Park im. Stefana Żeromskiego w Warszawie
 nr rej. A-1578 z 2020-07-28 | |
 Fragment parku tuż przy głównym wejściu od strony placu Wilsona | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Powierzchnia | 6[1] ha |
| Data założenia | 1932 |
| Projektant | Leon Danielewicz, Stanisław Zadora-Życieński |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°16′06,6″N 20°59′19,1″E/52,268500 20,988639 | |
| Strona internetowa | |
Park im. Stefana Żeromskiego – park w warszawskiej dzielnicy Żoliborz znajdujący się w rejonie ulic: Mickiewicza, Krasińskiego, Czarnieckiego i Mierosławskiego.
Historia
Park został założony w latach 1925–1932 (według innego źródła 1930–1932)[2] z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Żoliborza na terenach wokół fortu Sokolnickiego[1][2]. Z uwagi na trudną sytuację gospodarczą i wzrost bezrobocia przy jego urządzaniu zatrudniono ok. 600 bezrobotnych, na co uzyskano środki z budżetu państwa[3]. Pozostałe koszty urządzenia parku, w tym budowę ogrodzenia, poniosło Towarzystwo Przyjaciół Żoliborza, finansując je ze składek swoich członków[3]. Do kompozycji parku wykorzystano wały i fosy dawnych fortyfikacji[1]. Główne wejście umieszczono od strony placu Wilsona, pozostałe od strony ulic Krasińskiego i Mierosławskiego[2].
Projektantami parku byli Leon Danielewicz i Stanisław Zadora-Życieński. Na skwerze, przy głównym wejściu od placu Wilsona, ustawiono fontannę z rzeźbą Dziewczyna z dzbanem nazywaną przez mieszkańców Aliną dłuta Henryka Kuny[2]. Otaczał ją okrągły trawnik i kuliste krzewy cisów. Rzeźba stała się jednym z symboli Żoliborza[2][4].
Park został otwarty 23 czerwca 1932[5].
Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 park był miejscem pochówków poległych[6]. W maju 1943 został zamknięty dla ludności polskiej[7]. W 1944 został częściowo zniszczony[1]. Został zrekonstruowany po zakończeniu wojny[1].
W latach 2003–2005 przeprowadzona została modernizacja parku. Jej autorzy, Marek Szeniawski i Wojciech Trzópek oparli się na założeniach projektu pierwotnego. W ramach modernizacji przygotowano m.in. plac zabaw dla dzieci o powierzchni ponad 2 tys. m kw. W narożniku ulic Mickiewicza i Mierosławskiego utworzono kącik dla zakochanych z zabytkowym poidełkiem. Odrestaurowano także fontannę i wyeksponowano dwa kamienie upamiętniające 15. i 75. rocznicę odzyskania niepodległości[8].
Upamiętnienia
W parku znajdują się kamienie upamiętniające:
![15. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości[9],](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Park_im._Stefana_%C5%BBeromskiego_-_23.JPG/200px-Park_im._Stefana_%C5%BBeromskiego_-_23.JPG)
15. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości[9],
75. rocznicę,
100. rocznicę,
![Jacka Kuronia, który zamieszkiwał pobliski blok przy ulicy Mickiewicza[10].](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Kamie%C5%84_upami%C4%99tniaj%C4%85cy_Jacka_Kuronia_w_parku_%C5%BBeromskiego_w_Warszawie.jpg/200px-Kamie%C5%84_upami%C4%99tniaj%C4%85cy_Jacka_Kuronia_w_parku_%C5%BBeromskiego_w_Warszawie.jpg)
Jacka Kuronia, który zamieszkiwał pobliski blok przy ulicy Mickiewicza[10].
Przypisy
- ↑ a b c d e Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 620. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c d e Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Rosner i Wspólnicy, 2008, s. 231. ISBN 978-83-60336-27-4.
- ↑ a b Józef Gonerko: Towarzystwo Przyjaciół Żoliborza [w:] Żoliborz. Wczoraj. Dziś. Jutro. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970, s. 189.
- ↑ Alina - dziewczyna z dzbanem
- ↑ Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 367. ISBN 83-06-00089-7.
- ↑ Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Na Żoliborzu 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1984, s. 28. ISBN 83-05-11180-6.
- ↑ Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 496. ISBN 978-83-240-1057-8.
- ↑ Park Żeromskiego wrócił do świetności (pol.). Urząd m.st. Warszawy, 2005-11-28. [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Kalendarz warszawski 1 X 1993–30 VI 1994. „Kronika Warszawy”. 3 (95), s. 209, 1994.
- ↑ Anna Pawlikowska-Piechocka: Turystyka i wypoczynek w zabytkowych parkach Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Novae Res, 2009, s. 97. ISBN 978-83-61194-88-0.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Shiny green button/marker widget.
.jpg)
Autor: Qkiel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Park Żeromskiego, Warszawa.
Autor: Jano0, Licencja: CC BY-SA 4.0
Park Żeromskiego w Warszawie tuż przy głównym wejściu
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kamień upamiętniający Jacka Kuronia w parku im. Stefana Żeromskiego w Warszawie
Park Żeromskiego w Warszawie
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Park im. Stefana Żeromskiego w Warszawie - kamień pamięci 15- lecia odzyskania Niepodległości RP
Autor: Crusier, Licencja: CC BY 3.0
Kamień upamiętniający 75. rocznice odzyskania niepodległości, Park im. Stefana Żeromskiego w Warszawie
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Park im. Stefana Żeromskiego w Warszawie