Petras Vileišis

Ten artykuł od 2011-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Petras Vileišis

Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1851 ?↗
Data i miejsce śmierci	12 sierpnia 1926 Połąga
Minister ds. transportu
Okres	od 1922 do 1923

Petras Vileišis (ur. 25 stycznia 1851, zm. 12 sierpnia 1926 w Połądze) - litewski inżynier i mecenas, działacz społeczny i polityczny, brat Antanasa i Jonasa.

Urodził się w rodzinie chłopskiej na Żmudzi. W 1861 roku podjął naukę w Poniewieżu, a następnie w gimnazjum w Szawlach które ukończył z wyróżnieniem. W 1870 roku rozpoczął studia w Petersburgu na wydziale fizyczno-matematycznym lokalnego uniwersytetu, cztery lata później otrzymał tytuł magistra. W 1883 roku przez krótki czas przebywał w Belgii, gdzie zapoznawał się ze sposobem budowy mostów dla kolei żelaznych. W 1890 roku osiadł w Wilnie, gdzie w latach 1905-06 zbudował swój pałac na Antokolu według projektu Augusta Kleina - część pomieszczeń swojej siedziby udostępniał na cele społeczne i naukowe (np. w 1907 roku odbyła się tu pierwsza litewska wystawa artystyczna, później swą siedzibę znalazły tu m.in. Litewskie Towarzystwo Naukowe oraz Litewskie Towarzystwo Oświatowe "Rytas").

Pałac Vileišisa w Wilnie, obecnie siedziba Instytutu Litewskiej Literatury i Folkloru.

W 1905 roku wraz z Jonasem Basanovicziusem zorganizował tzw. wielki sejm litewski w Wilnie, angażował się w działalność społeczną, w 1907 roku został członkiem władz Litewskiego Towarzystwa Naukowego. Po załamaniu się wileńskiego biznesu wyjechał w 1908 roku do Rosji, zajmując się pracą inżynierską (m.in. budową mostów).

Po uzyskaniu przez Litwę niepodległości zamieszkał w Kownie, gdzie współpracował z tamtejszym ministerstwem komunikacji, a w latach 1922-23 był ministrem ds. transportu w rządzie Litwy.

Zmarł podczas wakacji nad Bałtykiem. Został pochowany w bazylice kowieńskiej. W 1935 roku jego szczątki przeniesiono do rodzinnej mogiły na cmentarzu na Rossie.

Bibliografia

• Lapinskienė A. (red.), "Vilniaus kultūrinis gyvenimas ir Petras Vileišis", Vilnius 2001, ISBN 9955-475-10-2.

Linki zewnętrzne

• Biografia Petrasa Vileišisa. llti.lt. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-28)]. (lit.)
• Petras Vileišis – publikacje w bibliotece Polona