Powłocznica wierzbowa

Powłocznica wierzbowa
Ilustracja
Powłocznica wierzbowa na martwej gałęzi wierzby iwy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

powłocznicowate

Rodzaj

powłocznica

Gatunek

powłocznica wierzbowa

Nazwa systematyczna
Peniophora violaceolivida (Sommerf.) Massee
J. Linn. Soc., Bot. 25: 152 (1890)
Peniophora violaceolivida a1 (4).JPG

Powłocznica wierzbowa (Peniophora violaceolivida (Sommerf.) Massee) – gatunek grzybów należący do rodziny powłocznicowatych (Peniophoraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peniophora, Peniophoraceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1826 r. Søren Christian Sommerfelt nadając mu nazwę Thelephora violaceolivida. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1890 r. George Edward Massee, przenosząc go do rodzaju Peniophora[1].

Niektóre synonimy naukowe[2].

  • Corticium cinctulum Quél. 1883
  • Corticium violaceolividum (Sommerf.) Fr. 1838
  • Gloeopeniophora violaceolivida (Sommerf.) Y. Hayashi 1974
  • Peniophora cinctula (Quél.) Bourdot & Galzin 1913
  • Terana cinctula (Quél.) Kuntze1891
  • Terana violaceolivida (Sommerf.) Kuntze 1891
  • Thelephora violaceolivida Sommerf. 1826
  • Xerocarpus violaceolividus (Sommerf.) P. Karst. 1881

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r. Henryk Orłoś w 1951 r. opisywał ten gatunek jako powłocznik fiołkowosiwy[3].

Morfologia

Plecha cienka (grubość 0,05–0,2 mm), zazwyczaj dość gładka, ale na ogół bardziej lub mniej brodawkowata (zwłaszcza, gdy rośnie na drewnie). Ma zaokrąglony kształt, ale wkrótce staje się nieregularnie rozpływająca się po powierzchni podłoża. Miąższ jędrny, zwłaszcza w stanie suchym. Kolor bardzo zmienny: podczas wilgotnej pogody ciemnoniebiesko-fiołkowy do niebiesko-czarnego, po wyschnięciu szaro-czerwony do różowo-czerwonego, prawie zawsze z wyraźnym odcieniem czerwieni (jest bardziej czerwony niż u powłocznicy popielatej). Stare okazy mają kolor czekoladowo-brązowy. Obrzeże plechy wyraźnie odgraniczone, często niezbyt zróżnicowane, ale równie często, wyraźne, białe i lekko pilśniowate, zwłaszcza, gdy rośnie na przy wzroście na topoli osice[4].

Strzępki brązowe, gęsto upakowane, o pogrubionych ściankach. Gleocystydy zawsze występują. Są różnej wielkości i mają cienkościenne, nie inkrustowane ściany. Występują one zarówno w obłoczni, jak i w innych miejscach plechy. Cystydy podobne, jak u powłocznicy popielatej, stożkowe, na wierzchołkach inkrustowane. Mają rozmiar, 15–30 × 5–8 mikrometrów; Zarodniki cylindryczne, nieco wygięte, 7,5–8,5 × 2,5–3 μm. Wysyp zarodników czerwony[4].

Występowanie i siedlisko

W Polsce jest dość częsty[5].

Saprotrof. Występuje w lasach i nad brzegami rzek. Rośnie na korze suchych oraz opadłych gałęzi i na mniejszych pniach drzew liściastych. Stwierdzono występowanie na wierzbach, szczególnie na wierzbie iwie i wierzbie śląskiej, na topoli osice i buku. Jest jednoroczny, rośnie od sierpnia do grudnia[3].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-11-11]. (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b Mycobank. Peniophora violaceolivida [dostęp 2015-02-12].
  5. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.

Media użyte na tej stronie

Peniophora violaceolivida a1 (4).JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Peniophora violaceolivida on Salix caprea (location: Poland, Beskid Wyspowy, Ćwilin)
Peniophora violaceolivida.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Peniophora violaceolivida