Rów Podtatrzański

Rów Podtatrzański
ilustracja
Mapa regionu
MegaregionRegion karpacki
ProwincjaKarpaty Zachodnie z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym
PodprowincjaCentralne Karpaty Zachodnie
MakroregionObniżenie Orawsko-Podhalańskie
MezoregionRów Podtatrzański
Zajmowane
jednostki
administracyjne
Polska, woj. małopolskie
Słowacja. kraj żyliński
Kotlina Zakopiańska i Tatry
Kotlina Kościeliska i Pogórze Gubałowskie

Rów Podtatrzański (514.14), słow. Podtatranská brázda – mezoregion fizycznogeograficzny leżący u północnego podnóża Łańcucha Tatrzańskiego i stanowiący część Obniżenia Orawsko-Podhalańskiego. Oddziela on Góry Choczańskie i Tatry od Pogórza Spisko-Gubałowskiego.

Topografia

Na zachodzie zaczyna się na Słowacji w okolicach Dolnego Kubina i ciągnie się poprzez Polskę i znów Słowację aż po Tatrzańską Kotlinę. Składa się z szeregu kotlin i dolin, a na wschodzie również erozyjnie porozcinanych płaskich garbów. W kierunku od zachodu na wschód wyróżnia się w nim następujące odcinki:

Rów Podtatrzański nie jest ciągły, podzielony jest na kilka odcinków przełęczami i działami wodnymi. Dzielą go: Huciańska Przełęcz, Maniowa Przehyba, przełęcz Borek, Brama Orawska, Nędzowski Dział, Brzegowski Dział, Zdziarska Przełęcz.

Znajduje się w zlewniach dwóch mórz. Część zachodnia należy do zlewni Morza Czarnego, część wschodnia do zlewni Bałtyku. Wielki Europejski Dział Wodny przecinający Rów Podtatrzański biegnie przez Bramę Orawską.

Opis regionu

Region jest podłużnym obniżeniem osiągającym wysokość od 750 do 1000 m n.p.m., utworzonym w marglistych łupkach eoceńskich (flisz podhalański). W granicach Polski ma on długość 20 km i powierzchnię około 130 km². Kotliny są nachylone ku północy i są one przysypane stożkami napływowymi utworzonymi przez spływające z gór potoki. W Kotlinie Zakopiańskiej występują żwirowe pokrywy pochodzące z trzech zlodowaceń. Zachodnia część i wschodnie krańce Rowu są zalesione. Głównymi ciekami regionu w Polsce są Czarny Dunajec oraz Zakopianka i Poroniec (źródłowe potoki Białego Dunajca).

Głównym ośrodkiem miejskim regionu w Polsce jest Zakopane, ponadto Kościelisko, Małe Ciche i Murzasichle.

Region ma niekorzystny klimat spowodowany głównie przez silne wiatry halne oraz częste w zimie inwersje temperatur. Jednakże występują tutaj korzystne warunki do uprawiania turystyki i sportów zimowych: bliskość dużych gór, ładne widoki, długotrwałe zaleganie śniegu, dobre stoki narciarskie. To powoduje, że wiele miejscowości tego regionu stało się ośrodkiem turystyczno-narciarskim i rekreacyjnym, samo zaś 30-tysięczne Zakopane jest największym w całej Polsce ośrodkiem turystyczno-sportowo-rekreacyjnym (do 2 mln gości rocznie).

Autorzy WET za początek Rowu Podtatrzańskiego na zachodzie uważają Rów Huciański.

Bibliografia

  • Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  • Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  • Dookoła Tatr. Mapa 1:100 000. Sygnatura. ISBN 978-83-87873-44-8.

Media użyte na tej stronie

Mihulcza Czuba Rów Orawicki.jpg
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mihulcza Czuba (przed nią polana Siodło), w dole Rów Orawicki z Orawicami, nad nim pasmo Magury Witowskiej, w oddali po prawej Pasmo Gubałowskie
Pasmo Gubałowskie T57-1.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Kościeliska na Pasmo Gubałowskie> Od lewej:Palenica Kościeliska, Butorowski Wierch i Gubałówka
514.14 Rów Podtatrzański.png
Autor: Qqerim, Licencja: CC BY-SA 4.0

Physico-geographical regionalization of Poland
Mezoregion 514.14 Subtatran Ditch
Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski

Mezoregion 514.14 Rów Podtatrzański