Piekarty

Artykuł51°42′41″N 20°53′17″E
- błąd38 m
WD51°42'0"N, 20°53'0"E
- błąd38 m
Odległość1382 m
Piekarty
wieś
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatbiałobrzeski
GminaPromna
Liczba ludności (2011)167[1][2]
Strefa numeracyjna48
Kod pocztowy05-610[3]
Tablice rejestracyjneWBR
SIMC0633001[4]
Położenie na mapie gminy Promna
Mapa konturowa gminy Promna, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Piekarty”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Piekarty”
Położenie na mapie powiatu białobrzeskiego
Mapa konturowa powiatu białobrzeskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Piekarty”
Ziemia51°42′41″N 20°53′17″E/51,711389 20,888056

Piekarty dawniej też Piekarty-Kożuszkiwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Promna[4][5].

Integralne części wsi Piekarty[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0633018Domaniewoczęść wsi
0633024Nowe Piekartyczęść wsi

Wieś szlachecka Pikarty położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie grójeckim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Przez miejscowość przepływa struga Borówka.

Historia

W 1409 roku w Księdze Ziemi Czerskiej zapisano informacje o wsi Picarthi. Była to właśnie obecna wieś Piekarty. Podobnie jak Lekarcice ta wieś ma niemieckie korzenie. Informuje o tym nazwa wsi pochodząca od niemieckiego słowa Pikart (Pikard).

Kolejne wzmianki pochodzą z 1441 i 1469.

Z tej wsi pochodzi ród Pikarskich. Przodkiem rodu był Jan, sędzia ziemi czerskiej, który otrzymał od książąt mazowieckich miasto Latowicze oraz liczne wsie w tym Piekarty. Latowicze wróciły pod zarząd książęcy a Piekarty stały się siedzibą rodową następcy Jana jego syna Przecława, podstolego czerskiego. Jego z kolei synem był Tobiasz mający sześciu synów: Andrzeja, Jakuba, Jana, Jurgiana, Stanisława i Zacheusza.

W połowie XVI wieku dziedzicem wsi był Jan Pikarski a po nim dziedziczył jego brat Jurgian. Po Jurgianie dziedzicem był jego syn Stanisław dziedziczący wieś na przełomie XVI i XVII wieku.

W połowie XVII wieku Anna Pikarska wyszła za mąż za Stanisława Biejkowskiego wnosząc w posagu Piekarty. Po Biejkowskich w XVIII wieku wieś należała do różnych rodów ziemiańskich aż trafiło w ręce Domańskich.

Piekarty aż do pierwszej połowy XX wieku były folwarkiem szlacheckim zwanym Piekarty-Kożuszki. Uwłaszczenie z 1864 nie objęło tej wsi.

W 1921 Piekarty liczyły 4 domy i 112 mieszkańców. Osada należała do gminy Promna i parafii Goszczyn. Właścicielem ziemskim był Stanisław Domański. Folwark liczył 401 ha.

Do dzisiaj zachowało się zachodnie skrzydło dworu z XIX wieku[7]. W budynku przez wiele lat mieściła się szkoła podstawowa dla okolicznych dzieci.

Przypisy

  1. Wieś Piekarty w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2017-12-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-12-13].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 917 [dostęp 2020-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  7. Piekarty - Polskie Zabytki - Katalog zamków, pałaców i dworów w Polsce, www.polskiezabytki.pl [dostęp 2020-07-09].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat białobrzeski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu białobrzeskiego, Polska
Promna (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Promna, Polska