Portal:Hiszpania

< Portale < Geografia < Europa < Hiszpania

Hiszpania

(c) Aotearoa z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Witaj na portalu dla Wikipedystów zainteresowanych Hiszpanią, umożliwiającym łatwiejszy dostęp oraz pomoc w rozwoju artykułów związanych z tym krajem.

Niniejszy wikiportal podzielono na trzy sekcje: Hiszpania, Baskonia i Katalonia, aby dać wyraz silnemu poczuciu narodowościowej odrębności panującemu w Kraju Basków i Katalonii. Każda z tych sekcji zawiera cztery działy – Geografia, Historia i polityka, Kultura i sztuka oraz Sport – w których wyszczególniono najciekawsze artykuły z danej dziedziny. Poniżej znajdują się listy artykułów wymagających poszerzenia oraz utworzenia.

	Artykuł miesiąca edytuj
Bitwa o Teruel to całość operacji militarnych mających miejsce podczas Hiszpańskiej Wojny Domowej w mieście Teruel i okolicach między 15 grudnia 1937 i 20 lutego 1938..

	Czy wiesz że...? edytuj
...Filip III Habsburg był wielkim miłośnikiem dramatu ...Alhambra znaczy po arabsku "czerwona wieża" ...Lloret de Mar zostało założone przez piratów

Zalążek miesiąca edytuj

Katedra Najświętszej Marii Panny w Sewilli (hiszp. Catedral de Santa María de la Sede), gotycka katedra, powstała w miejscu meczetu zbudowanego przez muzułmańską dynastię Almohadów. Katedra jest największym i jednym z najwspanialszych kościołów gotyckich na świecie.

	Ilustracja miesiąca edytuj
Pająk przed Muzeum Guggenheima w Bilbao.

Hiszpania

Geografia edytuj

Saragossa (hiszp. Zaragoza) - miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, przy ujściu rzeki Huerva i Gallego do Ebro, 607 tysięcy mieszkańców (1994), piąte co do wielkości miasto Hiszpanii. Stolica regionu Aragonia i prowincji Saragossa.

▼ Geografia Hiszpanii

► Geografia Ceuty

► Drogi w Hiszpanii

► Flagi hiszpańskich wspólnot autonomicznych

► Góry Hiszpanii

► Granice Hiszpanii

► Hiszpańskie terytoria w Afryce Północnej

► Jaskinie w Hiszpanii

► Jeziora w Hiszpanii

► Geografia Melilli

► Miejscowości w Hiszpanii

► Parki i ogrody w Hiszpanii

► Parki narodowe w Hiszpanii

► Podział administracyjny Hiszpanii

► Półwyspy w Hiszpanii

► Przylądki Hiszpanii

► Regiony Hiszpanii

► Rezerwaty przyrody w Hiszpanii

► Rzeki w Hiszpanii

► Stanowiska archeologiczne w Hiszpanii

► Wulkany w Hiszpanii

► Wyspy Hiszpanii

► Geografia Wysp Kanaryjskich

► Zatoki Hiszpanii

Historia i polityka edytuj

Dąbrowszczacy – przyjęta w historiografii polskiej nazwa grupy polskich uczestników wojny domowej w Hiszpanii w latach 1936 – 1939, walczących w składzie brygad międzynarodowych po stronie wojsk republikańskich przeciwko wojskom gen. Francisco Franco. W hiszpańskiej wojnie domowej w latach 1936 – 1939, ogółem po stronie republikańskiej walczyło ok. 5000 obywateli polskich.

