Pas Goulda
Pas Goulda – pierścień gwiazd złożony z gwiazd typów widmowych O i B znajdujący się w otoczeniu kilkuset parseków od Ziemi. Pas ten jest znany już od XIX wieku. Nachylenie Pasa Goulda względem płaszczyzny dysku Drogi Mlecznej wynosi około 20°. Takiego nachylenia nie wykazują gwiazdy późniejszych typów widmowych. Pas Goulda może stanowić lokalne spiralne ramię Drogi Mlecznej do której obecnie należy Słońce. Słońce znajduje się około 325 lat świetlnych od centrum ramienia. Pas Goulda w Galaktyce ciągle stanowi zagadkę dla astronomów. Być może w jej rozwiązaniu pomoże misja kosmiczna Gaia.
Nazwa tego pierścienia gwiazd pochodzi od Benjamina Goulda, który zidentyfikował go w 1879 roku.
Według nowej teorii Pas Goulda uformował się około 30 milionów lat temu, kiedy bąbel ciemnej materii zderzył się z obłokiem molekularnym w naszym regionie.
Są też dowody na istnienie podobnych pasów Goulda w sąsiednich galaktykach[1][2]. W 2001 hiszpański astronom Fernando Camerón przeanalizował dane z teleskopu VLT dotyczące galaktyki M83, odległej od Słońca o około 12 milionów lat świetlnych. W dysku tej galaktyki znajduje się struktura wyraźnie oddzielona od ramienia spiralnego, mająca rozmiar kilkuset parseków i złożona z kilkudziesięciu punktowych źródeł. Astronom sugeruje, że może to być odpowiednik pasa Goulda. Również w 2001 zespół astronomów Serona Larsena zbadał strukturę w odległej o 21 milionów lat świetlnych galaktyce NGC 6946. Naukowcy znaleźli w niej strukturę, która również może być odpowiednikiem pasa Goulda.
Wiele gwiazd należących do pasa Goulda można zobaczyć na niebie gołym okiem. Są to między innymi obiekty w gwiazdozbiorach Oriona, Perseusza[3] i Orła.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ "Orion's dark secret: Violence shaped the night sky", New Scientist, 21 Nov. 2009, pp. 42-5.
- ↑ Kenji Bekki. Dark impact and galactic star formation: origin of the Gould belt. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters”. 398 (1), s. L36–L40, 2009. DOI: 10.1111/j.1745-3933.2009.00702.x. Bibcode: 2009MNRAS.398L..36B.
- ↑ Krzysztof Czart: Kosmos. Pas Goulda. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., 2011, s. 3-7. ISBN 978-83-252-1251-3.
Linki zewnętrzne
- Strumień gwiazd wybiegający z gromady kulistej. W: Astronomia.pl [on-line]. 2006-03-18. [dostęp 2016-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-06-22)].
- Mapa Pasa Goulda
Media użyte na tej stronie
Updated map of Milky Way, added new discovered branch of the Orion Spur, added Perseus Transit
An unseen stellar nursery comes into view in this Herschel image. Some 700 newly-forming stars are estimated to be crowded into these colourful filaments of dust. The complex is part of a mysterious ring of stars called Gould’s Belt.
This image shows a dark cloud 1000 light-years away in the constellation Aquila, the Eagle. It covers an area 65 light-years across and is so shrouded in dust that no previous infrared satellite has been able to see into it. Now, thanks to Herschel’s superior sensitivity at the longest wavelengths of infrared, astronomers have their first picture of the interior of this cloud.
It was taken on 24 October 2009 using two of Herschel’s instruments: the Photodetector Array Camera and Spectrometer (PACS) and the Spectral and Photometric Imaging Receiver (SPIRE). The two bright regions are areas where large newborn stars are causing hydrogen gas to shine.
Embedded within the dusty filaments are 700 condensations of dust and gas that will eventually become stars. Astronomers estimate that about 100 are protostars, celestial objects in the final stages of formation. Each one just needs to ignite nuclear fusion in its core to become a true star. The other 600 objects are insufficiently developed to be considered protostars, but these too will eventually become another generation of stars.
This cloud is part of Gould’s Belt, a giant ring of stars that circles the night sky – the Solar System just happens to lie near the centre of the belt. For more than a hundred years, astronomers have puzzled over the origin of this ring, which is tilted to the Milky Way by 20º. The first to notice this unexpected alignment, in the mid-19th century, was England’s John Herschel, the son of William, after whom ESA’s Herschel telescope is named. But it was Boston-born Benjamin Gould who brought the ring to wider attention in 1874.Gould’s Belt supplies bright stars to many constellations such as Orion, Scorpius and Crux, and conveniently provides nearby star-forming locations for astronomers to study. Observing these stellar nurseries is a key programme for Herschel, which aims to uncover the demographics of star formation and its origin, or in other words, the quantities of stars that can form and the range of masses that such newborn stars can possess. Apart from this region of Aquila, Herschel will target 14 other star-forming regions as part of the Gould’s Belt Key Programme.Autor: Roberto Mura, Licencja: CC BY-SA 3.0
Alpha Persei Cluster, screenshot taken from Stellarium, a freeware astronomic simulation software.