Postoliska

Artykuł

52°26′56″N 21°27′55″E

- błąd

38 m

WD

52°27'N, 21°28'E, 52°28'N, 21°31'E

- błąd

2293 m

Odległość

164 m

Postoliska
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Postoliskach
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

wołomiński

Gmina

Tłuszcz

Liczba ludności (2021)

1290[1]

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

05-240[2]

Tablice rejestracyjne

WWL

SIMC

0521822[3]

Położenie na mapie gminy Tłuszcz
Mapa konturowa gminy Tłuszcz, u góry znajduje się punkt z opisem „Postoliska”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Postoliska”
Położenie na mapie powiatu wołomińskiego
Mapa konturowa powiatu wołomińskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Postoliska”
Ziemia52°26′56″N 21°27′55″E/52,448889 21,465278

Postoliskawieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim, w gminie Tłuszcz[4][3].

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

Części wsi

Integralne części wsi Postoliska[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0521839Fiukałyczęść wsi
0521845Kazimierzówkaczęść wsi
0521851Kurówkaczęść wsi

Historia

Postoliska to jedna z najstarszych wsi i parafii w dzisiejszym powiecie wołomińskim. W XVI wieku właścicielem wioski był Andrzej Postolski. Miejscowość rozwijała się wtedy o wiele lepiej niż ówczesny Tłuszcz, a nawet Wołomin i pełniła funkcję osady targowej. W tym czasie, najprawdopodobniej ok. 1531 r.[6], powstała parafia, która jednak szybko upadła z nieznanych przyczyn. Ponowna erekcja i budowa kolejnego kościoła drewnianego miała miejsce w 1540 r. Kościół fundował Stanisław Dąbrowski – kanonik wileński i pułtuski oraz jego brat Andrzej[7]. Kościół zniszczony w czasie potopu szwedzkiego 1655-1660. Odbudowany przed 1699 i poświęcony przez biskupa Załuskiego[7] przetrwał aż do 1920 kiedy został rozebrany i w latach 1913–1919 pobudowano obecny kościół murowany, neogotycki, wg projektu architekta Hugona Kudera.[8]

Kościół

Neogotycka świątynia w Postoliskach, pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa i Męczennika, jest bazyliką, czyli typem kościoła o podziale trójnawowym. Wieża, czworoboczna w podstawie, wyżej przechodzi w ośmiobok. Wewnątrz kościoła uwagę przykuwają pochodzące z XVIII wieku ołtarze boczne. Jeden z nich zawiera obraz „Serce Jezusa” autorstwa A. Kowalskiego z 1921 r. i obraz „ Trójcy Świętej” nieznanego autora z XVIII wieku. Duże wrażenie na wiernych odwiedzających świątynię robi niewątpliwie dzieło „Anioł na cmentarzu”. Autorstwo obrazu często jest błędnie przypisywane Miłoszowi Kotarbińskiemu, w rzeczywistości autorem był jego kuzyn Wilhelm Kotarbiński. W kościele znajdują się zabytkowe krucyfiksy, monstrancje i konfesjonał z XVII wieku.

W parafii przechowuje się również księgi metrykalne sięgające do 1651 roku. Akta były prowadzone w języku łacińskim, a od czasu Powstania Styczniowego w języku rosyjskim.

W latach osiemdziesiątych XX w. została dokończona budowa 64-metrowej wieży, przerwana po wybuchu pierwszej wojny światowej.

Kościół został wpisany do rejestru zabytków pod nr rej.: A-1049 z 20.12.2011.[9]

Historyczne znaczenie ma także parafialny cmentarz. Znajdują się tam m.in. klasycystyczny nagrobek Mateusza Murawskiego z 1855 r., groby dziedziców Koskowskich i Wincentyny Karskiej – ostatniej właścicielki dóbr Chrzęsne.

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Postoliska w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-04-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 956 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  6. Wojciech Świątkiewicz, Tygodnik Katolicki Niedziela - Kościół z miliona cegieł, „Niedziela”, 37/2004, www.niedziela.pl [dostęp 2017-05-16] (pol.).
  7. a b Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VIII, s. 850, dir.icm.edu.pl, 1887 [dostęp 2017-05-03].
  8. Kielak Stanisław: Tłuszcz, wieś - osada - miasto 1447 - 1980. Stowarzyszenie Rodu Kielaków "Siewba", s. 20. ISBN 978-83-935123-0-0.
  9. Narodowy Instytut Dziedzitwa, Zestawienia zabytków nieruchomych, www.nid.pl [dostęp 2017-04-05].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat wołomiński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wołomińskiego, Polska
Tłuszcz (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Tłuszcz, Polska
Kosciol postolika.jpg
Autor: Kuba G, Licencja: CC BY-SA 4.0
St. Stanislaus of Szczepanów Church, Postoliska, Mazovia, Poland