Pennantiaceae

Pennantiaceae
Ilustracja
Pennantia corymbosa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

Pennantiaceae

Nazwa systematyczna
Pennantiaceae J. Agardh
Theoria Syst. Pl.: 301. Apr-Sep 1858[3]
Typ nomenklatoryczny

Pennantia J.R. Forst. & G. Forst. (1775)[3]

Pennantia baylisiana

Pennantiaceaerodzina roślin należąca do rzędu selerowców. Jest to takson monotypowy z jednym rodzajem Pennantia J.R. Forst. & G. Forst. (1775) obejmującym cztery gatunki. Występują we wschodniej Australii, na wyspie Norfolk oraz na Nowej Zelandii[4], i na Wyspach Trzech Króli, przy czym poszczególne gatunki występują na izolowanych obszarach, a Pennantia baylisiana znana jest w naturze tylko z jednego okazu rosnącego w ostatniej z lokalizacji[5]. Pennantia corymbosa i Pennantia cunninghamii mają twarde, cenione drewno używane do wyrobu mebli. Pozostałe dwa gatunki ze względu na duże zagrożenie są przedmiotem działań ochronnych[5].

Morfologia

Pokrój
Drzewa z pniami wspartymi korzeniami szkarpowymi[5], krzewy i wspinające się, drewniejące pnącza[4]. Pedy zygzakująco powyginane[5].
Liście
Pojedyncze, skrętoległe, ogonkowe i pozbawione przylistków[5], z blaszką całobrzegą lub ząbkowaną[4][5], nerwacja pierzasta[5].
Kwiaty
Zebrane w kwiatostany wiechowate i wierzchotkowate szczytowe lub wyrastające z pnia i gałęzi (kaulifloria), czasem rozwijające się pojedynczo[5]. Kwiaty 5-krotne, promieniste, rozdzielnopłciowe. Płatki są białe. W kwiatach męskich znajduje się pięć pręcików i czasem sterylna zalążnia. W kwiatach żeńskich występuje pięć prątniczków i zalążnia trój- lub dwukomorowa. W komorach rozwijają się pojedyncze, rzadko po dwa zalążki. Szyjka słupka jest pojedyncza lub podwójna, zwieńczona trójdzielnym lub dyskowatym znamieniem[5].
Owoc
Jednonasienny, czarny pestkowiec z trójkanciastym nasionem[5].

Systematyka

Rodzaj Pennantia włączany był tradycyjnie do rodziny Icacinaceae jednak nowsze analizy porównawcze, w tym zwłaszcza podobieństwo aparatów szparkowych zdecydowało o zaliczaniu rodzaju w randze odrębnej rodziny do rzędu selerowców jako kladu bazalnego[4][2]. Pewne wątpliwości odnośnie do tej pozycji filogenetycznej budzą niektóre analizy molekularne plastydowego DNA, z których wynika, że rodzina ta może być ona spokrewniona z astrowcami Asterales[2].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
selerowce

Pennantiaceae




Torricelliaceae




Griseliniaceae




Pittosporaceaepospornicowate




Araliaceaearaliowate




Myodocarpaceae



Apiaceaeselerowate








Wykaz gatunków w rodzaju Pennantia J.R. Forst. & G. Forst. (1775)[6]
  • Pennantia baylisiana (Oliv.) G.T.S.Baylis
  • Pennantia corymbosa Endl.
  • Pennantia cunninghamii Miers
  • Pennantia odorata Raoul

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  3. a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – P. [dostęp 2013-05-05]. (ang.).
  4. a b c d Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 247. ISBN 1-55407-206-9.
  5. a b c d e f g h i j Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 625. ISBN 978-1-842466346.
  6. Pennantia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-05].

Media użyte na tej stronie

Pennantiacorymbosa2.jpg
Pennantia corymbosa, (Kaikōmako), Pennantiaceae (Apiales). Endemic to New Zealand.
Pennantia baylisiana kz3.jpg
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pennantia baylisiana in Auckland Botanic Gardens