Partia komunistyczna

Partia komunistycznapartia polityczna o skrajnie lewicowym charakterze odwołująca się do ideologii komunizmu powstałego w drugiej dekadzie XIX wieku. Partie te niegdyś odwoływały się do marksizmu-leninizmu, domagały się uspołecznienia środków produkcji czy radykalnej zmiany stosunków społeczno-gospodarczych, dzisiaj natomiast w dużej mierze głoszą poglądy bardziej umiarkowane (eurokomunizm) i często bliższe socjaldemokracji[1].

Nazwa

Termin partia komunistyczna pochodzili z wydanego w 1848 roku Manifestu Komunistycznego autorstwa Karola Marksa i Fryderyka Engelsa[2]. Pierwsze partie komunistyczne powstały po rewolucji październikowej, gdy Włodzimierz Lenin powołał Międzynarodówkę Komunistyczną, którą zasilił szereg organizacji wywodzących się z dotychczasowych partii socjalistycznych (a w mniejszym stopniu organizacji anarchistycznych)[1].

Początkowo partie o profilu komunistycznym nosiły nazwę partia komunistyczna co było związane z przynależnością do struktur Międzynarodówki Komunistycznej, w późniejszym czasie sytuacja ta uległa zmianie. Niektóre z nich musiały zmienić nazwę na skutek rządowych represji antykomunistycznych czy fuzji z innymi ugrupowaniami.

Transformacja

Duża część proradzieckich partii komunistycznych na Zachodzie przeżyła kryzys ideowy po interwencji wojsk ZSRR na Węgrzech w 1956 roku. W wyniku interwencji partie te zeszły z dotychczasowego proradzieckiego kursu i przyjęły bardziej umiarkowane poglądy[3], które w latach 70. przyjęły nazwę eurokomunizmu (nazwa ta dotyczyła też partii spoza Europy)[4]. Po upadku bloku wschodniego w latach 90. część partii komunistycznych sprawujących autorytarną władze w tymże bloku przyjęła program socjaldemokratyczny (podobnie zrobiły niektóre partie komunistyczne na Zachodzie chcąc w ten sposób zakończyć ich izolację przez pozostałe ugrupowania)[1]. Duża część współczesnych partii komunistycznych dystansuje się od ZSRR[5]. Mocno zmieniło się też stanowisko obyczajowe, które w części partii zmieniło się z obyczajowego konserwatyzmu na rzecz poparcia dla liberalizmu[5][6][7].

Przypisy

  1. a b c Partie komunistyczne (pol.). W: Portal Wiedzy [on-line]. portalwiedzy.onet.pl.
  2. Harper, Douglas. "communism". Online Etymology Dictionary.
  3. Paul Lendvai, One Day that Shook the Communist World: The 1956 Hungarian Uprising and Its Legacy, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 2008, s. 196, ISBN 0-691-13282-8, OCLC 705945738.
  4. Nauka o polityce, pod. red. Artura Bodnara, Warszawa 1984, s.288-289, ISBN 83-01-05808-0
  5. a b Pierre, Bréchon (2011), Les partis politiques français, La documentation française
  6. Un député PCF contre le mariage gay in Rouges & verts in Lemonde.fr
  7. Analyse du scrutin n° 259 – Première séance du 12/02/2013

Media użyte na tej stronie

Flag of Laos.svg
Flag of Laos
Flag of the People's Republic of Mongolia (1924-1930; variant).svg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był NuclearVacuum z projektu Wikimedia Commons
modified by User:Tcfc2349, Licencja: CC BY-SA 4.0
Varient flag of the People's Republic of Mongolia at 1924-1930. There seems to be a dispute whether this flag was actually in use. The Mongolian government gives a different sequence of flags for the period in a recent exhibition.
Flag of the Mongolian People's Republic (1924–1930, variant).svg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był NuclearVacuum z projektu Wikimedia Commons
modified by User:Tcfc2349, Licencja: CC BY-SA 4.0
Varient flag of the People's Republic of Mongolia at 1924-1930. There seems to be a dispute whether this flag was actually in use. The Mongolian government gives a different sequence of flags for the period in a recent exhibition.
Flag of Hungary (1949-1956).svg
Flag of Hungary from 20 August 1949 to 12 November 1956.
Flag of SFR Yugoslavia.svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Romania (1948-1952).svg

Flag of Romania (28 March 1948 - 24 September 1952)

Flag of Romania (1965-1989) (construction).png

Construction sheet of the Flag of Romania as depicted in Decree nr. 972 from 5 November 1968.

  • l = 2/3 × L
  • C = 1/3 × L
  • S = 2/5 × l
Flag of Romania (1948–1952).svg

Flag of Romania (28 March 1948 - 24 September 1952)

Flag of Romania (1965-1989) (construction).png

Construction sheet of the Flag of Romania as depicted in Decree nr. 972 from 5 November 1968.

  • l = 2/3 × L
  • C = 1/3 × L
  • S = 2/5 × l
Flag of Bulgaria (1948-1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Bulgaria (1948–1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Ethiopia (1987-1991).svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Ethiopia, used from 1987 to 1991
Flag of Ethiopia (1987–1991).svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Ethiopia, used from 1987 to 1991
Red star.svg
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
Flag of Afghanistan (1978–1980).svg
Flag of Afghanistan from 1978 to 1980. Includes emblem Emblem of Afghanistan (1978-1980).svg with the name of the "Khalq" faction of the People's Democratic Party of Afghanistan as its central element.