Polanowice (wieś w województwie lubuskim)

Polanowice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

krośnieński

Gmina

Gubin

Liczba ludności (2013)

78[1]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

66-629[2]

Tablice rejestracyjne

FKR

SIMC

0909489

Położenie na mapie gminy wiejskiej Gubin
Mapa konturowa gminy wiejskiej Gubin, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Polanowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Polanowice”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Polanowice”
Ziemia51°53′20″N 14°41′17″E/51,888889 14,688056

Polanowice (niem. Niemitzsch[3], łuż. Němšk)[4] – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

Historia

Gród Niemitsch w Marchii Łużyckiej

Po raz pierwszy wzmiankowana w dokumentach w 1000 roku w formie niem. Niempsi[5]. Jest jedną z najstarszych wsi powiatu gubeńskiego. Możliwe jest, że w 963 roku należała do Gero Wielkiego[6]. Polanowice (Niemitzsch, tj. Niemcza) i tzw. „Ziemię Świętą” dzieli niewiele metrów. Znajdował się tu mały zamek, wał zamkowy oraz bród na Nysie jako czynnik ochrony zamku[6]. W czasie rejz dotarli tu husyci w latach 1429 i 1452, gdy w umocnionym terenie wsi schroniło się kilka mniszek z klasztoru w Guben. W 1633 roku przebywał w okolicach Gubina Wallenstein oraz Szwedzi, którym wieś służyły jako kwatera zimowa[7]. Chorwaci zostawi tu negatywne ślady w 1634 roku[7]. W latach 1738–1740 zbudowano kościół, który w czasie ostatniej wojny został znacznie uszkodzony i w latach 70. XX wieku rozebrany[7]. Przy cmentarzu kościelnym znajdował się krzyż pokutny, lecz po 1945 roku cmentarz i krzyż zostały zniszczone. W pobliżu wsi w czasie wojna siedmioletniej obozował w 1758 roku król pruski Fryderyk Wielki[7]. Między kościołem, a Nysą znajdują się na wzniesieniu pola niemieckich grobów. Między latami 1818 i 1867 wielokrotnie nadmieniano o istnieniu wiatraka[5]. W 1939 roku wieś liczyła 143 mieszkańców[6].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim.

Strażnica WOP Polanowice
Budynki byłej strażnicy WOP w Polanowicach (2017 r.)
WOP Polanowice 2.jpg
WOP Polanowice 3.jpg

Znajdowała się tutaj komendantura wojskowa, której komendantem od 26 lipca 1945 roku był dowódca 6. kompanii strzeleckiej 38. Pułku Piechoty ppor. Franciszek Milczuk. W listopadzie 1945 roku utworzono strażnicę WOP, której komendantem był chor. Józef Domaralski, a w 1948 roku chor. Stankiewicz[7].

Wieś posiada sieć wodną od 2006/2007 roku[8].

Rejon Polanowic badany jest przez ekipy archeologiczne ze względu na swe bogate skarby archeologiczne. Pracowała tu zespół prof. Grzegorza Domańskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego. Decyzją z 20 grudnia 1989 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków w Zielonej Górze wpisał do rejestru zabytków pod nr 601/Ar „dolinne grodzisko pierścieniowate Polanowice – Niemcza Łużycka, stanowisko nr 1 położone w odległości około 500 m na zachód od wioski, w dolinie rzeki Nysy Łużyckiej, w bliskim sąsiedztwie jej prawego brzegu”[8]. Stanowisko to jest jednym z cenniejszych grodzisk na terenie województwa lubuskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[9]:

  • dom nr 18, szachulcowy, z XVIII wieku
  • budynek gospodarczy, szachulcowy.

Zobacz też

Przypisy

  1. Rozmieszczenie ludności w gminie według miejscowości. Gmina Gubin. [dostęp 2015-11-16].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 962 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego. T. 1. s. 238.
  4. Rudolf Lehmann: Historisches Ortslexikon für die Niederlausitz Band 2. Die Kreis Cottbus, Spremberg, Guben und Sorau. 2011. ISBN 978-3-941919-90-7.
  5. a b Gubińskie Towarzystwo Kultury - Zeszyty Gubińskie nr 5 s. 28
  6. a b c Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 288
  7. a b c d e Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 289
  8. a b Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 290
  9. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 13. [dostęp 2013-01-24].

Bibliografia

  • Wydawnictwo Gubińskiego Towarzystwa Kultury 1999 r. - Zeszyty Gubińskie nr 5 s.28
  • Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939–1949 …. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 288–291. ISBN 978-83-88059-54-4.
  • Garbacz Krzysztof: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 238. ISBN 978-83-919914-8-2.

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
WOP Polanowice 3.jpg
Autor: Jurek281, Licencja: CC BY-SA 4.0
WOP Polanowice 3
Marchia Wschodnia ok. 1000.svg
Autor: Hoodinski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa Marchii Wschodniej ok. 1000 roku
WOP Polanowice 2.jpg
Autor: Jurek281, Licencja: CC BY-SA 4.0
WOP Polanowice 2
POL gmina Gubin COA.jpg
Herb gminy Gubin
WOP Polanowice 1.jpg
Autor: Jurek281, Licencja: CC BY-SA 4.0
WOP Polanowice 1
Powiat krośnieński (województwo lubuskie) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu krośnieńskiego, Polska