Plebiscyt „Przeglądu Sportowego”

Plebiscyt „Przeglądu Sportowego” na najlepszego polskiego sportowca roku – plebiscyt mający na celu wyłonienie najlepszego sportowca danego roku kalendarzowego w Polsce, wymyślony i organizowany przez redakcję dziennika „Przegląd Sportowy”. Później do organizatorów dołączyły także Telewizja Polsat (w latach 1998–2000 i od 2017) i Telewizja Polska (w latach 2001–2017). W plebiscycie wyłanianych jest 10 najlepszych polskich zawodników (pod uwagę brane są kobiety i mężczyźni we wszystkich dyscyplinach), z których jeden zostaje uznany za sportowca roku. Drugi najstarszy tego typu konkurs na świecie, po Svenska Dagbladets guldmedalj, organizowanym od 1925 plebiscycie na najlepszego sportowca roku w Szwecji.

Pierwsza edycja konkursu została przeprowadzona w 1926, a wygrał ją Wacław Kuchar. Plebiscyt nie był organizowany w latach 1939–1947 (II wojna światowa i okres powojenny) oraz w 1953 (względy organizacyjne), a dziesiątka plebiscytu w 1953 wytypowana została dopiero w 1989 przez grono ekspertów.

Najwięcej, pięć razy tytuł sportowca roku zdobyła Justyna Kowalczyk (2009–2013). O jeden mniej mają Stanisława Walasiewicz (1930 i 1932–1934), Irena Szewińska (1965, 1966, 1974 i 1976) i Adam Małysz (2001–2003 i 2007), a trzy tytuły zdobyli Otylia Jędrzejczak (2004–2006), Robert Lewandowski (2015 i 2020–2021). Najwięcej, 11 razy w „dziesiątce” był szermierz Jerzy Pawłowski, piłkarz Robert Lewandowski – jedenaście razy z rzędu (nieprzerwanie od 2011).

Uroczyste gale laureatów odbywały się w Warszawie (m.in. Sala Kongresowa Pałacu Kultury i Nauki, Hotel Victoria, Teatr Polski) oraz w Łodzi (Pałac Sportu).

Regulamin

Plebiscyt miał zwykle następującą formułę:

• specjalnie powołana kapituła – składająca z grona znawców sportu (dziennikarzy, byłych sportowców, działaczy itp.) – ustala grupę 30 zawodników, którzy w danym roku kalendarzowym wyróżnili się swymi dokonaniami sportowymi (z uwagi na fakt, że owa lista sporządzana jest w październiku, grono to może zostać wyjątkowo powiększone o nazwiska zawodników, którzy odnieśli znaczące sukcesy w listopadzie);
• od pierwszego tygodnia listopada do ostatniego tygodnia grudnia – w każdym wydaniu Przeglądu Sportowego (i ewentualnie gazet „zaprzyjaźnionych”) – drukowane są specjalne kupony, na których czytelnicy mogą oddawać swoje głosy, wybierając 10 nazwisk spośród listy sporządzonej wcześniej przez kapitułę, bądź wpisując nazwiska dowolnego innego sportowca;
• w tym samym czasie głosować można również telefonicznie – za pomocą systemu Audiotele oraz SMS;
  • sportowiec wytypowany na pierwszym miejscu każdego ważnego kuponu otrzymuje 10 punktów, zawodnik wskazany na pozycji drugiej – 9 punktów, na trzeciej – 8 punktów i tak do lokaty dziesiątej za 1 punkt;
  • po wprowadzeniu możliwości głosowania za pomocą Audiotele i SMS-ów, zawodnik na nazwisko którego wysłano głos otrzymuje 5 punktów.
• suma punktów – zliczona ze wszystkich ważnych kuponów, które dotrą do siedziby redakcji Przeglądu Sportowego do 3 stycznia oraz ze wszystkich połączeń Audiotele i SMS-ów – daje wynik końcowy danego sportowca;
• końcowe wyniki plebiscytu prezentowane są w pierwszą lub drugą sobotę stycznia, podczas uroczystej gali laureatów – Gali Mistrzów Sportu (jej miejsce nie jest stałe i na przestrzeni lat ulegało kilku zmianom);
• zawodnikowi z największą liczbą punktów zostaje przyznany tytuł sportowca roku;
• pozostałe miejsca zajmują kolejno zawodnicy z coraz mniejszą liczbą punktów;
• zawodnicy nieznajdujący się w gronie wskazanym przez kapitułę – na których jednak oddawano ważne głosy – mogą ostatecznie zająć miejsce następujące po ostatniej pozycji zawodnika zgłoszonego przez kapitułę, niezależnie od liczby punktów, które zgromadzili (tj. lokatę 31, w przypadku gdy kapituła nie powiększy grona swych wybrańców).

Zwycięzcy Plebiscytu

Statystyki

Sportowcy z największą liczbą zwycięstw i miejsc na podium

Sportowcy roku według uprawianych dyscyplin

Uwagi

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Plebiscytu

• Oficjalna strona Przeglądu Sportowego