Różany Potok

Różany Potok
Ilustracja
Różany Potok w pobliżu pętli PST
KontynentEuropa
Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Potok
Długość6,6[1] km
Powierzchnia zlewni7,51[1] km²
Kod statystyczny185934
Źródło
Miejscejez. Zimna Woda
Współrzędne52°28′56″N 16°53′45″E/52,482222 16,895833
Ujście
RecypientWarta
MiejscePoznań (Umultowo)
Współrzędne52°27′15″N 16°58′16″E/52,454167 16,971111
Szlak
RiverIcon-Spring.svg6,6[1]jez. Zimna Woda
RiverIcon-AffluentL.svgPotok Umultowski
RiverIcon-delta.svg0→
Poznań (Naramowice)
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Różany Potok w rejonie Kampusu Morasko – widoczny staw
Przedwiośnie w dolinie Różanego Potoku

Różany Potok (także Różany Strumień) – potok o długości około 6,6 (lub 5,57[2]) km[1] na terenie północnego Poznania. Lewobrzeżny dopływ Warty (uchodzący do niej w 235,8 km biegu[2]). Tworzył południową granicę zespołu przyrodniczo-krajobrazowego w Morasku.

Przebieg

Źródło położone jest w zwartym kompleksie leśnym o nazwie Las Sucholeski na wysokości około 120 m n.p.m.[2]. Ciek wypływa z niewielkiego jeziorka Zimna Woda w rezerwacie Morasko. Płynie przede wszystkim przez pozostałości łęgów olszowych, wilgotne łąki i trzcinowiska. Na terenie Umultowa zbliża się do Różanego Potoku północna obwodnica kolejowa Poznania. Kilkaset metrów dalej strumień wpływa do Warty, wcześniej przechodząc przez stawy rybne przy ul. Rubież i Staw Młyński. Ujście znajduje się na wysokości około 55 m n.p.m.[2].

Strumień posiada tylko jeden mały dopływ (lewobrzeżny) – jest nim Potok Umultowski, wpływający przez bezimienne stawy przy Kampusie Morasko. Oprócz nich, na południe od Kampusu utworzono kolejne sztuczne zbiorniki wodne.

Powierzchnia zlewni wynosi 7,51 (lub 8,1[2]) km², łączna długość cieków w zlewni to 15,14 km, a średnie ich nachylenie ma 1,56‰ (spadek całej zlewni – 24[2] lub 15,76‰), choć spadki poprzeczne w górnej części zlewni dochodzą miejscami do 197‰[2]. Gęstość sieci rzecznej w zlewni (obliczana metodą Neumanna) ma 2,02 km/km². Maksymalna szerokość koryta osiąga 270 cm. Przepływ, zależnie od pory roku, waha się między 0,83, a prawie 6 litrów na sekundę[1].

W zlewni Różanego Potoku dominują gleby płowe i brunatne właściwe, wytworzone z pisków słabogliniastych i piasków gliniastych lekkich[2]. Stwierdzono tu też obecność gleb murszowych i murszowatych[3].

Toponimia

W 2006 roku Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych za nazwę cieku przedstawiła Różany Strumień, jednocześnie określając ciek jako potok[4]. Powszechnie wykorzystywana jest nazwa Różany Potok, choć na niektórych mapach jest właśnie Różany Strumień. Etymologia nazwy nie jest znana.

Przyroda

Brzegi strumienia porastają liczne zespoły lasu łęgowego, niegdyś znacznie bardziej powszechnego w tym rejonie. Oprócz tego występują wilgotne łąki, które ulegają zarastaniu przez wysokie ziołorośla z dominacją pokrzyw. W bardziej zabagnionych rejonach spotkać można zarośla turzycowe (głównie turzyca błotna) i trzcinowe. Z roślin w dolinie potoku napotkać można gatunki takie jak: rzeżucha gorzka, potocznik wąskolistny, pełnik europejski, osoka aloesowata (o egzotycznym wyglądzie) oraz storczyki: kukułka krwista i szerokolistna, tudzież kruszczyk błotny.

