Penestae

Penestae (gr. oι Πενέσται, hoi penestai, zapewne od πόνος, ponos 'trud')[1] – klasa związanych z ziemią niewolników w starożytnej Tessalii, których położenie społeczne było porównywalne z helotami ze Sparty[2][3]. Dionizjos z Halikarnasu do penestów przyrównywał wiejską ludność Etrurii[4].

Przypisy

  1. ↑ Penestai, πόνος.
  2. ↑ Helotów i penestów wymienia obok siebie Arystoteles w Polityce. Wg 2,2,13 rolnicy uczynieni właścicielami, o ile złożą daninę, zapewne byliby o wiele bardziej trudni i butni, aniżeli gdzie indziej heloci, penestowie i niewolnicy. Wg 2,6,2 poddani bowiem Tesalów, tzw. penestowie, często przeciw nim bunty podnosili, podobnie jak i przeciw Lakończykom heloci; przecież ci nieustannie czyhają niejako aby wykorzystać nieszczęścia swych panów.
  3. ↑ Juliusz Polluks (druga połowa II w. n.e.) Onomastikon w rozdziale o nazwach niewolników podaje: między wolnymi (eleutheroi) i niewolnikami (duloi) są heloci Lacedemończyków, penestai Tesalezyków, klarotai [związani z działem ziemi] i mnoitai Kreteńczyków, dorophoroi [noszący dary] Mariandynów, gymnetes ["nadzy", lekkozbrojni] Argiwów, korynephoroi [noszący maczugę] Sykjończyków. Część nazw świadczy o zobowiązaniu do służby wojskowej, Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka, Historia Starożytnych Greków, t. 1, s. 147 i 152.
  4. ↑ Jacques Heurgon, Życie codzienne Etrusków, Warszawa 1966, przypis 46 do rozdziału 3; Géza Alföldy, Historia społeczna starożytnego Rzymu, Poznań 1998, s. 22.