Racketeering

Racketeering – w krajach anglojęzycznych termin, którym określa się zorganizowaną przestępczość przybierającą formę biznesu i opartą na strategii biznesowej. Jedną z najczęstszych form racketeeringu jest protection racket, polegający na wyłudzaniu pieniędzy w zamian za ochronę, zwykle przed problemem, który stwarza sam wyłudzający. W Stanach Zjednoczonych osoby dopuszczające się takich przestępstw są ścigane na mocy ustawy Racketeering Influenced and Corrupt Organizations (RICO) z 1970 roku.

Definicja słownikowa

Słowniki uniwersyteckie Oksfordu i Cambridge definiują słowo racketeering jako praktykę lub aktywność polegającą na zarabianiu pieniędzy w nielegalny sposób[1][2]. Ten drugi definiuje racketeering również jako zarabianie pieniędzy w wyniku nieszczerej lub nielegalnej aktywności lub w wyniku nielegalnej zorganizowanej aktywności[2]. Dawniej słowem tym określano każde przestępstwo popełniane przez mafię[3].

Definicja prawna

W krajach anglojęzycznych tym terminem określa się zorganizowaną działalność przestępczą przybierającą formę biznesu[4] i opartą na strategiach biznesowych[5]. Może polegać na pozyskaniu biznesu w nielegalny sposób, prowadzenia biznesu przy użyciu środków pozyskanych nielegalnie (pranie pieniędzy) lub wykorzystanie biznesu w celu prowadzenia działalności przestępczej[4]. Za racketeering uznaje się działalność ciągłą, czyli czynności powtarzane wielokrotnie[4]. Racketeering jest zwykle domeną przestępczości zorganizowanej, a nie jednostki i obejmuje takie działania, jak handel narkotykami, lichwiarstwo i zabijanie na zlecenie[6].

Protection racket

Jedną z najczęstszych form racketeeringu jest protection racket, polegający na stworzeniu problemu przez przestępcę i sprzedaniu ochrony przed tym samym problemem[6]. Podmiot przestępczy grozi osobie prowadzącej działalność gospodarczą lub najemcy zastosowaniem siły fizycznej, jeśli nie uiści opłaty[6]. W zamian za opłatę gwarantuje bezpieczeństwo ze swojej strony[6]. Często wiąże się to również z ochroną przed innymi podmiotami przestępczymi[6]. Osoby popełniające ten rodzaj przestępstwa starają się kontrolować częściowo lub całkowicie, albo przynajmniej osłabić organy ścigania, aby płacenie za ochronę było jedyną gwarancją bezpieczeństwa dla właściciela firmy lub najemcy[6].

Racketeering występuje też w przypadku prowadzenia nielegalnych usług hazardowych i lichwy[6]. Polega to na dążeniu do zadłużenia osoby, na przykład przez nakłanianie do hazardu lub wzięcia pożyczki, aby móc rościć sobie prawo do ściągania długów, grożąc przy tym użyciem przemocy fizycznej, zawłaszczeniem lub zniszczeniem mienia, a nawet zabójstwem[6].

Może być też związany z uciszaniem światków przestępstw[6]. Wówczas podmiot przestępczy dostaje pieniądze od organizacji przestępczej w zamian za pilnowanie, aby świadkowie nie składali zeznań obciążających osoby korzystające z takich usług[6]. Osiągane jest to przez grożenie świadkom wyrządzeniem krzywdy lub zabójstwem[6]. Oszuści zmuszają też niewinnych ludzi do popełnienia przestępstwa lub podstępem doprowadzają do popełnienia przez nich czynów zabronionych, i ściągają opłatę w zamian za zatajenie dowodów czynu i pod groźbą zgłoszenia przestępstwa odpowiednim służbom[6].

Protection racket w Polsce

Słownik języka polskiego PWN uznaje haracz jako termin o podobnej definicji: opłata wymuszana na kimś siłą lub groźbami, zwykle przez grupy przestępcze[7], jednak Wielki słownik języka polskiego PAN określa haracz w znaczeniu niesłuszna, wymuszona na kimś i bezprawnie ściągana opłata jako wyraz potoczny[8]. W polskim kodeksie karnym rozpoznawane jest podobne przestępstwa jako wymuszenie rozbójnicze w art. 282[9] i lichwę w art. 304[10].

Racketeering w amerykańskim prawie

Tajwańscy oskarżeni o przynależność do gangu United Bamboo przed amerykańskim sądem, posądzeni na mocy ustawy Racketeering Influenced and Corrupt Organizations

Stany Zjednoczone uznają racketeering za przestępstwo i ścigają sprawców na mocy ustawy RICO (Racketeering Influenced and Corrupt Organizations)[6] z 1970 roku[11]. Prawo to jest wymierzenie w przywódcę organizacji przestępczej, który osobiście nie popełnił przestępstwa związanego z racketeeringiem, zlecając je podwładnym[6]. Po udowodnieniu istnienia organizacji odpowiadającej za przestępstwo, na mocy RICO można skazać dowolnego członka organizacji bez udowadniania, że popełnił określone przestępstwo[6]. Przestępstwa uznawane za racketeering przez RICO obejmują, choć nie są do nich ograniczone: zabójstwo, porwanie, handel narkotykami, łapówkarstwo, podpalenie, nielegalny hazard, pranie pieniędzy, obstrukcja wymiaru sprawiedliwości, oszustwa pocztowe i telefoniczne, oszustwa związane z papierami wartościowymi (takie jak wykorzystywanie informacji poufnych i schemat Ponziego), wymuszenie, podrabianie, oszustwa finansowe, handel ludźmi, unikanie podatków, szantaż, fałszerstwo, oszustwa związane ze służbą zdrowia (takie jak oszukiwanie Medicare i Medicaid), handel nielegalną bronią, nielegalne praktyki związane z pożyczkami i protection racket[4].

