Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Środkowoafrykańskiej (EUFOR)

Polski Kontyngent Wojskowy w szkoleniowej misji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej

EUFOR RCA (2014-2015) EUMAM RCA (2015-2016) EUTM RCA (od 2016)
Republika Środkowoafrykańska
Historia
Państwa wystawiające	Polska
Państwa mandatowe	Republika Środkowoafrykańska
Decyzja o użyciu	23 kwietnia 2014 M.P. z 2014 r. poz. 300
Rozpoczęcie misji	14 lipca 2014
Liczba zmian	16: 2 EUFOR, 3 EUMAM 11 EUTM
Dowódcy
Pierwszej zmiany	ppłk Adam Stręk
Obecnej zmiany	kpt. Piotr Olszewski
Konflikt zbrojny
Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej
Organizacja
Typ	operacyjny (2014-2015), doradczy (od 2015)
Podporządkowanie	EUFOR RCA → EUMAM RCA → EUTM RCA
Skład	pluton manewrowy, Narodowy Element Wsparcia (2014-2015), doradcy wojskowi (od 2015)
Liczebność	50 żołnierzy (2014-2015), 2 żołnierzy (od 2015)
Dyslokacja	Bangi

Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW RCA, PKW RŚA) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP, przeznaczony do działań policyjnych w ramach sił Unii Europejskiej EUFOR RCA w Republice Środkowoafrykańskiej w latach 2014-2015, a następnie doradczych w EUMAM RCA w 2015-2016 i w EUTM RCA od 2016. PKW RCA na przestrzeni lat nosił następujące oficjalne nazwy:

• 2014-2015: Polski Kontyngent Wojskowy w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUFOR RCA),
• 2015-2016: Polski Kontyngent Wojskowy w Wojskowej Misji Doradczej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUMAM RCA),
• od 2016: Polski Kontyngent Wojskowy w szkoleniowej misji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUTM RCA)

EUFOR RCA

W kwietniu 2013 doszło do upadku rządu Bozize, w wyniku tego Republika Środkowoafrykańska stała się państwem upadłym pozbawionym władzy centralnej, w którym dochodziło do ciągłych walk. Sytuacja zaniepokoiła Radę Bezpieczeństwa ONZ, która od października 2013 do stycznia 2014 przyjęła szereg rezolucji autoryzujących działania pokojowe organizacji międzynarodowych, zmierzających do ustanowienia pokoju w Republice. W skład tych sił 6 grudnia 2013 weszły wojska francuskie, prowadzące operację "Sangaris" (wspartą lotniczo przez polski kontyngent wojskowy), w kwietniu 2014 operacja francuska została przekształcona we wspólną operację Unii Europejskiej.

W kwietniu 2014 Rada Ministrów zdecydowała o wsparciu operacji sił EUFOR RCA liczącym ok. 50 żołnierzy kontyngentem wojskowym. Zasadniczy element PKW stanowił pluton manewrowy, wchodzący w skład wystawionej przez EUROGENDFOR (European Gendarmerie Force) IPU (Integrated Police Unit), czyli wielonarodowej, francusko-hiszpańsko-polskiej kompanii policji wojskowej. Do zadań żandarmów należało:

• patrolowanie wyznaczonych stref w Bangi, wspólnie z żołnierzami sił MISCA i operacji Sangaris,
• szkolenie i pomoc miejscowej policji w zakresie metod prowadzenia postępowań karnych i czynności dochodzeniowo-śledczych.

Kontyngent formalnie rozpoczął swoją misję w lipcu 2014. Oficjalnie zakończył ją 6 lutego 2015, związane to było z przekazaniem odpowiedzialności przez EUFOR siłom pokojowym ONZ MINUSCA.

Czas trwania, dowódcy, jednostka wystawiająca, liczebność oraz struktura poszczególnych zmian:

EUMAM RCA

Nie oznaczało to końca obecności wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej - w styczniu 2015 Rada UE zdecydowała o ustanowieniu wojskowej misji doradczej EUMAM RCA, w kwietniu 2015 polskie władze postanowiły do wsparciu tej misji niewielkim kontyngentem wojskowym, bo liczącym zaledwie dwóch żołnierzy (najmniejszy w historii – nie należy brać tu pod uwagę grup obserwatorów wojskowych, wystawianych przez Siły Zbrojne RP w misji obserwacyjnych organizacji międzynarodowych, gdyż funkcjonują one na bazie innych przepisów prawnych) z 9 pułku rozpoznawczego. Do ich zadań należy wsparcie władz Republiki Środkowoafrykańskiej w tworzeniu własnych sił bezpieczeństwa.

Dowódcy PKW EUMAM RCA (w nawiasie początek zmiany):

• I zmiana (2015) – kpt. Grzegorz Makowski
• II zmiana (2015) – mjr Michał Kleczko
• III zmiana (2016) – kpt. Grzegorz Skalski

EUTM RCA

16 lipca 2016, w związku z końcem mandatu EUMAM RCA, Unia Europejska rozpoczęła kolejną misję w Republice Środkowoafrykańskiej EUTM RCA (European Union Training Mission), mającą za zadanie doradztwo strategiczne ministerstwu obrony oraz szkoleniem sił zbrojnych, ze szczególnym uwzględnieniem kadry oficerskiej i podoficerskiej. Polski kontyngent wojskowy kontynuuje swoją obecność w unijnej operacji.

Dowódcy PKW EUTM RCA (w nawiasie początek zmiany):

• I zmiana (2016) – mjr Artur Sikora
• II zmiana (2017) – ppłk Rajmund Giera
• III zmiana (2017) – mjr Łukasz Wojczuk
• IV zmiana (2018) – mjr Michał Dąbrowski
• V zmiana (2018)
• VI zmiana (2019)
• VII zmiana (2019) – mjr Radosław Lewandowski
• VIII zmiana (2020) – mjr Bartosz Niewiadomski
• IX zmiana (2020) – płk Mirosław Zyber
• X zmiana (2021) – ppłk Mariusz Ostapiak
• XI zmiana (2021) – kpt. Piotr Olszewski

Odznaczenia za udział w kontyngencie

• 

  Baretka medalu CSDP za misję EUFOR RCA

• 

  Baretka medalu CSDP za misję EUMAM RCA

• 

  Baretka medalu CSDP za misję EUTM RCA

Bibliografia

• Oficjalna strona PKW RSA. [dostęp 2013-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 sierpnia 2014)]. (pol.).
• EUTM RSA. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
• Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 2014 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (M.P. z 2014 r. poz. 300)
• Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 kwietnia 2015 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w wojskowej misji doradczej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (M.P. z 2015 r. poz. 351)

Zobacz też

• Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Środkowoafrykańskiej (Sangaris)
• Polski Kontyngent Wojskowy w Mali
• Polski Kontyngent Wojskowy w Czadzie