Polska Żegluga Morska

Polska Żegluga Morska

© Mateusz War. / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 Biurowiec PAZIM w Szczecinie, główna siedziba PŻM
Państwo	Polska
Adres	70-419 Szczecin Plac Rodła 8
Data założenia	2 stycznia 1951
Forma prawna	przedsiębiorstwo państwowe
Dyrektor	Andrzej Wróblewski
Udziałowcy	Skarb Państwa
Nr KRS	0000111050
Położenie na mapie Szczecina Polska Żegluga Morska
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Polska Żegluga Morska
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Polska Żegluga Morska
53°25′58″N 14°33′20″E/53,432778 14,555556
Strona internetowa

Polska Żegluga Morska (PŻM, też Polsteam, Polish Steamship Company) – szczecińskie, państwowe przedsiębiorstwo armatorskie; najstarsze w Polsce, posiadające własną flotę składającą się z 62 statków o łącznej nośności ok. 2,2 mln ton^[1].

Historia

PŻM powstała w 1951, w wyniku likwidacji dwóch przedwojennych armatorów Gdynia–Ameryka Linie Żeglugowe (GAL) oraz Żeglugi Polskiej (ŻP) i od początku działalności skupiła się na uprawianiu żeglugi trampingowej. Na początku swego istnienia flota PŻM liczyła 11 statków o łącznej nośności 27 000 ton^[2][3].

SS Sołdek

Pierwszymi jednostkami armatora były parowce zbudowane w 1926 we francuskiej stoczni Navals Francais w Blainville były to SS Wilno, SS Kraków, SS Toruń, SS Poznań, SS Katowice^[4]. Inne jednostki, które znalazły się w peżetemowskiej flocie to kabotażowiec MS Narew (310 DTW) zbudowany w Niemczech w 1938, MS Elbląg (1699 DTW) zbudowany w 1944; pod zarząd armatora zostały też oddane cztery statki z serii B-30, tj. SS Sołdek, SS Jedność Robotnicza, SS Pstrowski i SS Brygada Makowskiego zbudowane w latach 1949–1950 w Stoczni Gdańskiej. Najstarszym statkiem w początkowej flocie był SS Narocz (2520 DWT) zbudowany w roku 1925 w Wielkiej Brytanii^[3].

W pierwszych latach działalności PŻM wysłała swoje statki w relacjach bliskiego i średniego zasięgu, tj. w rejony Bałtyku, Morza Północnego i Śródziemnego. Głównymi towarami były eksportowany węgiel, drewno i nawozy a importowanym do kraju ruda żelaza. Były to w dużej większości przewozy w żegludze trampowej, lecz armator od roku 1951 posiadał trzy regularne linie: Szczecin – Sztokholm, Szczecin – Londyn – Rouen i Szczecin – Hamburg – Rotterdam – Antwerpia^[3].

Jako bezpośrednia (w prostej linii) spadkobierczyni tradycji Żeglugi Polskiej, pierwszego polskiego armatora z prawdziwego zdarzenia – PŻM to najstarsze polskie przedsiębiorstwo armatorskie. Obecnie jest także największym polskim armatorem i światowym liderem w przewozach płynnej siarki drogą morską. PŻM specjalizuje się głównie w przewozach masowych, jednak posiada także promy morskie, które obsługują połączenia Polski ze Szwecją (linie Świnoujście – Ystad i Świnoujście – Trelleborg).

W 1976 Polska Żegluga Morska została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy I klasy^[5][6].

W 2003 roku PŻM przeniosła ostatnie posiadane statki pod „tanie bandery”, za pomocą ich czarteru od spółek na Wyspach Marshalla i w Luksemburgu^[7].

W połowie pierwszej dekady XXI wieku PŻM rozpoczęła program odnowy tonażu, wprowadzając od 2008 roku kilkanaście nowych większych masowców budowanych w Chinach, oraz prom MF Skania^[8].

Flota

Przedsiębiorstwo posiada 61 jednostek pływających (2019), są to masowce (56 jednostek), siarkowiec i cztery promy (MF Polonia, MF Gryf, MF Wolin, MF Skania zarządzane przez spółkę-córkę Unity Line) o łącznej nośności (DWT) ponad 2,2 mln t, jednak żadna z nich nie podnosi polskiej bandery (tylko tzw. tanie bandery m.in. Bahamów, Cypru, Liberii, Malty, Panamy, Vanuatu, Wysp Marshalla). PŻM przewozi rocznie ok. 21 mln ton ładunków.

W 2008 do eksploatacji weszły 4 masowce (MS Podlasie, MS Pomorze, MS Roztocze i MS Kaszuby)^[8], w 2009: 5 masowców (MS Mazowsze, MS Orawa, MS Kurpie, MS Kociewie, MS Polesie, a w 2010 MS Wadowice II) o nośności około 38 tysięcy ton z chińskiej stoczni Xingang.

W latach 2010–2011 PŻM wprowadziła do służby statki zbudowane w całości w chińskich stoczniach, są to cztery tzw. jeziorowce typu Miedwie (pierwszy MS Miedwie i MS Drawsko, MS Resko, MS Wicko) o nośności 30 000 ton ze stoczni Mingde i Xingang w Tiencinie oraz serię czterech jednostek typu Giewont o nośności 80 000 ton ze stoczni New Times Shipyard w Tiencinie. Statki tego typu są nieznacznie większe od typowych panamaxów i są więc czasem określane, jako kamsarmaxy. Obecnie (2019) największe masowce armatora to, zbudowane w japońskiej stoczni Tsuneishi w Tadotsu, pływające pod banderą Liberii MS Karpaty, MS Sudety, MS Beskidy i MS Tatry o nośności 82138 ton każdy.

Schemat organizacyjny PŻM w 1990^[9]

• Zakład Trampingu Oceanicznego, Szczecin, ul. Małopolska 44
• Zakład Trampingu Europejskiego, Szczecin, ul. Małopolska 44
• Zakład Zbiornikowców i Usług Armatorskich, Gdynia, ul. Waszyngtona 34
• Zakład Zaopatrzenia i Transportu, Szczecin, ul. Hryniewieckiego 1
• Zakład Inwestycji i Remontów Lądowych, Szczecin, ul. Żubrów 6

Liczba pracowników PŻM^[10]

Dyrektorzy naczelni, zarządcy komisaryczni^[13]

Siedziba

Armator mieścił się początkowo w Szczecinie przy ul. Wyszaka^[15], następnie przy ul. Małopolskiej 44 (1952-1992), obecnie przy placu Rodła 8 (od 1992).

Zdjęcia

• 

  MS Armia Krajowa – statek PŻM

• 

  MS Maciej Rataj – statek PŻM podczas remontu w stoczni

• 

  MS Rega – statek PŻM

• 

  Masowiec MS Isa (34 939 BRT) statek PŻM przechodzi przez Kanał Welland

Zobacz też

• Unity Line
• Euroafrica Linie Żeglugowe
• Polska Marynarka Handlowa

Przypisy

Bibliografia

• Czesława Christowa: Czynniki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw żeglugowych na przykładzie Grupy Polskiej Żeglugi Morskiej, Zeszyty Naukowe Nr 12 (84) Akademii Morskiej Szczecin 2007
• Krzysztof Gogol, Bohdan Huras: Polska Żegluga Morska. Album Floty 1951–2014, Portamare Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Gdynia 2014, wyd. II, 620 s., ISBN 978-83-62022-52-6.

Linki zewnętrzne

• Strona PŻM
• Lista statków PŻM z załogami