Przypisy

  1. racketeering, [w:] Oxford Learner's Dictionaries [online] (ang.).
  2. a b racketeering, [w:] Cambridge Dictionary [online] (ang.).
  3. Racketeering, Corporate Finance Institute [dostęp 2022-09-22] (ang.).
  4. a b c d What Are Examples of Racketeering?, Martin G. Weinberg, Attorney at Law [dostęp 2022-09-22] (ang.).
  5. Priya Sepaha, Post | Difference between Gang, Racketeering and Crime Syndicate, Law Colloquy [dostęp 2022-09-22] (ang.).
  6. a b c d e f g h i j k l m n o Racketeering Definition, Bankrate.com [dostęp 2022-09-22] (ang.).
  7. haracz – Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl [dostęp 2022-09-22] (pol.).
  8. haracz - Wielki słownik języka polskiego PAN, wsjp.pl [dostęp 2022-09-22] (pol.).
  9. [Wymuszenie rozbójnicze] - Art. 282. - Kodeks karny. - Dz.U.2022.1138 t.j., Wolters Kluwer Poland [dostęp 2022-09-22] (pol.).
  10. Polska Policja, Lichwa (art. 304), Statystyka [dostęp 2022-09-22] (pol.).
  11. RICO (Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act) Statute - Implications for Organized Labor | Office of Justice Programs, www.ojp.gov [dostęp 2022-09-22].

Media użyte na tej stronie

1986 Bamboo Union trial, Federal Court, Judge Robert Carter presiding.jpg
Summary

Drawing shows an interior view of a courtroom at the U.S. District Court for the Southern District of New York where, on the left, several Taiwanese defendants from the international gang United Bamboo sit during the trial; Houston-based defense attorney Jan W. Fox stands at center and cross-examines Detective Robert Chung, on the stand at right, who infiltrated the gang in Houston; other defense lawyers sit around her and in front of the defendants. Ann Vitale, the prosecuting attorney sits between Fox and Chang, and in the background, Judge Robert Carter presides. Contributor Names Papin, Joseph, artist Created / Published [Place not identified] : [Publisher not identified], [1986] Subject Headings - Judicial proceedings--New York (State)--New York--1980-1990 - Organized crime--United States--1980-1990 - Lawyers--New York (State)--New York--1980-1990 - Criminals--Taiwanese--New York (State)--New York--1980-1990 - Courtrooms--New York (State)--New York--1980-1990 Headings Courtroom sketches--1980-1990. Drawings--Color--1980-1990. Genre Courtroom sketches--1980-1990 Drawings--Color--1980-1990 Notes - Caption label from exhibit Drawing Justice: Taiwanese Gang on Trial in New York. Taiwanese defendants were indicted on conspiracy charges for operating as part of the international gang, United Bamboo, for involvement in gambling, drug trafficking, and prostitution under the Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act. The group was also charged with the death of journalist Henry Liu. On August 4, 1986, Houston-based attorney Jan W. Fox questioned Detective Robert Chung, who had infiltrated the gang. Believing they were expanding their narcotics operation in several cities, the gang unwittingly recruited FBI agent Steven Wong and other law enforcement officers, including Chung, into their fold. Ultimately eight members of United Bamboo received sentences ranging from ten to twenty-five years from Judge Robert L. Carter of the U.S. District Court for the South District of New York: appeal at United States v. Chang An-Lo, aka White Wolf, 851 F.2d 547 (1988). - Title from item. - Gift; Jane Papin; 2015; (DLC/PP-2015:128.154) - Exhibited: "Drawing Justice" at the Library of Congress Thomas Jefferson Building, Washington, D.C., April - October 2017. Medium 1 drawing on gray paper : porous point pen, blue ink, and opaque white ; sheet 43 x 50.8 cm. Call Number/Physical Location Unprocessed in PR 13 CN 2015:128, no. 154 [P&P] Repository Library of Congress Prints and Photographs Division Washington, D.C. 20540 USA http://hdl.loc.gov/loc.pnp/pp.print Digital Id ppmsca 51132 //hdl.loc.gov/loc.pnp/ppmsca.51132 Library of Congress Control Number 2017645109 Reproduction Number LC-DIG-ppmsca-51132 (digital file from original drawing) Rights Advisory No known restrictions on publication. Access Advisory Served by appointment (Unprocessed). To make a request, see "Access to Unprocessed Materials," https://www.loc.gov/rr/print/info/022_unpr.html Online Format image LCCN Permalink https://lccn.loc.gov/2017645109 Additional Metadata Formats MARCXML Record MODS Record

Dublin Core Record