Paweł Szwajko

Święty
Paweł Szwajko
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1893
Zabłotce

Data i miejsce śmierci

28 sierpnia 1943
Grabowiec

Czczony przez

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Kanonizacja

7–8 czerwca 2003
Chełm
przez Święty Sobór Biskupów PAKP

Wspomnienie

pierwsza sobota czerwca

Szczególne miejsca kultu

Diecezja lubelsko-chełmska

Paweł Szwajko (ur. 4 kwietnia 1893 w Zabłotcach, zm. 28 sierpnia 1943 w Grabowcu) – kapłan prawosławny, jeden z męczenników chełmskich i podlaskich z tytułem kapłana męczennika.

Życiorys

Syn Konrada i Ewy. W 1918 r. ukończył seminarium duchowne w Jekaterynosławiu, po czym ożenił się z Joanną Łotocką, ekonomistką pochodzącą ze wsi Gaje Lewiatyńskie. 12 września 1924 r. otrzymał święcenia kapłańskie i odbył staż kapłański w soborze św. Marii Magdaleny w Warszawie. Następnie pełnił funkcje proboszcza w Potoku Górnym, po czym został przeniesiony na Łemkowszczyznę – do Świątkowej Wielkiej i Desznicy, gdzie prowadził działalność misyjną.

W czasie akcji rewindykacyjnej cerkwi w 1938 r. na Chełmszczyźnie został przeniesiony do cerkwi w Siedliskach, by podtrzymywać ducha prawosławnych w regionie. Podczas II wojny światowej służył w cerkwiach w Obszy i Śniatyczach. W tej ostatniej miejscowości został pobity przez nieznanych sprawców.

W 1943 r. objął parafię w Grabowcu[1]. W nocy z 28 na 29 sierpnia tego samego roku został razem z żoną zamordowany przez kompanię Armii Krajowej dowodzoną przez Józefa Śmiecha ps. „Ciąg”, która w tej samej wsi zabiła również trzech ukraińskich wachmanów SS oraz ukraińskiego sołtysa[2]. Według zeznań świadków sprawcy zadali mu kilkadziesiąt ciosów tępymi i ostrymi narzędziami, po czym dobili z broni palnej, zaś na piersi wycięli krzyż prawosławny[3].

20 marca 2003 r. uchwałą Świętego Soboru Biskupów PAKP ks. Paweł Szwajko i matuszka Joanna Szwajko zostali zaliczeni do grona świętych i włączeni do Soboru Świętych Męczenników Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej. W dniach 7–8 czerwca 2003 r. w Chełmie odbyły się uroczystości kanonizacyjne[4].

Przypisy

  1. ↑ G. J. Pelica, Przez ziemskie piekło do niebiańskiego raju.
  2. ↑ M. Zajączkowski, Ukraińskie podziemie na Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej 1939–1944, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Lublin–Warszawa 2015, s. 273–274.
  3. ↑ J. Makar, Chełmszczyzna w latach okupacji niemieckiej, [w:] Polska-Ukraina: Trudne pytania. Materiały XI międzynarodowego seminarium historycznego „Stosunki polsko-ukraińskie w latach II wojny światowej” Warszawa 26–28 kwietnia 2005, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej-KARTA-Wołyński Uniwersytet Państwowy im. Łesi Ukrainki, Warszawa 2006, ISBN 83-88288-49-0, s. 221, 223.
  4. ↑ Św. kapłan męczennik Paweł i matuszka Joanna Szwajko.

Bibliografia

  • Jarosław Charkiewicz, Męczennicy XX wieku. Martyrologia Prawosławia w Polsce w biografiach świętych, Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2008, ISBN 978-83-60311-11-0, OCLC 750119647.
  • Przegląd Prawosławny, Zmień wiarę