Pilotis

Willa La Roche-Jeanneret, Paryż. Modernistyczny dom bliźniaczy, gdzie architekt Le Corbusier po raz pierwszy zastosował żelazobetonowe słupy (fr. pilotis), dzięki którym dom unosi się w powietrzu nad zazielenionym ogrodem i ma także ogród na dachu płaskim (1923)[1].
Modernizm: apartamentowiec Narkomfin w Moskwie, M. Ginzburg (1930)
Modernizm: Palácio Gustavo Capanema (ministerstwo edukacji i zdrowia) w Rio de Janeiro. Lucio Costa, Oscar Niemeyer, Le Corbusier (1936). Zastosowanie w budynku słupów nie zaburza zastanego krajobrazu bogatego w palmy i pozwala na oszczędność miejsca w zatłoczonym centrum miasta.
Blok mieszkalny Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, modernizm (1964). Liczne żelbetowe pilotisy pełnią różne funkcje takie jak konstrukcyjne, dekoracyjne we wnętrzach oraz praktyczne, ponieważ chronią pieszych przed słońcem i deszczem w podcieniach z drugiej strony budynku.
Nowa Galeria Narodowa w Berlinie, arch. Ludwig Mies van der Rohe, modernizm (1968). Stropodach unosi się w powietrzu nad ziemią na prawie niewidocznych słupach ze stali, wyjątkowy efekt wizualny i funkcjonalny jest osiągnięciem architektury modernizmu. Ściana kurtynowa została wykonana ze szkła.
Uniwersytet Florydy (1979). Pod modernistycznym budynkiem unoszącym się na słupach jest miejsce na bujną roślinność.
Gmach the Concourse w Singapurze (postmodernizm 1994)

Pilotis (z fr., l.mn. pilotis) – słupy unoszące bryłę budynku ponad powierzchnię otaczającego terenu. Występują jako element budowlany w wielu kulturach i rejonach świata. Pierwotnie funkcją pilotisów było pokonanie trudności terenowych w stawianiu budynków oraz ochrona przed skutkami działań wód morskich i oceanów. Określenie jest również charakterystyczne dla architektury modernizmu i zostało rozpowszechnione przez Le Corbusiera. Wykorzystał on znane od dawna pilotisy w nowych funkcjach. Dzięki użyciu pilotisów budynki wydają się być lżejsze oraz sprawiają wrażenie unoszenia się nad powierzchnią gruntu, a także nie zaburzają zastanego krajobrazu[2]. Le Corbusier w swoich osobiście ilustrowanych publikacjach przedstawiał pilotisy jako elementy, które pozostawiają wolny parter domu na bujną roślinność, ludzi, ich samochody i krajobraz w tle. Dach czynił płaskim również w celu umieszczenia na nim bujnej roślinności i ludzi na powstałym w ten sposób tarasie dachowym[3]. Oprócz tego Le Corbusier widział w pilotisach urzeczywistnienie swojej filozofii projektowania, jak choćby pojmowania domu jako „maszyny do mieszkania”[4].

Przypisy

  1. Charles Jencks „Le Corbusier” 1973
  2. Le Corbusier l'unité d'habitation de Marseille Jacques Sbriglio 2013
  3. Le Corbusier "Architecture d'époque machiniste" 1926
  4. Pilotis, www.designingbuildings.co.uk [dostęp 2021-01-01] (ang.).


Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
2146214606 Jpg (165458731).jpeg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
500px provided description: 2146214606 Jpg []
The Concourse 17, Aug 07.JPG
Autor: Sengkang, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The Concourse, Singapore
Moscow, Narkomfin building in May 2021 03.jpg
Autor: Retired electrician, Licencja: CC0
Moscow, Russia, May 15 2021. The rebuilt Narkomfin Building.
3-5, Konopnickiej Street in Warsaw - 03.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blok mieszkalny PAN architekta Jerzego Gieysztora z 1964 roku, ul. Wiejska 20 w Warszawie. Przykład modernizmu inspirowanego architekturą Le Corbusiera (Unité d'habitation). Wszystkie mieszkania są większe niż zezwalał na to ówczesny normatyw komunistycznego państwa. Na przykład mieszkanie dwupokojowe ma 54 m² i dwa balkony skierowane na dwie strony świata w przeciwieństwie do typowego mieszkania dwupokojowego, które ma 39,5 m², jest skierowane tylko na jedną stronę i nie ma żadnego balkonu[1]. Mieszkania są skierowane na dwie, trzy lub więcej stron świata. Każdy pokój jest szeroki i ma swój balkon. Na parterze jest pasaż handlowy oraz podziemny garaż. Na ostatnim piętrze są ekskluzywne, przeszklone mieszkania z basenem i tarasem rekreacyjnym na dachu płaskim z panoramą miasta. Detal budynku jest inspirowany polskim pawilonem na Wystawie Światowej w Paryżu w 1937 roku, szczególnie w formie zadaszenia z okrągłymi otworami nad wejściem i ścian z reliefem. Budynek został ozdobiony ceramiką artystyczną. Balkony reprezentują styl op-artu. Ponadto balkony są przeszklone ze względów praktycznych oraz estetycznych. Balustrady balkonów zostały celowo wypełnione szybami zbrojonymi, ponieważ nadaje to wizualnej lekkości budynkowi, wprowadza słońce na tarasy i do mieszkań, wyzwala efekt blasku światła na fasadzie oraz kojarzy się ze stylem modernizmu. Przykład humanistycznej, a nie masowej architektury mieszkaniowej. Budynek mieszkalny PAN został wyróżniony i zaliczony do dziesięciu "najlepszych, innowacyjnych rozwiązań polskiej architektury mieszkaniowej" po II wojnie światowej według magazynu Architektura Murator (02.10.2018). Przypadkowa kolorystyka stolarki okiennej oraz wnęk loggi, a także zbyt grube ramy okienne nie są ideą architekta (Le Corbusier w swoich powojennych blokach mieszkalnych stosował ze względów estetycznych okna z drewna dębowego i nie polakierowanego na biało, zasadą były też jak najcieńsze ramy oraz brak szprosów)[2]. Budynek uległ dewastacji po 1989 kiedy zlikwidowano wąski i długi taras z barierką na pierwszym piętrze, który był w miejscu widocznych teraz 10 zielonych okien, które przedtem były cofnięte w głąb fasady.
Maison La Roche 01.jpg
Autor: Cosa2244, Licencja: CC BY-SA 4.0
Villa La Roche
UF ArchitectureBuilding North.jpg
Autor: William M, Licencja: CC BY-SA 3.0
North side of the Architecture Building at the University of Florida