Ptasi Raj

Ptasi Raj
ilustracja
Położenie
Państwo Polska
LokalizacjaGdańsk
Morfometria
Powierzchnia51,78 ha
Głębokość
• średnia
• maksymalna

1,26 m
2,6 m
Długość linii brzegowej4551 m
Objętość655 tys. m³
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ptasi Raj”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ptasi Raj”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ptasi Raj”
Ziemia54°21′47″N 18°47′26″E/54,363056 18,790556

Ptasi Raj[1][2][3]jezioro w Polsce położone w województwie pomorskim, w Gdańsku na Wyspie Sobieszewskiej. Jezioro Ptasi Raj jest płytkim jeziorem przybrzeżnym, które geograficznie należy do Pobrzeża Gdańskiego i Mierzei Wiślanej.

Jezioro powstało w sposób naturalny tj. w wyniku przerwania pasa wydm w miejscowości Górki koło Gdańska przez Wisłę (Wisłę Śmiałą) w noc z 31 stycznia na 1 lutego 1840 r. i utworzenie się zatoki przybrzeżnej z później powstałą Mierzeją Messyńską, oraz działalności człowieka tj. usypaniem grobli między jeziorem a Wisłą Śmiałą w drugiej połowie XIX w. (przed 1888 r.)[4].

Obecnie Ptasi Raj ma możliwość częściowej wymiany wód z Wisłą Śmiałą przez dwa przepusty w istniejącej grobli. Również w okresach pojawiania się cofki od morza, woda z Wisły Śmiałej przelewa się do jeziora. Chociaż jezioro w swej historii miało okresy odtwarzania swojej powierzchni to obecnie podlega ono stopniowemu procesowi zarastania i zanikowi ze stałym zmniejszaniem się jego powierzchni z 61,5 ha w 1995 roku (kiedy miało długość 1529 m i szerokość 819 m) do 51,78 ha w 2005[5]. Poważny wpływ na ten proces miały prowadzone prace hydrotechniczne, przynoszące w konsekwencji cofanie się linii brzegowej i mierzei w głąb lądu. Jezioro kurczyło się w wyniku zasypywania piaskiem od strony Zatoki Gdańskiej, w ten sposób zasypana została strefa o szerokości około 350 m, a dawna zatoka zmieniła się w jezioro Karaś[6].

Jezioro Ptasi Raj wraz z sąsiednim jeziorem Karaś i okolicznymi terenami należy do Rezerwatu Ptasi Raj.

Przypisy

  1. Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 286. ISBN 83-239-9607-5. OCLC 749337950.
  2. "Trójmiasto plus 14" - plan miasta 1:20 000, wyd. Demart SA, Warszawa 2011/2012, s. 21 (1:26 000), ​ISBN 978-83-89239-97-6
  3. szukaj>>Jezioro Ptasi Raj >>zakładki: raster, kataster, topo>>skala 1:15 000. Geoportal. [dostęp 2013-09-03].
  4. R. Cieśliński J. Raśkiewicz, EWOLUCJA HYDROGRAFICZNA JEZIOR PTASI RAJ I KARAŚ - BADANIA FIZJOGRAFICZNE NAD POLSKĄ ZACHODNIĄ - Seria A – Geografia Fizyczna, Tom 58: 7–20 2007 r.(POLSKA PÓŁNOCNA)>> s.10 (4). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. [dostęp 2013-09-03].
  5. R. Cieśliński J. Raśkiewicz, EWOLUCJA HYDROGRAFICZNA JEZIOR PTASI RAJ I KARAŚ - BADANIA FIZJOGRAFICZNE NAD POLSKĄ ZACHODNIĄ - Seria A – Geografia Fizyczna, Tom 58: 7–20 2007 r.(POLSKA PÓŁNOCNA)>> s.14 (8). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. [dostęp 2013-09-03].
  6. W. Nocny, Wyspa Sobieszewska, Gdańsk 2008, s. 16

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Dzielnice Gdansk WyspaSobieszewska.svg
Autor: Brosen, Licencja: CC BY 2.5
Dzielnica Gdańska: Wyspa Sobieszewska
Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Gdansk Wisla Smiala 2.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gdańsk - ujście Wisły Śmiałej, Górki Zachodnie i rezerwat Ptasi Raj w Górkach Wschodnich