Park Wilsona w Poznaniu

Park Wilsona
nr rej. 147/Wlkp/A z 14 marca 1980, 1 czerwca 2004
Wejście do Parku Wilsona
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań ul. Matejki 18
Dzielnica	Osiedle Św. Łazarz
Powierzchnia	7,2 ha
Data założenia	1901
Położenie na mapie Poznania Park Wilsona
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Park Wilsona
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Park Wilsona
52°23′57,55″N 16°54′07,09″E/52,399319 16,901969

Park Wilsona w Poznaniu – zabytkowy park w Poznaniu, na Łazarzu, na obszarze jednostki pomocniczej Osiedle Św. Łazarz, do 1925 funkcjonujący jako Ogród Botaniczny^[1].

Zajmuje powierzchnię 7,2 ha, a jego początki sięgają 1834 roku, kiedy to teren dzisiejszego parku wykupiło Towarzystwo do Upiększania Miasta i Jego Okolic, zakładając tu szkółkę drzew, którymi obsadzano miejskie ulice i place. W 1902 Towarzystwo przekazało szkółkę miastu i udostępniono ją publiczności. Powstał tu pierwszy w Poznaniu ogród botaniczny (urządzanie parku zakończono w 1904 według projektu Hermana Kube). Na terenie parku w 1910 wzniesiono palmiarnię (wzniesiono ją w ramach Wystawy Wschodnioniemieckiej Przemysłu, Rzemiosła i Rolnictwa). Po wojnie, w 1926, park otrzymał jako patrona prezydenta USA Thomasa Woodrow Wilsona, który pod wpływem Ignacego Jana Paderewskiego przyczynił się do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1919 r. W końcu czerwca 1927 powstał komitet budowy planetarium, które miało powstać na skraju założenia, u zbiegu ulic Orzeszkowej i Śniadeckich^[2]. W 1928 park został włączony w tereny PeWuKi; powstała wówczas parkowa fontanna. 4 lipca 1931 stanął tu pomnik prezydenta ufundowany przez Ignacego Jana Paderewskiego, który odsłoniła wdowa po prezydencie, prezydent RP Ignacy Mościcki, oraz prezydent Poznania Cyryl Ratajski. Autorem rzeźby był Gutzon Borglum - autor twarzy Jerzego Waszyngtona wyrzeźbionej w zboczu góry Rushmore. Pomnik zniszczyli Niemcy.

4 marca 1945, kilka dni po zakończeniu walk o Poznań, odbył się w parku (w obiektach Studium Wychowania Fizycznego) pierwszy w mieście publiczny koncert muzyczny po II wojnie światowej (udział wzięli m.in. Stefan Stuligrosz, Wiktor Buchwald i Wanda Falkówna)^[3].

Południowa część parku w stylu angielskim

Uwolnienie Andromedy przez Perseusza

Po wojnie, w 1951 park przemianowano na park Marcina Kasprzaka, a na miejscu pomnika Wilsona, w 1963 stanął pomnik rewolucjonisty. W 1990 park wrócił do przedwojennej nazwy, a postać Marcina Kasprzaka zastąpiło w 1994 popiersie prezydenta Wilsona wyrzeźbione przez Zofię Trzcińską-Kamińską. Pomnik działacza trafił do Czołowa, wsi między Kórnikiem a Rogalinem, gdzie Marcin Kasprzak się urodził. W Parku stoi również murowana muszla koncertowa z 1936, a także odlana w 1891 zgodnie z projektem J. Pfhula rzeźba Perseusza i Andromedy. Była ona podarkiem dla miasta od cesarzowej Wiktorii z okazji jej wizyty w Poznaniu w 1888 r. Rzeźba była wówczas elementem odsłoniętej uroczyście 9 kwietnia 1891 r. fontanny na pl. Królewskim, dziś Cyryla Ratajskiego^[4], a do Parku Wilsona przeniesiono ją w 1956. Park poddano rewitalizacji w latach 1993 i 1994 przywracając między innymi ogrodzenie i rzeźby z bramy wejściowej pochodzące sprzed 1929, autorstwa Edwarda Haupta. Na terenie parku znajdują się dwa drzewa pomniki przyrody: platan o obwodzie pnia 410 cm i wierzba o obwodzie 430 cm.

Park wpisany do rejestru zabytków^[5], zamykany na noc^[1].

Zobacz też

• Palmiarnia Poznańska – na terenie parku
• Szkoła przy ul. Berwińskiego w Poznaniu – na skraju parku
• Magnolia w Poznaniu – na skraju parku
• Johow-Gelände w Poznaniu – na skraju parku
• Willa Paula Ueckera w Poznaniu – na skraju parku
• Hala Betonowa w Poznaniu – na skraju parku
• Żniwiarka (rzeźba Stanisława Jackowskiego) – stała przed wejściem do parku w 1929, podczas PeWuKi

Przypisy