Puchar Świata w szachach 2009

Boris Gelfand, zdobywca Pucharu Świata 2009

Puchar Świata w Szachach 2009 – kwalifikacyjny turniej z cyklu mistrzostw świata, mający na celu wyłonienie jednego z uczestników meczów pretendentów w 2011 roku, którego zwycięzca będzie walczył o tytuł mistrza świata z aktualnym wówczas mistrzem (zwycięzcą meczu Viswanathan Anand–Weselin Topałow).

Przebieg turnieju

Rozgrywki pucharowe odbyły się w dniach 20 listopada – 15 grudnia 2009 w rosyjskim mieście Chanty-Mansyjsk[1]. Wystąpiło w nim 128 zawodników, w tym 23 z rankingiem powyżej 2700 punktów[2] oraz 14 z pierwszej dwudziestki światowej listy Międzynarodowej Federacji Szachowej z dnia 1 listopada 2009 roku[3]. Wśród uczestników znalazły się również trzy kobiety: Judit Polgár (nr 1 na światowej liście rankingowej kobiet), Aleksandra Kostieniuk (nr 11 na świecie, aktualna mistrzyni świata) oraz Hou Yifan (nr 3 na świecie, aktualna wicemistrzyni świata)[4].

Zawodnicy rozegrali 7 rund systemem pucharowym, w pierwszych sześciu rundach grając dwie partie tempem szachów klasycznych (w finale – cztery). W przypadku remisu (1 – 1 lub 2 – 2 w finale) następowała pierwsza dogrywka, w której grano cztery partie tempem szachów szybkich. Jeśli wynik meczu wciąż był remisowy, rozgrywano maksymalnie pięć kolejnych dogrywek po dwie partie tempem szachów błyskawicznych. Jeśli po tych 16 partiach (18 w finale) wynik wciąż był nierozstrzygnięty, rozgrywano decydujący pojedynek, przed którym losowano kolory bierek. Zawodnik grający białymi miał do dyspozycji 6 minut i aby awansować musiał wygrać, natomiast jego przeciwnik otrzymywał 5 minut i do awansu wystarczał mu remis.

I runda nie przyniosła większych sensacji. Z najwyżej rozstawionych zawodników z turniejem pożegnał się jedynie Siergiej Mowsesjan (2718, nr 16)[5]. Jednakże już w II rundzie z turnieju odpadło trzech zaliczanych do faworytów zawodników: Aleksandr Moroziewicz (2750, nr 4), Teymur Rəcəbov (2748, nr 5) i Wasyl Iwanczuk (2739, nr 6)[6]. W trzeciej rundzie swój pojedynek przegrał zwycięzca Pucharu Świata 2007, Gata Kamski. W tej rundzie doszło również do rzadko spotykanego wydarzenia, które miało bezpośredni wpływ na wyniki dwóch par. Dwaj Chińczycy, Li Chao i Wang Yue spóźnili się na drugie partie swoich dogrywek, za co ukarani zostali w tych partiach przegranymi przez walkower[7]. Czwarta runda nie przyniosła niespodzianek – do najlepszej ósemki awans zdobyli wyłącznie zawodnicy z rankingiem powyżej 2700 punktów[8], a do półfinałów awansowali: Boris Gelfand (2768, nr 1), Rusłan Ponomariow (2739, nr 7), Serhij Kariakin (2723, nr 12) oraz Władimir Małachow (2706, nr 22)[9]. W tej rundzie wyjątkowo łatwo z Kariakinem poradził sobie Gelfand (wygrywając 2-0), natomiast w drugiej parze Ponomariow w dogrywce pokonał 4-2 Małachowa, choć po trzeciej partii przegrywał 1-2[10]. Finał miał zacięty przebieg: wszystkie cztery partie rozegrane tempem klasycznym zakończyły się remisami, w 6. prowadzenie objął Gelfand, ale w 8. Ponomariow wyrównał do stanu 4-4. Pierwsza dogrywka tempem błyskawicznym również zakończyła się remisem, dopiero w drugiej Gelfand dwukrotnie pokonał swojego przeciwnika i z ostatecznym wynikiem 7-5 zwyciężył w finale i zdobył Puchar Świata 2009[11].

W turnieju wystąpił jeden reprezentant Polski, Mateusz Bartel (2618, nr 80), który w I rundzie pokonał po dogrywce Borisa Graczowa z Rosji (2652, nr 49), ale w kolejnej uległ Chińczykowi Yu Yangyi (2527, nr 113) i odpadł z dalszej rywalizacji[12].

Całkowity fundusz nagród wyniósł 1.600.000 USD, z czego zwycięzca Pucharu otrzymał 120.000, finalista – 80.000, przegrani w rundzie VI – po 50.000, w rundzie V – po 35.000, w rundzie IV – po 25.000, w rundzie III – po 16.000, w rundzie II – po 10.000, a w rundzie I – po 6.000.

Wyniki I rundy

  1. Izrael Boris Gelfand (2758) – Rosja Andriej Obodczuk (2404) [1½ – ½]
  2. Egipt Walaa Sarwat (2405) – Azerbejdżan Vüqar Həşimov (2758) [0 – 2]
  3. Rosja Piotr Swidler (2754) – Kanada Jean Hebert (2420) [2 – 0]
  4. Egipt Khaled Abdel Razik (2469) – Rosja Aleksandr Moroziewicz (2750) [0 – 2]
  5. Azerbejdżan Teymur Rəcəbov (2748) – Egipt Mohamed Ezat (2472) [2 – 0]
  6. Rosja Aleksiej Biezgodow (2484) – Ukraina Wasilij Iwanczuk (2739) [0 – 2]
  7. Ukraina Rusłan Ponomariow (2739) – Egipt Essam El Gindy (2493) [1½ – ½]
  8. Indie Jha Sriram (2497) – Rosja Aleksandr Griszczuk (2736) [½ – 1½]
  9. Rosja Dmitrij Jakowienko (2736) – Algieria Aimen Rizouk (2500) [1½ – ½]
  10. Rosja Nikołaj Kabanow (2501) – Wang Yue (2734) [0 – 2]
  11. Ukraina Pawło Eljanow (2729) – Katar Mohamad Al-Sayed (2504) [1½ – ½]
  12. Urugwaj Andrés Rodríguez Vila (2508) – Ukraina Serhij Kariakin (2723) [½ – 1½]
  13. Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow (2719) – Rosja Aleksandra Kostieniuk (2517) [2 – 0]
  14. Indie Abhijit Kunte (2522) – Hiszpania Aleksiej Szyrow (2719) [½ – 1½]
  15. Kuba Leinier Domínguez Pérez (2719) – Australia David Smerdon (2525) [3½ – 2½]
  16. Yu Yangyi (2527) – Słowacja Siergiej Mowsesjan (2718) [1½ – ½]
  17. Francja Maxime Vachier-Lagrave (2718) – Yu Shaoteng (2529) [1½ – ½]
  18. Rosja Aleksiej Pridorożny (2533) – Rosja Jewgienij Aleksiejew (2715) [½ – 1½]
  19. Rosja Jewgienij Tomaszewski (2708) – Stany Zjednoczone Aleksander Iwanow (2539) [1½ – ½]
  20. Stany Zjednoczone Joshua Friedel (2551) – Wang Hao (2708) [0 – 2]
  21. Czechy David Navara (2707) – Filipiny Darwin Laylo (2552) [4 – 2]
  22. Egipt Bassem Amin (2553) – Rosja Władimir Małachow (2706) [0 – 2]
  23. Francja Étienne Bacrot (2700) – Holandia Friso Nijboer (2561) [3½ – 1½]
  24. Chile Iván Morovic Fernández (2562) – Rosja Siergiej Rublewski (2697) [½ – 1½]
  25. Gruzja Baadur Dżobawa (2696) – Stany Zjednoczone Ray Robson (2567) [1½ – ½]
  26. Stany Zjednoczone Robert Hess (2572) – Rosja Aleksandr Motylow (2695) [½ – 1½]
  27. Stany Zjednoczone Gata Kamski (2695) – Filipiny Rogelio Antonio (2574) [1½ – ½]
  28. Indie Abhijeet Gupta (2578) – Rosja Nikita Witiugow (2694) [½ – 1½]
  29. Mołdawia Wiktor Bołogan (2692) – Egipt Ahmed Adly (2583) [1½ – ½]
  30. Hou Yifan (2588) – Niemcy Arkadij Naiditsch (2689) [2½ – 3½]
  31. Bu Xiangzhi (2682) – Szwajcaria Yannick Pelletier (2589) [½ – 1½]
  32. Słowenia Duško Pavasovič (2590) – Węgry Judit Polgár (2680) [–/+ (vo)]
  33. Rumunia Liviu-Dieter Nisipeanu (2677) – Rumunia Constantin Lupulescu (2591) [1½ – ½]
  34. Li Chao (2596) – Armenia Gabriel Sarksjan (2676) [5 – 3]
  35. Stany Zjednoczone Aleksander Oniszczuk (2672) – Argentyna Diego Flores (2602) [1½ – ½]
  36. Ukraina Jurij Kryworuczko (2602) – Bułgaria Iwan Czeparinow (2671) [2½ – 3½]
  37. Ukraina Zachar Jefimenko (2668) – Brazylia Gilberto Milos (2603) [½ – 1½]
  38. Zhou Weiqi (2603) – Izrael Emil Sutowski (2666) [3½ – 1½]
  39. Rosja Jewgienij Najer (2666) – Ehsan Ghaem Maghami (2603) [1½ – ½]
  40. Wenezuela Eduardo Iturrizaga (2605) – Holandia Siergiej Tiwiakow (2664) [3½ – 2½]
  41. Ukraina Ołeksandr Areszczenko (2664) – Kuba Fidel Corrales Jiménez (2605) [1½ – ½]
  42. Holandia Erwin l'Ami (2606) – Indie Krishnan Sasikiran (2664) [1½ – 3½]
  43. Izrael Ilja Smirin (2662) – Stany Zjednoczone Jaan Ehlvest (2606) [1½ – ½]
  44. Stany Zjednoczone Aleksander Szabałow (2606) – Ukraina Wołodymyr Bakłan (2655) [4½ – 3½]
  45. Indie Surya Ganguly (2654) – Uzbekistan Anton Filippow (2607) [2 – 0]
  46. Rosja Aleksandr Chalifman (2612) – Brazylia Alexandr Fier (2653) [3½ – 2½]
  47. Francja Laurent Fressinet (2653) – Rosja Sanan Sjugirow (2612) [2 – 0]
  48. Armenia Tigran L. Petrosjan (2615) – Niemcy Georg Meier (2653) [½ – 1½]
  49. Rosja Boris Graczow (2652) – Polska Mateusz Bartel (2618) [3 – 5]
  50. Kuba Lázaro Bruzón Batista (2619) – Włochy Fabiano Caruana (2652) [½ – 1½]
  51. Bośnia i Hercegowina Ivan Sokolov (2652) – Ukraina Serhij Fedorczuk (2619) [0 – 2]
  52. Indie Parimarjan Negi (2620) – Szwajcaria Wadim Miłow (2652) [1½ – 3½]
  53. Rosja Artiom Timofiejew (2651) – Brazylia Rafael Leitão (2621) [3½ – 2½]
  54. Niemcy Jan Gustafsson (2622) – Rosja Ernesto Inarkijew (2645) [1½ – 3½]
  55. Rosja Boris Sawczenko (2644) – Stany Zjednoczone Jurij Szulman (2623) [4½ – 3½]
  56. Indie Sandipan Chanda (2623) – Rosja Michaił Kobalija (2643) [1½ – ½]
  57. Francja Władisław Tkaczow (2642) – Wietnam Lê Quang Liêm (2624) [3½ – 1½]
  58. Stany Zjednoczone Warużan Hakopian (2624) – Rosja Paweł Tregubow (2642) [9 – 7]
  59. Filipiny Wesley So (2640) – Azerbejdżan Gadir Gusejnow (2625) [4 – 1]
  60. Rosja Konstantin Sakajew (2626) – Peru Julio Granda Zuñiga (2640) [1½ – ½]
  61. Czechy Viktor Láznička (2637) – Grecja Joanis Papaioanu (2628) [1½ – ½]
  62. Finlandia Tomi Nybäck (2628) – Rosja Dmitrij Andriejkin (2636) [4½ – 3½]
  63. Azerbejdżan Rauf Məmmədov (2634) – Zhou Jianchao (2629) [½ – 1½]
  64. Rosja Siergiej Wołkow (2629) – Tadżykistan Farruch Amonatow (2631) [½ – 1½]

Wyniki II rundy

  1. Tadżykistan Farruch Amonatow (2631) – Izrael Boris Gelfand (2758) [½ – 1½]
  2. Azerbejdżan Vüqar Həşimov (2758) – Zhou Jianchao (2629) [1½ – ½]
  3. Finlandia Tomi Nybäck (2628) – Rosja Piotr Swidler (2754) [1½ – 3½]
  4. Rosja Aleksandr Moroziewicz (2750) – Czechy Viktor Láznička (2637) [0 – 2]
  5. Rosja Konstantin Sakajew (2626) – Azerbejdżan Tejmur Radżabow (2748) [1½ – ½]
  6. Ukraina Wasilij Iwanczuk (2739) – Filipiny Wesley So (2640) [½ – 1½]
  7. Stany Zjednoczone Warużan Hakopian (2624) – Ukraina Rusłan Ponomariow (2739) [2 – 4]
  8. Rosja Aleksandr Griszczuk (2736) – Francja Władisław Tkaczow (2642) [1½ – ½]
  9. Indie Chanda Sandipan (2623) – Rosja Dmitrij Jakowienko (2736) [0 – 2]
  10. Wang Yue (2734) – Rosja Boris Sawczenko (2644) [2 – 0]
  11. Rosja Ernesto Inarkijew (2645) – Ukraina Pawło Eljanow (2729) [2½ – 3½]
  12. Ukraina Serhij Kariakin (2723) – Rosja Artiom Timofiejew (2651) [3½ – 2½]
  13. Szwajcaria Wadim Miłow (2652) – Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow (2719) [0 – 2]
  14. Hiszpania Aleksiej Szyrow (2719) – Ukraina Serhij Fedorczuk (2619) [4 – 1]
  15. Włochy Fabiano Caruana (2652) – Kuba Leinier Domínguez Pérez (2719) [3½ – 2½]
  16. Yu Yangyi (2527) – Polska Mateusz Bartel (2618) [1½ – ½]
  17. Niemcy Georg Meier (2653) – Francja Maxime Vachier-Lagrave (2718) [2½ – 3½]
  18. Rosja Jewgienij Aleksiejew (2715) – Francja Laurent Fressinet (2653) [3½ – 1½]
  19. Rosja Aleksandr Chalifman (2612) – Rosja Jewgienij Tomaszewski (2708) [2½ – 3½]
  20. Wang Hao (2708) – Indie Surya Ganguly (2654) [2 – 0]
  21. Stany Zjednoczone Aleksander Szabałow (2606) – Czechy David Navara (2707) [2½ – 3½]
  22. Rosja Władimir Małachow (2706) – Izrael Ilja Smirin (2662) [3½ – 1½]
  23. Indie Krishnan Sasikiran (2664) – Francja Étienne Bacrot (2700) [0 – 2]
  24. Rosja Siergiej Rublewski (2697) – Ukraina Ołeksandr Areszczenko (2664) [2½ – 3½]
  25. Wenezuela Eduardo Iturrizaga (2605) – Gruzja Baadur Dżobawa (2696) [½ – 1½]
  26. Rosja Aleksandr Motylow (2695) – Rosja Jewgienij Najer (2666) [1½ – ½]
  27. Zhou Weiqi (2603) – Stany Zjednoczone Gata Kamski (2695) [½ – 1½]
  28. Rosja Nikita Witiugow (2694) – Brazylia Gilberto Milos (2603) [4½ – 3½]
  29. Bułgaria Iwan Czeparinow (2671) – Mołdawia Wiktor Bołogan (2692) [2 – 4]
  30. Niemcy Arkadij Naiditsch (2689) – Stany Zjednoczone Aleksander Oniszczuk (2672) [1½ – ½]
  31. Li Chao (2596) – Szwajcaria Yannick Pelletier (2589) [4½ – 3½]
  32. Węgry Judit Polgár (2680) – Rumunia Liviu-Dieter Nisipeanu (2677) [4½ – 3½]

Wyniki III rundy

  1. Izrael Boris Gelfand (2758) – Węgry Judit Polgár (2680) [3½ – 1½]
  2. Li Chao (2596) – Azerbejdżan Vüqar Həşimov (2758) [1½ – 3½]
  3. Rosja Piotr Swidler (2754) – Niemcy Arkadij Naiditsch (2689) [5 – 3]
  4. Mołdawia Wiktor Bołogan (2692) – Czechy Viktor Láznička (2637) [1½ – 3½]
  5. Rosja Konstantin Sakajew (2626) – Rosja Nikita Witiugow (2694) [½ – 1½]
  6. Stany Zjednoczone Gata Kamski (2695) – Filipiny Wesley So (2640) [½ – 1½]
  7. Ukraina Rusłan Ponomariow (2739) – Rosja Aleksandr Motylow (2695) [1½ – ½]
  8. Gruzja Baadur Dżobawa (2696) – Rosja Aleksandr Griszczuk (2736) [3 – 5]
  9. Rosja Dmitrij Jakowienko (2736) – Ukraina Ołeksandr Areszczenko (2664) [4 – 2]
  10. Francja Étienne Bacrot (2700) – Wang Yue (2734) [3½ – 1½]
  11. Ukraina Pawło Eljanow (2729) – Rosja Władimir Małachow (2706) [1 – 4]
  12. Czechy David Navara (2707) – Ukraina Serhij Kariakin (2723) [1 – 4]
  13. Azerbejdżan Şəhriyar Məmmədyarov (2719) – Wang Hao (2708) [1½ – ½]
  14. Rosja Jewgienij Tomaszewski (2708) – Hiszpania Aleksiej Szyrow (2719) [½ – 1½]
  15. Włochy Fabiano Caruana (2652) – Rosja Jewgienij Aleksiejew (2715) [3½ – 2½]
  16. Francja Maxime Vachier-Lagrave (2718) – Yu Yangyi (2527) [1½ – ½]

Od IV rundy do finału

1/8 finałuĆwierćfinałyPółfinałyFinał
              
      
 Izrael Boris Gelfand 4⅛
 FrancjaMaxime Vachier-Lagrave 3⅛ 
 Izrael Boris Gelfand 3⅛
  Rosja Dmitrij Jakowienko 1⅛ 
 Rosja Aleksandr Griszczuk 3
 Rosja Dmitrij Jakowienko 5 
 Izrael Boris Gelfand 2
  Ukraina Serhij Kariakin 0 
 Czechy Viktor Láznička ⅛
 Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow 1⅛ 
 Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow ⅛
  Ukraina Serhij Kariakin 1⅛ 
 Rosja Nikita Witiugow ⅛
 Ukraina Serhij Kariakin 1⅛ 
 Izrael Boris Gelfand 7
  Ukraina Rusłan Ponomariow 5
 Azerbejdżan Vüqar Həşimov 3⅛
 Włochy Fabiano Caruana 1⅛ 
 Azerbejdżan Vüqar Həşimov 1⅛
  Ukraina Rusłan Ponomariow 3⅛ 
 Ukraina Rusłan Ponomariow 3⅛
 Francja Étienne Bacrot 2⅛ 
 Ukraina Rusłan Ponomariow 4
  Rosja Władimir Małachow 2 
 Rosja Piotr Swidler 1⅛
 
 Hiszpania Aleksiej Szyrow ⅛ 
 Rosja Piotr Swidler ⅛
  Rosja Władimir Małachow 1⅛ 
 Filipiny Wesley So 1
 Rosja Władimir Małachow 4 


Przypisy

  1. ↑ General information on the World Chess Cup 2009. [dostęp 2009-11-23].
  2. ↑ World Chess Cup 2009 Participants. [dostęp 2009-11-23].
  3. ↑ Top 100 Players November 2009. [dostęp 2009-11-23].
  4. ↑ Top 100 Women November 2009. [dostęp 2009-11-23].
  5. ↑ World Cup 2009: 1st round. [dostęp 2009-11-24].
  6. ↑ World Cup 2009: 2nd round. [dostęp 2009-11-27].
  7. ↑ World Cup 2009: Two Chinese players default – for smoking. [dostęp 2009-11-30].
  8. ↑ World Cup 2009: 4th round. [dostęp 2009-12-03].
  9. ↑ World Cup 2009: 5th round. [dostęp 2009-12-05].
  10. ↑ World Cup 2009: semifinals. [dostęp 2009-12-09].
  11. ↑ World Cup 2009: Boris Gelfand siegt nach Stichkampf-Marathon. [dostęp 2009-12-14].
  12. ↑ World Cup 2009 - Personal Results - Bartel, Mateusz. [dostęp 2009-11-30].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flag of India.svg
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Chile.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Gelfand boris 20081120 olympiade dresden.jpg
Autor: Frank Hoppe, Licencja: CC BY-SA 3.0
Boris Gelfand bei der 38. Schacholympiade in Dresden 2008