Ptaszkowa

Ptaszkowa

wieś
Kościół Wszystkich Świętych
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Grybów
Liczba ludności (2019)	3311[1]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-333[2]
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0428100
Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów Ptaszkowa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ptaszkowa
Położenie na mapie województwa małopolskiego Ptaszkowa
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Ptaszkowa
49°36′07″N 20°53′09″E/49,601944 20,885833
Strona internetowa

Ptaszkowa – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Grybów.

W miejscowości znajduje się zabytkowy drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych z 1555 i parafia Imienia Najświętszej Maryi Panny.

Położenie geograficzne

Ptaszkowa leży 7 kilometrów na południowy zachód od Grybowa, w rozległej dolinie przy linii kolejowej Grybów – Nowy Sącz i drodze kołowej z Grybowa przez Kamionkę do Nowego Sącza, pośród wzniesień Beskidu Niskiego. Od strony północnej otaczają ją wzniesienia Rosochatka (753 m n.p.m.) i Kozieniec (560 m n.p.m.), zaś od strony południowej wznosi się ponad Ptaszkową pasmo Postawne – Jaworze (882 m n.p.m.). Od strony wschodniej góruje w panoramie Grupa Trzech Kopców z kulminacją na Chełmie (779 m n.p.m.).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Części wsi

Integralne części wsi Ptaszkowa: Błazkówka, Brzegówka, Bucze Niżne, Bucze Wyżne, Cieniawka, Do Leśnych, Górkówka, Grałkówka, Gryblówka, Janczakówka, Jeleniówka, Kogutówka, Lipie, Matusówka, Michalikówka, Młynarzówka, Muchówka, Myziówka, Na Wygonie, Nad Browarem, Niżny Pagórek, Palaczkówka, Pałubówka, Pawlakówka, Pawłówka, Pelusiówka, Pod Świnką, Poddziale, Podgórze, Pruskówka, Przylesie, Rolówka, Sadówka, Siedlarze, Synowcówka, Warchałówka, Wojciakówka, Wronówka, Wyrąb, Wyżny Pagórek, Za Potoczkiem, Zadziele, Ziółkówka^[3][4]

Historia

Początki wsi sięgają XIV wieku – w 1336 roku został wydany przez Jadwigę Bolesławównę przywilej lokacyjny dla Ptaszkowej jednak nie jest to data powstania wsi. Z tym wydarzeniem związana jest legenda mówiąca o zgubieniu dokumentu przez wójta sądeckiego Mikołaja de Masteza^[5]. W 1359 roku król Kazimierz Wielki wydał nowy akt lokacji, na mocy którego Ptaszkowa stała się wsią królewską^[6].

• 

  Wieża widokowa na Jaworzu 882m

• 

  Modlitwa w Ogrojcu z Ptaszkowej autorstwa Wita Stwosza

• 

  Kościół parafialny

Zabytki

We wsi znajduje się drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych o konstrukcji zrębowej. Obiekt został zbudowany przez Jana Joachima Kuklę z Grybowa^[6] (inne źródła podają, że był to Jan Joachim Kukła^[7]) w 1555 roku^[6]. Na zewnętrznej ścianie kościoła, w niszy prezbiterium znajdowała się przez wiele lat płaskorzeźba przedstawiająca modlitwę Jezusa w Ogrójcu (tzw. „Ogrojec”), datowana na koniec XV wieku^[8]. Od dawna podejrzewano, że pochodzi ona ze szkoły Wita Stwosza. Przeprowadzona w Nowym Sączu renowacja wykazała, że rzeźba jest dziełem samego Wita Stwosza. Świadczą o tym m.in. kryptoinsygnia rzeźbiarza. Obecnie płaskorzeźba znajduje się w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu. Z tego kościoła pochodzą również skrzydła tryptyku z Ptaszkowej z ok. 1440 roku^[8]. Obecnie obiekt znajduje się w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie.

Ochotnicza Straż Pożarna

Ptaszkowa od 1930 roku posiada jednostkę ochotniczej straży pożarnej, która znajduje się w krajowym systemem ratowniczo-gaśniczym i posiada 3 samochody bojowe: Toyota Hilux V SLRr, Mercedes Benz 1113 GBARt 2,5/16 oraz DAF 75 RC GBART 2/24^[9][10][11].

Sport i rekreacja

W Ptaszkowej wytyczono liczne ścieżki przyrodnicze, tereny do jazdy na rowerach górskich, w zimie działają trasy do biegów narciarskich. Ptaszkowa jest Gminnym Centrum Sportów Zimowych.

Co roku odbywają się w Ptaszkowej różnego rodzaju imprezy, od festynów po zimowe zawody w biegach narciarskich, czyli Spartakiady o memoriał Romana Stramki i Zbigniewa Kmiecia. Od kilku lat spartakiady te mają charakter integracyjny: wraz z dziećmi i młodzieżą z Ptaszkowej i okolicznych miejscowości bawią się dzieci i młodzież z wielu Warsztatów Terapii Zajęciowych.

Z Ptaszkowej prowadzi niebieski szlak turystyczny do otwartej w 2005 wieży widokowej na szczycie Jaworze 882 m.

W 2011 r. powstał KS Orzeł Ptaszkowa, który w sezonie 2019/2020 występuje w klasie B w grupie Nowy Sącz II^[12].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Ptaszkowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 260 .
• Jan Wielek: Z dziejów Ptaszkowej. nsi.pl, przed 2003-05-22. [dostęp 2021-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-05-22)].