Plac Powstańców Wielkopolskich we Wrocławiu

plac Powstańców Wielkopolskich
Nadodrze
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „plac Powstańców Wielkopolskich”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „plac Powstańców Wielkopolskich”
51°07′28,295″N 17°02′05,871″E/51,124526 17,034964
Plac, w tle szpital[a].
Ul. Trzebnicka (widok z wiaduktu).
Dworzec Wrocław Nadodrze[b].
Szalet.

Plac Powstańców Wielkopolskich (Trebnitzer Platz, Trzebnicki, Nadodrze[c]) – plac położony we Wrocławiu na osiedlu: częściowo Nadodrze (dawniej Przedmieście Odrzańskie, Oder Vorstadt), a częściowo Kleczków, w obrębie dzielnic: Śródmieście i Psie Pole. Plac ma kształt zbliżony do trapezu. Uznawany jest za ważny węzeł komunikacyjny miasta[1][2].

Historia

Obszar na którym położony jest plac włączony został do miasta w 1808 roku. W 1868 r. przeprowadzono inwestycję obejmującą budowę Kolei Prawego Brzegu Odry, w ramach której wybudowano w tym rejonie dworzec kolejowy Wrocław Nadodrze[b][1][3][4][5]. Ta inwestycja miała decydujący wpływ na obecny kształt placu, położonego na południe od linii kolejowej i wiaduktu nad ulicą Trzebnicką[1]. Ulica ta stanowiła początkowy fragment tzw. Szosy Trzebnickiej, łącząc plac Świętego Macieja z Mostami Trzebnickimi[6][7]. W rejonie placu łączy się ona z ulicą Olbińską, skróconą w związku z budową linii kolejowej. Tu niegdyś znajdowała się jedna z rogatek miejskich Wrocławia[6][8].

Za tą ulicą wschodnią pierzeję placu stanowi gmach Szpitala Zarządu Służby Zdrowa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Budynki powstały w latach 1848-1852 na potrzeby utworzonego tu przytułku fundacji Claassena[1][6][9]. Rozbudowa kompleksu nastąpiła w latach 1894-1895. Po II wojnie światowej obiekty przekazano Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, które przeznaczyło je dla potrzeb utworzenia szpitala resortowego[d][1][9]. Budynki i zespół parkowy wpisane są do rejestru zabytków[a][10].

Ulice i zabudowa

Do placu przypisane są ulice o długości ok. 305 m[2]. Jak wyżej wspomniano na wschód od placu przebiega z południa na północ ulica Trzebnicka, a także bierze swój początek ulica Ołbińska. Na południowym zachodzie placu w kierunku południowym (równolegle do ulicy Trzebnickiej) wychodzi z placu ulica Bolesława Chrobrego. Południowa i południowo-zachodnia pierzeja zabudowane są kamienicami czynszowymi z końca XIX wieku. Na północy przebiega wyżej opisana linia kolejowa[e] z Wrocławia do Oleśnicy i dalej między innymi na Górny Śląsk. Natomiast na zachodzie plac łączy się z placem Stanisława Staszica, którego centralny obszar zajmuje Park Stanisława Staszica. W północno-zachodnim narożniku położony jest dworzec kolejowy Wrocław Nadodrze[b][1][2][6][7][8][11][12][13][14]. Tu także zlokalizowane są przystanki autobusowe do obsługi połączeń lokalnych[15]. Z placu wybiegają liczne linie tramwajowe: na północ ulicą Trzebnicką, na wschód ulicą Słowiańską oraz Ołbińską do zajezdni nr 3, na południe ulicą Bolesława Chrobrego, na południowy wschód przez plac Stanisława Staszica. Torowiska okalają także centralny kwartał placu. Na samym placu zlokalizowano przystanki stanowiące dla dworca centrum przesiadkowe dla pasażerów. Przypisano im nazwę Dworzec Nadodrze[16][17]. Na placu znajduje się szalet miejski[18].

Nazwy placu

Plac w swojej historii nosił następujące nazwy[1]:

  • Trebnitzer Platz
  • Trzebnicki
  • Nadodrze[c]
  • Plac Powstańców Wielkopolskich.

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ a b Do rejestru zabytków z kompleksu szpitalnego wpisane są jako zabytki: budynki oznaczone jako "A" i "B" oraz układ zieleni wysokiej ogrodu przyszpitalnego. Wpis dokonany został 30.05.1992 r. pod nr A/2481/477/Wm.
  2. ↑ a b c Dworzec kolejowy Wrocław Nadodrze położony jest przy placu Stanisława Staszica. Został uznany za zabytek i wpisany do rejestru zabytków 21.01.1977 r. pod nr A/2500/344/Wm.
  3. ↑ a b W powołanej tu Encyklopedii Wrocławia jako jedna z wcześniejszych nazw podana jest nazwa Nadodze, co wydaje się oczywistym błędem drukarskim; prawidłowo jest Nadodrze.
  4. ↑ Adres obiektów szpitala: ulica Ołbińska 32. W powołanej tu Encyklopedii Wrocławia, w haśle ulica Trzebnicka (s. 921), przypisano tym budynkom numery 25-27. Nie jest jednak wskazane o którą ulicę chodzi i czy są ta adresy historyczne z tamtego okresu, czy późniejsze.
  5. ↑ Linia kolejowa nr 143.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Harasimowicz 2006 ↓, s. 711-712 (Powstańców Wielkopolskich, plac).
  2. ↑ a b c ZDiUM 2016 ↓, s. poz. 3399 (Powstańców Wielkopolskich plac).
  3. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 385 (Kolej Prawego Brzegu Odry).
  4. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 985-986 (Wrocławski Węzeł Kolejowy).
  5. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 169 (Dworzec kolejowy Wrocław Nadodrze).
  6. ↑ a b c d Harasimowicz 2006 ↓, s. 921 (Trzebnicka, ulica).
  7. ↑ a b ZDiUM 2016 ↓, s. poz. 4530 (Trzebnicka).
  8. ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 621 (Ołbińska, ulica).
  9. ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 873 (Szpital Zarządu Służby Zdrowa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych).
  10. ↑ NID 2015 ↓, s. 210.
  11. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 833-834 (Staszuica Stanisława, plac).
  12. ↑ ZDiUM 2016 ↓, s. poz. 2887 (Ołbińska).
  13. ↑ ZDiUM 2016 ↓, s. poz. 4061-4065 (Staszica Stanisława plac).
  14. ↑ ZDiUM 2016 ↓, s. poz. 532 (Chrobrego Bolesława).
  15. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 392-393 (Komunikacja Samochodowa).
  16. ↑ Przystanek Dworzec Nadodrze 2016 ↓.
  17. ↑ Schematy 2016 ↓.
  18. ↑ Toalety 2015 ↓.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Wrocław, Szalet - fotopolska.eu (121526).jpg
(c) Neo[EZN] / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Kibelek. Czy oni go przesunęli czy jezdnia się od niego odsunęła po przebudowie placu? Pewnie to drugie ale pytam się bo nie mam pewności...
Szpital MSWiA we Wrocławiu.jpg
Autor: Gapka91, Licencja: CC BY 3.0
Autorzy projektu: Richard Plüddemann i Karl Klimm. Z założenia część planowanej lecz niezrealizowanej rozbudowy przytułku fundacji rentiera Johanna Heinricha Theodora Classena. Zbudowany w miejscu starego ośrodka z 1852 roku. Koszt budowy 281300 marek. Koszta poniosło miasto.
Wrocław - fotopolska.eu (119691).jpg
(c) Neo[EZN] / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Plac Powstańców Wielkopolskich przed przebudową.