Pułk Wartowniczy im. Feliksa Dzierżyńskiego

Pułk Wartowniczy im. Feliksa Dzierżyńskiego
Wachregiment „Feliks E. Dzierzynski”
Ilustracja
Historia
Państwo

 NRD

Sformowanie

1951 (Wachbataillon A), 1953

Rozformowanie

1989

Patron

Feliks Dzierżyński

Tradycje
Nadanie sztandaru

15 grudnia 1967

Rodowód

Batalion Wartowniczy A (Wachbataillon A)

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Werner Barth

Ostatni

gen mjr Manfred Döring

Organizacja
Dyslokacja

Berlin-Adlershof, Rudower Chaussee 16/25

Rodzaj sił zbrojnych

wojska wewnętrzne

Podległość

Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD

Naszywki na mankietach umundurowania funkcjonariuszy jednostki
(c) Bundesarchiv, Bild 183-F1215-0029-001 / CC-BY-SA 3.0
Erich Mielke nadaje jednostce imię Feliksa Dzierżyńskiego (15 grudnia 1967)
(c) Bundesarchiv, Bild 183-F1215-0028-001 / CC-BY-SA 3.0
Erich Mielke (2 od prawej) dekoruje sztandar jednostki

Wachregiment „Feliks E. Dzierzynski” (Pułk Wartowniczy im. Feliksa Dzierżyńskiego) – elitarna zmotoryzowana jednostka strzelecka w sile de facto dywizji, podległa Ministerstwu Bezpieczeństwa Państwowego NRD, stanowiąc jego wojskowo-operacyjne zaplecze, na cześć założyciela radzieckiego Czeka, uhonorowana imieniem Feliksa Dzierżyńskiego.

Historia

Jednostkę sformowano w 1953 na bazie utworzonego w 1951 r. Batalionu Wartowniczego A (Wachbataillon A). Jej głównym zadaniem była ochrona członków kierownictwa SED i rządu NRD, przez zapewnienie bezpieczeństwa osiedlom, które zamieszkiwali m.in. przy Majakowskiring w Berlinie (1950-1990) i następnie w Waldsiedlung Wandlitz pod Berlinem (1960-1990), oraz zajmowanych przez nich budynków m.in. KC SED, Rady Państwa, Rady Ministrów, Izby Ludowej, Sądu Najwyższego czy Szpitala Rządowego. Pełniła też rolę straży resortowej MBP, ochraniając około 45 obiektów samego ministerstwa oraz struktur terenowych – zarządów okręgowych Bezpieczeństwa Państwowego (Bezirksverwaltungen des MfS, BV)[1]. Jednostka była określana „czerwoną gwardią” (Rote Garde), politycznie niezawodną wewnętrzną siłą bezpieczeństwa, składającą się z tzw. „żołnierzy politycznych” (politische Soldaten) szczególnie oddanych partii i państwu. Ich szczególny status został podkreślony przez specjalną przysięgę wierności, lepsze uposażenie i umundurowanie z naszywkami jednostki na mankietach, czy udzielanie częstych przepustek dla żołnierzy służby zasadniczej. Została po nich opinia, że w kontaktach z ludnością byli wyniośli i aroganccy.

Jednostkę kierowano również do tłumienia jakichkolwiek oznak niesubordynacji społeczeństwa, m.in. miała swój udział w wydarzeniach – z dnia 17 czerwca 1953 – tłumieniu powstania robotniczego oraz z dnia 13 sierpnia 1961 – rozpoczęciu budowy Muru Berlińskiego.

Na jej uzbrojeniu była też broń przeciwpancerna, przeciwlotnicza oraz ponad 400 transporterów opancerzonych.

Jednostka została rozformowana w grudniu 1989[2].

Struktura

Stan osobowy

Jednostka składała się z ponad 11 200 funkcjonariuszy, w tym 2500 oficerów, 8735 żołnierzy służby zasadniczej i 9 personelu cywilnego, w tym około 390[4] kobiet.

  • 1955 – 1475 funkcjonariuszy
  • 1960 – 4372
  • 1965 – 5121
  • 1970 – 7924
  • 1975 – 9245
  • 1980 – 10082
  • 1985 – 10192
  • 1989 – 11426

Dowódcy

  • 1954-1958 – ppłk Werner Barth
  • 1959-1962 – gen. mjr Günter Wolf
  • 1962-1972 – gen. mjr Heinz Gronau
  • 1972-1987 – płk (od 1976 gen.) Bernhard Elsner
  • 1987-1990 – gen. mjr Manfred Döring

Przypisy

  1. Roland Wiedmann (red.): Die Organisationsstruktur des Ministeriums für Staatssicherheit 1989. Berlin: BStU, 2011, s. 37. ISBN 978-3-942130-27-1.
  2. Das Wachregiment des MfS „Feliks E. Dzierżyński”. [dostęp 2017-02-21]. (niem.).
  3. Günter Förster: Die Juristische Hochschule des MfS (MfS-Handbuch). Berlin: BStU, 1996, s. 23. ISBN 978-3-942130-22-6.
  4. Roland Wiedmann: Die Diensteinheiten des MfS 1950–1989. Eine organisatorische Übersicht. Berlin: BStU, 2012, s. 470. ISBN 978-3-942130-28-8.

Bibliografia

  • Hagen Koch, Peter Joachim Lapp: Die Garde des Erich Mielke – Der militärisch-operative Arm des MfS – Das Berliner Wachregiment „Feliks Dzierzynski”, Helios-Verlag Aachen 2008, ISBN 978-3-938208-72-4.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wachregiment Berlin des Ministeriums für Staatssicherheit colors.svg
The guards regiments flag of the Wachregiment Berlin.
Cuff title Dzierzynski.jpg
Autor: Sugarman, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cuff title of Felix Dzerzhinsky Guards Regiment
Bundesarchiv Bild 183-F1215-0028-001, Berlin, Namensverleihung an Wachregiment.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-F1215-0028-001 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Berlin, Namensverleihung an Wachregiment

Zentralbild/ 15.12.1967- Berlin: Namensverleihung an Wachregiment Der Minister für Staatssicherheit, Generaloberst Erich Mielke, verlieh am 15.12.1967 dem Wachregiment Berlin des Ministeriums für Staatssicherheit den Ehrennamen "Feliks Edmundowitsch Dzierzynski". UBz: Der Minister für Staatssicherheit, Generaloberst Erich Mielke (2.v.r.), heftet das Namensband an die Truppenfahne des Wachregiments Berlin.

Abgebildete Personen:

  • Mielke, Erich: Minister für Staatssicherheit, Armeegeneral, Politbüro des Zentralkomitees (ZK) der SED, DDR (GND 118977490)
Bundesarchiv Bild 183-F1215-0029-001, Berlin, Namensverleihung Wachregiment Feliks Dzierzynski.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-F1215-0029-001 / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Zentralbild, 15.12.1967

Berlin: Namensverleihung an Wachregiment
Der Minister für Staatssicherheit, Generaloberst Erich Mielke, verlieh am 15.12.1967 dem Wachregiment Berlin des Ministeriums für Staatssicherheit den Ehrennamen "Feliks Edmundowitsch Dzierzynski".

UBz: Der Minister für Staatssicherheit, Generaloberst Erich Mielke (Links), beim Abschreiten der Front der zum feierlichen Appell anläßlich der Namensverleihung angetretene Einheiten des Wachregiments Berlin.