Proprium

Proprium (łac. proprius znaczy własny) – w liturgii rzymskokatolickiej zbiorcze określenie tych jej części (tekstów), które – w odróżnieniu od ordinarium – z zasady podlegają zmianie w zależności od różnych okresów roku liturgicznego i okazji dla których sprawowany jest obrzęd. Polskim odpowiednikiem tego łacińskiego terminu jest określenie części zmienne.

Duża część z nich jest specyficzna dla danego święta (a zatem używa się ich tylko raz do roku), zaś inne bywają wykorzystywane przy różnych świętach zbliżonych do siebie w charakterze (np. świętych męczenników, biskupów).

Mianem proprium określa się na przykład części zmienne mszy (proprium missae), które są właściwe dla:

  • danego okresu bądź święta w roku liturgicznym (proprium de tempore)
  • wspomnienia liturgicznego postaci otoczonych kultem świętych (proprium de sanctis).

Zobacz też