Plisa (obwód witebski)

Plisa
Пліса
Ilustracja
Kamienny krzyż, w tle cerkiew św. Paraskiewy
Państwo

 Białoruś

Obwód

witebski

Rejon

głębocki

Sielsowiet

Plisa

Populacja (2009)
• liczba ludności


473[1]

Nr kierunkowy

2156

Kod pocztowy

211811

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Plisa”
Położenie na mapie Białorusi
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Ziemia55°13′14″N 27°57′11″E/55,220556 27,953056
Portal Białoruś

Plisa (biał. Пліса; ros. Плиса) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Plisa.

Siedziba parafii prawosławnej pw. św. Paraskiewy[2].

Historia

W czasach zaborów miasteczko prywatne w gminie Plissa, w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. Pod koniec XIX wieku w Plisie była cerkiew parafialna, drewniana kaplica pogrzebowa, synagoga, szkoła gminna, sąd gminny. Miasteczko było siedzibą zarządu gminy. Działała fabryka sukna[3].

W latach 1921–1945 miasteczko leżało w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim w gminie Plisa. Siedziba władz gminy Plisa.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 844 osoby, 39 było wyznania rzymskokatolickiego, 498 prawosławnego, 302 mojżeszowego i 5 mahometańskiego. Jednocześnie 29 mieszkańców zadeklarowało polską, 527 białoruską, 287 żydowską a 1 inną przynależność narodową. Było tu 147 budynków mieszkalnych[4]. W 1931 w 181 domach zamieszkiwało 1040 osób[5].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Zadorożu i miejscowej prawosławnej oraz ewangelickiej. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; mieścił się tu urząd pocztowy obsługujący znaczną część gminy Plisa[6].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[7][8]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[9].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Zabytki

  • kamienny krzyż (XIV–XVII wiek)[10]
  • cerkiew św. Paraskiewy (Piatnicka) (1887), parafialna
  • kurhan[10]

Uwagi

  1. ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

  1. ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu witebskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. ↑ Глубокское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2022-03-05]. (ros.).
  3. ↑ Plissa, miasteczko, powiat dzisieński, gmina Plissa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 265.
  4. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 67.
  5. ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 18.
  6. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1295.
  7. ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  8. ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-04-03].
  9. ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
  10. ↑ a b Дзяржаўны спiс гiсторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублiкi Беларусь, Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь [dostęp 2022-02-22].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Belarus Vitebsk region adm location map.svg
Autor: Nzeemin, Licencja: CC BY-SA 2.0
Позиционная карта Витебской области.
Poland (1939) location map.png
(c) Lukasb1992 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski — 1939 (marzec – wrzesień).