Plac Wolności w Siemianowicach Śląskich

plac Wolności
Rynek Miejski
Centrum
Ilustracja
Pomnik Czynu Powstańczego na pl. Wolności
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Siemianowice Śląskie

Położenie na mapie Siemianowic Śląskich
Mapa konturowa Siemianowic Śląskich, w centrum znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Ziemia50°18′18,7″N 19°01′40,9″E/50,305202 19,028025

Plac Wolności (zwany także Rynkiem Miejskim[1]) – plac miejski w centralnej części Siemianowic Śląskich, położony na terenie dzielnicy Centrum.

Stanowi on centralny punkt miasta, będący miejscem organizacji wielu wydarzeń i uroczystości różnego typu. Historia samego zaś placu sięga XIX wieku, będąc wówczas placem targowym Siemianowic. Na placu znajduje się Pomnik Czynu Powstańczego, a przy nim, przy ulicy Jana Pawła II 10 znajduje się siedziba Urzędu Miasta Siemianowice Śląskie.

Historia

Fragment pl. Wolności w 1929 roku; po lewej stronie siemianowicki ratusz

Pierwotnie plac Wolności był głównym placem targowym wsi Siemianowice, na którym od 1839 roku odbywały się cotygodniowe jarmarki[2]. Wytyczona w późniejszym czasie ulica Jana Pawła II przecięła wówczas plac na dwie części[2]. Sam zaś plac w okresie przedwojennym nosił nazwę Neuer Marktplaz[3].

W 1924 roku, w północnej części placu Wolności został postawiony pomnik upamiętniający powstańców śląskich[4]. Został on po wkroczeniu Niemców i zajęciu przez nich miasta we wrześniu 1939 roku zniszczony[2], a resztki jego cokołu wykorzystano po wojnie do powstania w tym samym miejscu pomnika żołnierzy Armii Czerwonej[4]. Projekt pomnika powstał w marcu 1945 roku na podstawie gotowych rozwiązań, a budowę pomnika zlecił stacjonujący wówczas w mieście major Jurkin[5]. Pomnik ten został na podstawie uchwały Rady Miejskiej z 18 kwietnia 1991 roku rozebrany[6].

W 1957 roku ukończono projekt obecnego Pomnika Czynu Powstańczego. Pomnik ten zaprojektował Stanisław Kwaśniewicz i Marian Skałkowski. Spośród czterech wykonanych makiet, do realizacji wybrano tę o najprostszej wersji, a do budowy pomnika powołano Komitet Budowy Pomnika Powstańca Śląskiego[4]. Odsłonięcie nowego pomnika nastąpiło 8 września 1957 roku[7]. Pomnik ten postawiono w południowej części placu Wolności[2].

Jeszcze w czasach Polski Ludowej na placu Wolności stał budynek z blankowaną wieżą, który został rozebrany w latach 70. XX wieku[2]. W latach 80. XX wieku pojawiły się ostatecznie niezrealizowane plany zamknięcia placu Wolności nową zabudową w miejscu obecnego wjazdu do sklepu Biedronka przy ulicy Śląskiej 41 oraz pod numerami 35 i 27[8].

W marcu 2009 roku ruszyły prace budowlane związane z rewitalizacją placu Wolności[9], które zostały ukończone w 2010 roku[8]. Na placu zaprojektowano nową przestrzeń publiczną – tzw. Rynek Miejski. W ramach prac przebudowano sieć teletechniczną, nawierzchnię jezdni, placów, parkingów i chodników, powstała fontanna, nowe oświetlenie i elementy małej architektury, a także zagospodarowano tereny zielone[10]. Wykonano także prace nad przebudową jezdni ulicy Jana Pawła II oraz ulicy Z. Krasińskiego, wykonano nową iluminację budynku Urzędu Miasta oraz pomnika Powstańców. Za projekt Rynku Miejskiego odpowiada krakowskie studio Archecon[9]. Koszt prac modernizacyjnych wyniósł około 8,6 mln złotych[10].

