Poganek rutowaty

Poganek rutowaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządmydleńcowce
Rodzinałużnikowate
Rodzajpoganek
Gatunekpoganek rutowaty
Nazwa systematyczna
Peganum harmala L.
Sp. pl. 1:444. 1753

Poganek rutowaty (Peganum harmala L.), nazywany także rutą stepową lub rutą syryjską – gatunek sukulentu z rodziny łużnikowatych (Nitrariaceae). Roślina występuje w północnej Afryce, na Bliskim Wschodzie, aż po Indie oraz na terenach śródziemnomorskich (Włochy, Hiszpania, Grecja)[3]. Naturalizowana także w południowo-zachodnich Stanach oraz w Australii.

Od 8 maja 2009 roku zaliczona do środków odurzających[4].

Morfologia

Łodyga
Dorasta do 0,5 metra wysokości. Wygina się zygzakowato, drewnieje, silnie się rozgałęzia[5].
Liście
Jasnozielone, gruboszowate, osiągają 2,5-5 cm długości.
Kwiaty
Białe, 5-płatkowe, zazwyczaj 2,5-3 cm średnicy.
Owoce
Trójkomorowa mała torebka, początkowo zielona, dojrzała brązowa. Nasion w owocu jest wiele, są ciemnobrązowe o wymiarach 3-4 × 2 mm[5].

Znaczenie w hinduizmie

Peganum harmala oferowana na targu w Kazachstanie

Poganek rutowaty wskazywany jest przez część badaczy, jako mogący odpowiadać roślinie soma. Pędy takiej rośliny były wykorzystywane, zgodnie z brzmieniem staroindyjskich pism Wed, do sporządzania napoju rytualnego również o nazwie soma[6].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-26].
  4. Dziennik Ustaw poz. 520 nr 63 z 2009 roku – -INFOR.pl – portal prawno gospodarczy – prawo, finanse, życie, podatki, dziennik ustaw, wiadomości. [dostęp 2010-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-24)].
  5. a b Peganum harmala. [dostęp 2010-03-29].
  6. Robert Czyżykowski: Część druga. Studia kulturoznawcze/Wedyjska soma – perspektywy badawcze/Ruta stepowa. W: Narkotyki, dopalacze, środki psychoaktywne. Studia socjologiczne i kulturoznawcze.. Edmund Anczyk (red. nauk.). Wyd. 1. Katowice: Wydawnictwo Sacrum and Authors, 2014, s. 198-199, seria: Homo Narcoticus. ISBN 978-83933048-8-2.

Media użyte na tej stronie

Peganum harmala Baikonur 09.jpg
Autor: Yuriy75, Licencja: CC BY-SA 3.0
Гармала (Peganum harmala). Окрестости города Байконур, Казахстан
Peganum harmala; Kentau.jpg
Autor: Yuriy75, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sale of a grass Peganum harmala in the market in town Kentau, Kazakhstan.
Peganum harmala Baikonur 08.jpg
Autor: Yuriy75, Licencja: CC BY-SA 3.0
Гармала (Peganum harmala). Окрестости города Байконур, Казахстан
Peganum harmala Baikonur 01.jpg
Autor: Yuriy75, Licencja: CC BY-SA 3.0
Гармала (Peganum harmala). Окрестости города Байконур, Казахстан