Z fauny w dolinie bytują: łyski, kaczka krzyżówka i łabędź niemy.

Na terenie zlewni Różanego Potoku stwierdzono występowanie bobra europejskiego. Pierwsze rodziny osiedliły się tu już w połowie lat 80. XX w. W 2006 bobry nadal zasiedlały dolinę strumienia, mimo narastającej urbanizacji.

Dolny odcinek chroniony był jako użytek ekologiczny Różany Młyn.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Anna Andrzejak, Agnieszka Marchwińska, Bartosz Nochowicz, Tomasz Ogór, Maciej Peis, Zuzanna Staśkiewicz, Jakub Sypniewski, Dariusz Wrzesiński, Warunki odpływu w zlewni Różanego Potoku w okresie zimowym, w: Geoforum, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 2013, s.59,63, ISBN 978-83-63400-57-6
  2. ↑ a b c d e f g h M. Sojka, S. Murat-Błażejewska, R. Wróżyński, Analiza możliwości wykorzystania modeli hydrologicznych w strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, „Inżynieria Ekologiczna”, Nr 39, 2014, DOI: 10.12912/2081139X.61, ISSN 2081-139X [dostęp 2021-11-26] (pol.).
  3. ↑ Andrzej Brzeg, Tomasz Szygendowski, MURAWY PIASKOWE ZE ZWIĄZKU SILENO CONICAE-CERASTION SEMIDECANDRI KORNECK 1974 NA TERENIE KAMPUSU UAM MORASKO W POZNANIU, „Badania Fizjograficzne Seria B - Botanika”, 65, 2017, s. 39–76, DOI: 10.14746/bfb.2017.7.2, ISSN 2082-3339 [dostęp 2021-11-26] (pol.).
  4. ↑ Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 1: Wody płynące, źródła, wodospady. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 83-239-9607-5.

Bibliografia

  • Andrzej Bereszyński, Ewa Homan, Występowanie bobra europejskiego (Castor fiber Linnaeus, 1758) w Poznaniu, w: Nauka Przyroda Technologie – dział Zootechnika, Tom 1, zeszyt 2, 2007, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, ISSN 1897-7820 – źródło danych przyrodniczych
  • Sławomir Janyszek, Magdalena Szczepanik-Janyszek, Okolice Góry Moraskiej, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2002, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2002, ss.236-238, ISSN 0137-3552
  • Ryszard Gołdyn, Barbara Jankowska, Piotr Kowalczak, Maria Pułyk, Elżbieta Tybiszewska, Janusz Wiśniewski, Wody powierzchniowe Poznania, w: Środowisko naturalne miasta Poznania. Część I, Urząd Miejski w Poznaniu, Poznań, 1996, s.54, ISBN 83-906665-0-3
  • Poznań – plan miasta i okolic 1:20.000, Wydawnictwo Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2004, ISBN 83-87157-01-5
  • ANDRZEJ BERESZYŃSKI, EWA HOMAN, WYSTĘPOWANIE BOBRA EUROPEJSKIEGO (CASTOR FIBER LINNAEUS, 1758) W POZNANIU, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2007 [dostęp 2011-03-19] (pol.).
Wody w Poznaniu
Rzeki, potoki i cieki
Jeziora
Stawy i glinianki
Obiekty inżynieryjne

Jezioro Maltańskie

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Rozany Potok Campus UAM.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Różany Potok w rejonie Kampusu UAM na Morasku.
Rozany Potok river.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Różany Potok na Piątkowie w Poznaniu. Rejon pętli PST.
Rozany Potok Kampus Morasko Poznan.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Różany Potok w okolicy Kampusu Morasko w Poznaniu.
RiverIcon-delta.svg
Icon for riverfloating diagrams. Informations on the Category Page
Greater Poland Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E