▼ Historia Hiszpanii

► Historia Hiszpanii według epok

► Antyfaszystowski ruch oporu w Hiszpanii

► Bitwy w historii Hiszpanii

► Heraldyka hiszpańska

► Historia lokalna Hiszpanii

► Historia Wysp Kanaryjskich

► Historyczne państwa na Półwyspie Iberyjskim

► Hiszpania (prowincja rzymska)

► Hiszpańska rodzina królewska

► Internowani w Hiszpanii

► Judaizm i Żydzi w Hiszpanii

► Katastrofy w Hiszpanii

► Konstytucje Hiszpanii

► Krainy historyczne Hiszpanii

► Kultury archeologiczne Hiszpanii

► Hiszpańskie monety

► Oblężenia w historii Hiszpanii

► Pretendenci do tronu Hiszpanii

► Rekonkwista

► Stanowiska archeologiczne w Hiszpanii

► Traktaty międzynarodowe Hiszpanii

► Uczestnicy wojny trzydziestoletniej (strona hiszpańska)

► Władcy hiszpańscy

► Wojny w historii Hiszpanii

► Wybory w Hiszpanii

► Wystawy światowe w Hiszpanii

► Zabytki Hiszpanii

► Zamachy terrorystyczne w Hiszpanii

Kultura i sztuka edytuj

Francisco Goya y Lucientes (ur. 30 marca 1746, zm. 15 kwietnia 1828 w Bordeaux), malarz królewski na dworze hiszpańskim za panowania Karola III Burbona, Karola IV Burbona i Ferdynanda VII Burbona.

▼ Hiszpańscy artyści

► Hiszpańskie aktorki

► Hiszpańscy aktorzy

► Hiszpańscy autorzy komiksów

► Hiszpańscy fotografowie

► Hiszpańscy ekspresjoniści

► Hiszpańscy malarze

► Hiszpańscy muzycy

► Hiszpańscy pisarze

► Hiszpańscy reżyserzy

► Hiszpańscy rytownicy

► Hiszpańscy rzeźbiarze

► Hiszpańskie tancerki

Sport edytuj

Fernando Alonso (ur. 29 lipca 1981 w Oviedo) - hiszpański kierowca wyścigowy, Mistrz Świata Formuły 1 (najmłodszy w historii) w barwach teamu Renault, wcześniej m.in. trzykrotny mistrz Hiszpanii i wicemistrz Europy w kartingu, a także mistrz Serii Nissan.

▼ Sport w Hiszpanii

► Sport w Hiszpanii według dyscypliny

► Sport w Hiszpanii według miast

► Sport w Kraju Basków

► Sport w Katalonii

► Sport na Wyspach Kanaryjskich

► División de Honor w baseballu

► Hiszpańscy działacze sportowi

► Hiszpania na igrzyskach paraolimpijskich

► Hiszpańskie organizacje sportowe

► Hiszpania na igrzyskach olimpijskich

► Obiekty sportowe w Hiszpanii

► Hiszpańskie reprezentacje narodowe

► Hiszpańscy sportowcy

► Tory w Formule 1 w Hiszpanii

► Hiszpańscy trenerzy

► Zawody sportowe w Hiszpanii

Do pilnego dopracowania edytuj

Geografia: Baleary, Hiszpańskie posiadłości w Afryce Północnej, Madryt, Walencja
Historia i polityka: Francisco Pizarro, Hiszpańska wojna domowa, José Luis Rodríguez Zapatero, Miguel Primo de Rivera, Traktat z Tordesillas, Vasco Núñez de Balboa, Zamach w Madrycie 11 marca 2004
Kultura i sztuka: Diego Velázquez, Don Kichot (powieść), El Greco, Escorial, Federico García Lorca, Pablo Picasso, Salvador Dalí, Joan Miró, Pedro Almodóvar
Sport: Atlético Madryt, Carlos Moyá, Fernando Alonso, Fernando Torres, Miguel Indurain, Rafael Benítez, Real Madryt

Do utworzenia edytuj

Geografia: Álava
Historia i polityka: Hiszpania w XIX wieku, Nowożytna historia Hiszpanii
Kultura i sztuka: Antonio Buero Vallejo*, José García Nieto*, José Hierro*, José Jiménez Lozano*, Luis Rosales*
Nauki społeczne i zwyczaje: nazwiska w Hiszpanii

