.
- Projection: Equirectangular projection, stretched by 100.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 6.0° N
- S: -14.0° N
- W: 11.0° E
- E: 32.0° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/18.546031746031744cd
- GMT region: -R11.0/-14.0/32.0/6.0r
- GMT region for grdcut: -R11.0/-14.0/32.0/6.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.