Charakterystyka

Plac Wolności widziany w kierunku północnym
Plac Wolności widziany w kierunku południowym

Plac Wolności (Rynek Miejski[1]) położony jest w centralnej części Siemianowic Śląskich, na terenie dzielnicy Centrum. Plac ten od wschodu ogranicza ulica Z. Krasińskiego, zaś sam plac też przecina pośrodku biegnącą równoleżnikowo ulicę Jana Pawła II[11]. Na środku południowej części placu znajduje się Pomnik Powstańców[2], zaś po wschodniej stronie do placu, na rogu z ulicą Jana Pawła II znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza[12]. Przy placu, na ulicy Jana Pawła II 10 położony jest siemianowicki ratusz[12]. Przy placu Wolności położone są trzy kamienice wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Są to budynki o numerach: 1, 2 i 3[13].

Plac Wolności jest miejscem organizacji wydarzeń różnego typu, zarówno uroczystości państwowych[14], jak i też ogólnodostępnych festynów i imprez o charakterze sportowowo-rekreacyjnym[1]. Przy placu Wolności, na skrzyżowaniu ulic Jana Pawła II i Śląskiej znajduje się stacja rowerów miejskich systemu Siemianowickiego Roweru Miejskiego Nr 6003 Centrum I[15].

W systemie TERYT plac Wolności wpisany jest pod numerem 16414[16]. Kod pocztowy na adresów przy placu to 41-100[17].

Przypisy

  1. a b c Rynek Miejski. www.siemianowice.pl. [dostęp 2021-11-15]. (pol.).
  2. a b c d e f Halor 2000 ↓, s. 108.
  3. Zobacz Siemianowic Śląskie – inaczej. slaskiesiemianowice.pl, 2021-04-06. [dostęp 2021-11-15]. (pol.).
  4. a b c Derus 2010 ↓, s. 84.
  5. Derus 2010 ↓, s. 96.
  6. Derus 2010 ↓, s. 97.
  7. Derus 2010 ↓, s. 85.
  8. a b Marian Jadwiszczok: Trzy chaty i kilka barów, czyli jesteśmy w centrum. www.twoje.siemianowice.pl, 2016-06-03. [dostęp 2021-11-15]. (pol.).
  9. a b Michał Tabaka, Spotkajmy się przy fontannie, „Nowe Siemianowice” (4 (28)), Siemianowice Śląskie: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie, 25 lutego 2009, s. 3 (pol.).
  10. a b Urząd Miasta Siemianowice Śląskie: RYNEK MIEJSKI. www.um.siemianowice.pl. [dostęp 2021-11-15]. (pol.).
  11. Grodzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej: Geoportal Miasta Siemianowice Śląskie. siemianowice.geoportal2.pl. [dostęp 2021-11-11]. (pol.).
  12. a b Halor 2000 ↓, s. 107.
  13. Pędzińska 2019 ↓, s. 32.
  14. Świętujemy niepodległość. www.siemianowice.pl, 2018-11-11. [dostęp 2021-11-15]. (pol.).
  15. Siemianowicki Rower Miejski: Mapa stacji. siemianowickirowermiejski.pl. [dostęp 2021-11-14]. (pol.).
  16. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 2021-11-11]. (pol.).
  17. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2013, s. 1144 [zarchiwizowane 2013-07-15].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Siemianowice Śląskie location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Siemianowice Śląskie, Poland
Ta mapa of Siemianowice Śląskie została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Siemianowice Śl. - Centrum (323).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Plac Wolności
Siemianowice Śl. - Centrum (319).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Plac Wolności
Siemianowice Śl. - Centrum (318).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Plac Wolności
Siemianowice Slaskie. Urzad gminny z ul. 3-go Maja 1929 (71189595).jpg
Tytuł: Siemianowice Śląskie. Urząd gminny z ul. 3-go Maja
Adres wydawniczy: Siemianowice Śląskie : nakł. Księgarnia J. Morys, [1929] (Kraków : "Akropol")
Gatunek: pocztówka
Forma i typ: pocztówki
Opis fizyczny: [1] karta : ilustracja ; 9x14 cm
Współtwórcy: Saemann, Bruno Fotografie
Rok wydania ze stempla pocztowego.