Piaskogrzeb

Piaskogrzeb
	Georychus
	Illiger, 1811
	; Przedstawiciel rodzaju – piaskogrzeb przylądkowy (G. capensis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
(bez rangi)	incertae sedis
Rodzina	kretoszczurowate
Rodzaj	piaskogrzeb
	Typ nomenklatoryczny
	Mus capensis Pallas, 1778
Synonimy
	Georrychus: Minding, 1829; Georhychus: Wagner, 1843; Fossor Lichtenstein, 1844;
	Georrychus: Minding, 1829; Georhychus: Wagner, 1843; Fossor Lichtenstein, 1844;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście

Piaskogrzeb^[7] (Georychus) – rodzaj ssaka z rodziny kretoszczurowatych (Bathyergidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w południowej Afryce^[3]^[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 85–231,6 mm, długość ogona 17,3–23,7 mm; masa ciała 87,7–272,3 g^[9].

Systematyka

Etymologia

Georychus (Georrychus, Georhychus): gr. γεωρυχος geōrukhos „kopiący ziemię”, od γεω- geō- ziemny-, od γη gē „ziemia”; ορυσσω orussō „kopać”^[10].
Fossor: łac. fossor „kopacz, grabarz”, od fodo „kopać”^[11]. Gatunek typowy: Fossor leucops Lichtenstein, 1844 (= Mus capensis Pallas, 1778).

Podział systematyczny

Badania genetyczne z 2018 roku sugerują, że Georychus może zawierać aż pięć gatunków^[12]. Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[3]^[7]:

Georychus capensis (Pallas, 1778) – piaskogrzeb przylądkowy

oraz gatunek wymarły^[13]:

Georychus robertsi Broom, 1937

Uwagi

↑ ^a ^b Niepoprawna późniejsza pisownia Georychus Illiger, 1811.

Przypisy

↑ Georychus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 87. (łac.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 367–368. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ J. Minding: Ueber die geographische Vertheilung der Säugethiere. Berlin: Enslin, 1829, s. 80. (niem.).
↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 3: Die Beutelthiere und Nager (erster Abschnitt). Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1843, s. 369. (niem.).
↑ J.R. Forster & M.C.H. Lichtenstein: Descriptiones animalium quae in itinere ad Maris Australis terras per annos 1772, 1773 et 1774 suscepto. Berolini: Ex Officina Academica, 1844, s. 31–32. (łac.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Georychus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-16].
↑ R. Honeycutt: Family Bathyergidae (African Mole-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 367–368. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 293.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 286.
↑ J.H. Visser, N.C. Bennett & B. Jansen van Vuuren. Spatial genetic diversity in the Cape mole-rat, Georychus capensis: Extreme isolation of populations in a subterranean environment. „PLoS ONE”. 13 (3), s. e0194165, 2018. DOI: 10.1371/journal.pone.0194165. (ang.).
↑ R. Broom. On some new Pleistocene mammals from limestone caves of the Transvaal. „South African Journal of Science”. 33, s. 760, 1937. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[uwaga1-4] Niepoprawna późniejsza pisownia Georychus Illiger, 1811.

[itis-1] Georychus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Illiger-2] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 87. (łac.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 367–368. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Minding-5] J. Minding: Ueber die geographische Vertheilung der Säugethiere. Berlin: Enslin, 1829, s. 80. (niem.).

[Wagner-6] J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 3: Die Beutelthiere und Nager (erster Abschnitt). Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1843, s. 369. (niem.).

[Lichtenstein-7] J.R. Forster & M.C.H. Lichtenstein: Descriptiones animalium quae in itinere ad Maris Australis terras per annos 1772, 1773 et 1774 suscepto. Berolini: Ex Officina Academica, 1844, s. 31–32. (łac.).

[Cichocki&inni-8] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Georychus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-16].

[Honeycutt-10] R. Honeycutt: Family Bathyergidae (African Mole-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 367–368. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792040_293]-11] Palmer 1904 ↓, s. 293.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792033_286]-12] Palmer 1904 ↓, s. 286.

[Visser&inni-13] J.H. Visser, N.C. Bennett & B. Jansen van Vuuren. Spatial genetic diversity in the Cape mole-rat, Georychus capensis: Extreme isolation of populations in a subterranean environment. „PLoS ONE”. 13 (3), s. e0194165, 2018. DOI: 10.1371/journal.pone.0194165. (ang.).

[Broom-14] R. Broom. On some new Pleistocene mammals from limestone caves of the Transvaal. „South African Journal of Science”. 33, s. 760, 1937. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne