Puchar Norwegii w piłce nożnej
 Finałowe spotkanie Pucharu Norwegii 2009 pomiędzy Aalesunds FK i Molde FK na Ullevaal Stadion | |
 2022/23 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Oficjalny skrót | NM |
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | Norweski Związek Piłki Nożnej |
| Data założenia | 1902 |
| Sponsor tytularny | |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn | 128 |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca | Odds BK (1902) |
| Obecny zwycięzca | Viking FK (2021/22) |
| Najwięcej zwycięstw | Odds BK i Rosenborg BK (12) |
| Strona internetowa | |
Puchar Norwegii w piłce nożnej (norw. Norgesmesterskapet i fotball for herrer) – cykliczne rozgrywki piłkarskie o charakterze pucharu krajowego w Norwegii. Turniej jest powszechnie znany jako Cupen (Puchar), NM lub NM Cup (NM Puchar), akronim utworzony od Norgesmesterskap (Mistrzostwa Norwegii). Organizowane co sezon przez Norweski Związek Piłki Nożnej (NFF) i przeznaczone są dla krajowych klubów piłkarskich. Najważniejsze po Eliteserien piłkarskie rozgrywki w kraju. Triumfator danej edycji Pucharu zyskuje prawo reprezentowania swego kraju w następnej edycji Ligi Europy.
Historia
Pierwsza edycja pucharu miała miejsce w 1902, jednak nie uzyskał on znaczenia ogólnokrajowego aż do 1963 roku. Pierwszym zwycięzcą został SK Grane[1]. W 1963 roku, po raz pierwszy, mogły w nim wystąpić kluby z północnej części kraju. Podział był spowodowany złym systemem połączeń komunikacyjnych z północą kraju oraz wiarą, że kluby z tamtych rejonów nie są w stanie konkurować na tym samym poziomie z bogatymi i utytułowanymi klubami z południa (FK Bodø/Glimt, jeden z nowych przybyszów z północy dotarł nawet do czwartej rundy w swoim debiucie). Do 1933 roku brały w nim udział tylko kluby z najważniejszych lig, kiedy to Puchar nabrał wielkiej popularności wśród klubów piłkarskich. W latach 1902–1914, 1916–1938 Norgemestre był jedynym turniejem, który do czasu zorganizowania sezonu zasadniczego wyłonił najsilniejszą drużynę w kraju.
Przed finałem w roku 2004 telewizja NRK uznała finał 1986 pomiędzy Tromsø IL a Lillestrøm SK za najlepszy finał w historii (Tidenes Cupfinale) i byłego napastnika Rosenborga BK Gørana Sørlotha za najlepszego gracza w historii pucharu (Tidenes Cuphelt).
Format
Format rozgrywek był wiele razy zmieniany. W rozgrywkach uczestniczy 128 klubów występujących w Mistrzostwach Chorwacji. Pierwsze rundy rozgrywek pucharowych są rozgrywane w kwietniu, około tego czasu, kiedy rozgrywki rozpoczyna Tippeligaen (1. liga). Pierwszych kilka rund jest organizowanych przez Norweski Związek Piłki Nożnej i zespoły z najwyższej półki zazwyczaj roznoszą słabe amatorskie drużyny, często pochodzące z terenów wiejskich, w meczach rozgrywanych na boiskach amatora. Porażki potentatów z amatorami zdarzają się naprawdę rzadko. Nawet jeśli drużyna nieprofesjonalna przegrywa, mecz z reprezentacją profesjonalnego klubu jest zwykle najciekawszych wydarzeniem w sezonie.
W kolejnych rundach pary meczowe są losowane bez podziału na koszyki. Drużyny mierzą się ze sobą raz i zwycięzca awansuje do kolejnej rundy. Od sezonu 1998/99 rozgrywki składają się z 7 etapów: rundy pierwszej i drugiej eliminacyjnej, 1/16 finału, 1/8 finału, ćwierćfinałów, półfinałów i finału. Mecz finałowy rozgrywany jest w październiku na stadionie narodowym Ullevaal w Oslo. Finał wieńczy sezon piłkarski w Norwegii.
Rozgrywki pucharowe są w Norwegii bardzo popularne i trudno jest zdobyć bilety na mecze finałowe. Kibice drużyn walczących siedzą na przeciwległych biegunach stadionu, widzowie neutralni w sektorach środkowych. Mecz jest transmitowany przez telewizję publiczną.
Zwycięzcy i finaliści
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uwagi:
- wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju.
- kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej.
skreślonorozgrywki nieoficjalne.
Statystyki
Klasyfikacja według klubów
W dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Norwegii na podium oficjalnie stawało w sumie 44 drużyn. Liderem klasyfikacji są Odds BK i Rosenborg BK, które zdobyły 12 Pucharów.
Stan na 31.05.2022.
10 i więcej Pucharów Norwegii| Lp. | Klub | Zdobywca | Finalista | Lata triumfów |
|---|---|---|---|---|
 |  | |||
| 1. | Odds BK | 12 | 9 | 1903, 1904, 1905, 1906, 1913, 1915, 1919, 1922, 1924, 1926, 1931, 2000 |
| 2. | Rosenborg BK | 12 | 6 | 1960, 1964, 1971, 1988, 1990, 1992, 1995, 1999, 2003, 2015, 2016, 2018 |
| 3. | Fredrikstad FK | 11 | 7 | 1932, 1935, 1936, 1938, 1940, 1950, 1957, 1961, 1966, 1984, 2006 |
| 4. | Lyn Fotball | 8 | 6 | 1908, 1909, 1910, 1911, 1945, 1946, 1967, 1968 |
| 5. | Skeid Fotball | 8 | 3 | 1947, 1954, 1955, 1956, 1958, 1963, 1965, 1974 |
| 6. | SK Brann | 6 | 9 | 1923, 1925, 1972, 1976, 1982, 2004 |
| 7. | Lillestrøm SK | 6 | 7 | 1977, 1978, 1981, 1985, 2007, 2017 |
| 8. | Sarpsborg FK | 6 | 6 | 1917, 1929, 1939, 1948, 1949, 1951 |
| 9. | Viking FK | 6 | 5 | 1953, 1959, 1979, 1989, 2001, 2019 |
| 10. | Molde FK | 5 | 3 | 1994, 2005, 2013, 2014, 2021/22 |
| Strømsgodset IF | 5 | 3 | 1969, 1970, 1973, 1991, 2010 | |
| 12. | Ørn FK | 4 | 4 | 1920, 1927, 1928, 1930 |
| 13. | Vålerenga Fotball | 4 | 2 | 1980, 1997, 2002, 2008 |
| 14. | Mjøndalen IF | 3 | 5 | 1933, 1934, 1937 |
| 15. | Frigg Oslo FK | 3 | 3 | 1914, 1916, 1921 |
| 16. | FK Bodø/Glimt | 2 | 4 | 1975, 1993 |
| 17. | Mercantile SFK | 2 | 1 | 1907, 1912 |
| Tromsø IL | 2 | 1 | 1986, 1996 | |
| 19. | Aalesunds FK | 2 | 0 | 2009, 2011 |
| 20. | Kvik Halden FK (Fredrikshald) | 1 | 2 | 1918 |
| FK Sparta Sarpsborg | 1 | 2 | 1952 | |
| 22. | Bryne FK | 1 | 1 | 1987 |
| SK Grane | 1 | 1 | 1902 | |
| FK Gjøvik-Lyn | 1 | 1 | 1962 | |
| Moss FK | 1 | 1 | 1983 | |
| Stabæk Fotball | 1 | 1 | 1998 | |
| 27. | IL Hødd | 1 | 0 | 2012 |
| 28. | SK Haugar | 0 | 2 | |
| Urædd FK (w tym jako Porsgrunds FC) | 0 | 2 | ||
| Sandefjord BK | 0 | 2 | ||
| SK Vard Haugesund | 0 | 2 | ||
| FK Haugesund | 0 | 2 | ||
| 33. | Akademisk FK | 0 | 1 | |
| Asker Fotball | 0 | 1 | ||
| SBK Drafn | 0 | 1 | ||
| Drammens BK | 0 | 1 | ||
| Follo FK | 0 | 1 | ||
| IF Fram | 0 | 1 | ||
| Fyllingen Fotball | 0 | 1 | ||
| Larvik Turn & IF | 0 | 1 | ||
| Sandefjord Fotball | 0 | 1 | ||
| Sogndal Fotball | 0 | 1 | ||
| Solberg SK | 0 | 1 | ||
| Kongsvinger IL | 0 | 1 |
Klasyfikacja według miast
Siedziby klubów: Stan na 31.05.2022.
| Miasto | Liczba tytułów | Drużyny |
|---|---|---|
| Oslo | Lyn Fotball (8), Skeid Fotball (8), Vålerenga Fotball (4), Frigg Oslo FK (3), Mercantile SFK (2), SK Grane (1) | |
| Skien | Odds BK (12) | |
| Trondheim | Rosenborg BK (12) | |
| Fredrikstad | Fredrikstad FK (11) | |
| Sarpsborg | Sarpsborg FK (6), FK Sparta Sarpsborg (1) | |
| Bergen | SK Brann (6) | |
| Lillestrøm | Lillestrøm SK (6) | |
| Stavanger | Viking FK (6) | |
| Drammen | Strømsgodset IF (5) | |
| Molde | Molde FK (5) | |
| Horten | Ørn FK (4) | |
| Mjøndalen | Mjøndalen IF (3) | |
| Ålesund | Aalesunds FK (2) | |
| Bodø | FK Bodø/Glimt (2) | |
| Tromsø | Tromsø IL (2) | |
| Bærum | Stabæk IF (1) | |
| Bryne | Bryne FK (1) | |
| Gjøvik | FK Gjøvik-Lyn (1) | |
| Halden | Kvik Halden FK (1) | |
| Moss | Moss FK (1) | |
| Ulsteinvik | IL Hødd (1) |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Norwegian cup 1902. rsssf.no. [dostęp 2022-05-27]. (ang.).
Bibliografia
- Lista Finałów Pucharu w bazie RSSSF (ang.)
- Puchar Norwegii, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2022-05-27].
- Lista Finałów Norwegii w bazie League321 (ang.)
Media użyte na tej stronie
Soccerball current event.svg
Autor: Pumbaa80 (soccer ball), Anomie (clock hands), David Vignoni (clock face/ring), David Göthberg (putting it all together, making the clock red, shadows)., Licencja: LGPL
Football with clock to represent a "current sports or football event".
Autor: Pumbaa80 (soccer ball), Anomie (clock hands), David Vignoni (clock face/ring), David Göthberg (putting it all together, making the clock red, shadows)., Licencja: LGPL
Football with clock to represent a "current sports or football event".
Flag of Senegal.svg
Flag of Senegal
Flag of Senegal
Yellow pog.svg
Shiny yellow button/marker widget. Used to mark the location on a map.
Shiny yellow button/marker widget. Used to mark the location on a map.
Cupfinalen 2009 straffespark.jpg
Autor: Håvar Eidslott from oslo, Norway, Licencja: CC BY 2.0
2009 - November - Cupfinalen
Autor: Håvar Eidslott from oslo, Norway, Licencja: CC BY 2.0
2009 - November - Cupfinalen
Norwegian Cup Final 1938.jpg
1938 Norwegian Football Cup Final between Fredrikstad FK and Mjølndalen IF at Briskeby gressbane, Hamar
1938 Norwegian Football Cup Final between Fredrikstad FK and Mjølndalen IF at Briskeby gressbane, Hamar