* – laureaci Nagrody Cervantesa

Baskonia

	Geografia edytuj
Baskonia (Kraj Basków, bask. Euskal Herria, Euskadi, hiszp. Vascongadas, Pais Vasco) — kraina historyczna i obszar autonomiczny w północnej Hiszpanii, położony nad Zatoką Biskajską. ▼ Geografia Kraju Basków ► Miasta w Kraju Basków ► Podział administracyjny Kraju Basków

	Historia i polityka edytuj
Juan Sebastián Elcano (spotykane też del Cano lub Elkano) (Getaria, Gipuzkoa, Hiszpania, 1476 – Ocean Spokojny, 4 sierpnia 1526) Baskijski odkrywca w służbie Hiszpanii. Kontynuator wyprawy Ferdynanda Magellana od 21 grudnia 1521.

	Kultura i sztuka edytuj
Język baskijski (bask., zależnie od dialektu, euskara, euskera, eskuara, üskara) - język Basków zamieszkujących kilka prowincji na pograniczu Hiszpanii i Francji. Posługuje się nim dzisiaj ponad milion górali pirenejskich (90% w Hiszpanii). Jego przynależność genetyczna nie została do tej pory ustalona, ale z pewnością nie jest to język indoeuropejski.

	Sport edytuj
Xabi Alonso (wł. Xabier Alonso Olano, ur. 25 listopada 1981) - hiszpański piłkarz narodowości baskijskiej grający na pozycji środkowego pomocnika. ▼ Sport w Kraju Basków ► Baskijscy sportowcy ► Baskijscy działacze sportowi ► Piłka nożna w Kraju Basków ► Baskijscy trenerzy

Do pilnego dopracowania edytuj

Geografia: Bilbao, Prowincja Guipúzcoa, Kraj Basków, Vizcaya
Historia i polityka: Pakt z San Sebastián
Kultura i sztuka: Język baskijski, Sabino Arana
Sport: Iñaki Urdangarin

Do utworzenia edytuj

Historia i polityka: Republika Baskijska

Katalonia

Geografia edytuj

Lleida (wym. ['ʎejðə], wymowa uproszczona: "Ljejda", hiszp. Lérida ['leriða]) - miasto w środkowej Katalonii nad rzeką Segre, ok. 160 km od Barcelony. 120 tys. mieszkańców. Stolica powiatu (comarca) Segrià oraz prowincji Lleida. Najważniejsze miasto katalońskie w głębi lądu. Tradycyjny ośrodek rolniczy, od drugiej połowy XX w. również przemysłowy (przetwórstwo) i usługowy.

	Historia i polityka edytuj
Królestwo Aragonii - Aragonia była frankijskim państwem feudalnym (Jaca) zanim przekształciła się w królestwo, zjednoczone w 925 roku z Królestwem Pampeluny. Powstały wówczas kraj podbił Saragossę w 1918. Wydzielone z Nawarry, Królestwo Aragonii zostało proklamowane w 1035. Ostatecznie zlikwidowano je w 1707.

	Kultura i sztuka edytuj
Montserrat Caballé (ur. 12 kwietnia 1933 w Barcelonie) - hiszpańska śpiewaczka (sopran koloraturowy). Rozgłos zyskała dzięki realizacjach oper bel canto, w operach Belliniego, Donizettiego, Verdiego i Pucciniego. Łącznie ma w swoim repertuarze ponad sto partii operowych, liczne partie oratoryjne oraz utwory kameralne, w tym około 800 pieśni.

Sport edytuj

FC Barcelona (w skrócie zwana Barça) - klub sportowy z Barcelony założony 29 listopada 1899 roku przez Hansa Gampera. Głównym stadionem klubu jest Camp Nou. Fani FC Barcelona nazywani są cules. Klub prócz sekcji piłki nożnej posiada również wiele innych sekcji sportowych m.in. koszykówki, piłki ręcznej, hokeja na lodzie oraz na trawie, futbolu amerykańskiego, lekkiej atletyki, łyżwiarstwa figurowego. W każdej dyscyplinie klub zdobywał najwyższe trofea krajowe oraz europejskie.