Polihymnia

Polihymnia
Πολύμνια
bogini muza poezji sakralnej i hymnicznej oraz pantomimy
Ilustracja
Polihymnia, muza poezji sakralnej i hymnicznej, marmurowa kopia rzymska z II wieku n.e. według oryginału greckiego, Muzeum Pio-Clementino (Muzea Watykańskie)
Inne imionaPolyhymnia, Polymnia
Występowaniemitologia grecka
SiedzibaParnas
Rodzina
OjciecZeus
MatkaMnemosyne
RodzeństwoErato,
Euterpe,
Kalliope,
Klio,
Melpomene,
Talia,
Terpsychora,
Urania

Polihymnia (także Polyhymnia, Polymnia, „Obfitująca w hymny”; gr. Πολύμνια Polýmnia, łac. Polyhymnia ‘bogata w pieśni’, ‘wiele hymnów’) – w mitologii greckiej muza poezji sakralnej i hymnicznej oraz pantomimy[a][1].

Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Kalliope, Klio, Melpomene, Talii, Terpsychory i Uranii[1][2][3]. Niekiedy uważano ją za matkę Orfeusza[4].

Była jedną spośród dziewięciu muz olimpijskich (przebywały na Olimpie), które należały do orszaku Apollina (Apollon Musagetes), ich przewodnika[2][5][6]. Wraz ze swoimi siostrami uświetniała śpiewem biesiady bosko-ludzkie (m.in. zaślubiny Tetydy i Peleusa oraz Harmonii i Kadmosa), a także uczty olimpijskie samych bogów[1][2].

W sztuce przedstawiana jest zwykle jako kobieta otulona himationem, w długiej uroczystej szacie (w głębokiej zasłonie, jakiej używało się przy obrzędach religijnych), w zamyślonej pozie, niekiedy z palcem na ustach (na ogół nie posiada atrybutu)[1][5][7][8].

Imieniem muzy została nazwana jedna z planetoid – (33) Polyhymnia.

Zobacz też

Uwagi

  1. Zadanie (rola) jakie Polihymnii wyznaczono ostatecznie w późnym okresie starożytności.

Przypisy

  1. a b c d Wyżyna olimpijska. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 145–147. ISBN 83-7391-077-8.
  2. a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 241–242. ISBN 83-04-04673-3.
  3. Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 368. ISBN 80-8046-098-1. (słow.); polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  4. Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 266, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
  5. a b Mity o bogach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 163–164. ISBN 83-221-0111-2.
  6. Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 404: Musagetes (ang.). ancientlibrary.com. [dostęp 2011-03-24].
  7. Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 294. ISBN 80-8046-098-1.
  8. Bogowie olimpijscy. W: Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 53–54. ISBN 83-210-0677-9.

Bibliografia

  • Aaron J. Atsma: Polyhymnia (ang.). theoi.com. [dostęp 2010-01-18].
  • Polymnia (ang.). mythindex.com. [dostęp 2010-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-13)].
  • Hezjod: Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni; Tarcza. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7255-040-9.
  • Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003, s. 1001. ISBN 83-7399-022-4.
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 603. ISBN 83-01-03529-3.
  • Carlos Parada: Polymnia (Muses) (ang.). maicar.com. [dostęp 2010-11-18].
  • Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 405: Muses (ang.). ancientlibrary.com. [dostęp 2011-03-24].
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Polymnia (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-06].
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Polyhymnia (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-06].

Media użyte na tej stronie

Polyhymnia Pio-Clementino Inv287.jpg
Polyhymnia, Muse of sacred song. Marble, Roman artwork from the 2nd century CE.