Raczyn (województwo łódzkie)

Raczyn
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

wieluński

Gmina

Czarnożyły

Strefa numeracyjna

43

Kod pocztowy

98-310[1]

Tablice rejestracyjne

EWI

SIMC

0701671

Położenie na mapie gminy Czarnożyły
Mapa konturowa gminy Czarnożyły, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Raczyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Raczyn”
Położenie na mapie powiatu wieluńskiego
Mapa konturowa powiatu wieluńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Raczyn”
Ziemia51°15′29″N 18°32′04″E/51,258056 18,534444
Strona internetowa

Raczynwieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Czarnożyły.

Przez wieś przebiega droga krajowa nr 45 oraz Trakt Kalisz-Wieluń.

Części wsi

Integralne części wsi Raczyn[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
0701688Gliniankiczęść wsi
0701694Hubiczeczęść wsi
0701719Niemcyczęść wsi
0701731Pragaczęść wsi

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Początki wsi sięgają prawdopodobnie XII w. Niepewna wzmianka pochodzi z 1126 kiedy odnotowany miał być kościół. Pierwsza pewna wzmianka o miejscowości zapisana została w 1352 "Raczeno", "Raczyn", "Radczin", "Ratschin", "Radschino", "Radrzino"[4].

Była to wieś szlachecka rodu Raczyńskich h. Jastrzębiec. W 1352 odnotowany został Bogusław z Raczyna, który brał udział w konfederacji wielkopolskiej. W 1390 dokumenty sądowe odnotowały świadka Macieja z Raczyna. Na początku XVI wieku składała się z drobnych części szlacheckich[4][5].

Wieś została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych i podatkowych. Według Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej spisanego przez Jana Łaskiego w 1511 w miejscowości było 14. łanów. W 1518 uprawiano 16,5 łana. W 1520 we wsi było 15,5 łanów kmiecych, 2 łany plebana. Gospodarowali w niej zarówno zagrodnicy jak i chałupnicy. Według regestu poborowego powiatu wieluńskiego w 1552 różne części miejscowości posiadali liczni Raczyńscy, którzy mieli 19. łanów kmiecych, a dwaj inni Raczyńscy gospodarowali bez kmieci na 2 łanach. Miejscowy sołtys posiadał 1,5 łana. We wsi była karczma oraz młyn[4][5].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Jako wieś, dobra oraz folwark leżące 7. wiorst od Wielunia w powiecie wieluńskim, gminie Wydrzyn, parafii Raczyn wymienia ją XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W 1827 w miejscowości naliczono 23. domy zamieszkane przez 310. mieszkańców. W 1885 liczyła 27. domów oraz 370. mieszkańców. Wieś posiadała drewniany kościół parafialny ufundowany w 1844 przez lokalnych właścicieli Raczyńskich. W 1886 dobra szlacheckie składały się z folwarku Raczyn o rozległości 1028 morg w tym: 692. morg gruntów ornych i ogrodów, 2. morg pastwisk, 112. morg lasu i 9. morg nieużytków. Znajdowało się w nim 5. murowanych budynków oraz 13. budynków z drzewa. W uprawie roli stosowano w nim płodozmian 4. i 15. polowy. Folwark Brody Raczyńskie liczył 2. murowane domy oraz jeden z drzewa zajmując obszar 184. morg; w tym gruntów ornych i ogrodów 143. oraz 21. morg łąk, 15. morg pastwisk, 5. morgów nieużytków. W jego granicach znajdował się również las, stał także wiatrak zbożowy. W uprawie stosowano płodozmian 7 polowy. Wieś Raczyn natomiast zajmowała 261. morg powierzchni, a mieszkało w niej 40. osób[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Zabytki

Obecny kościół pw. św. Tekli zbudowano w 1843 r. i powiększono w 1935 r. Wystrój wnętrza barokowy.

Według rejestru zabytków NID[6] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • kościół parafialny pw. św. Tekli, drewniany, 1 poł. XIX w., nr rej.: 951 z 30.12.1967
  • dzwonnica, nr rej.: 952 z 30.12.1967

W odległości 700 metrów od kościoła znajduje się muzeum – dom rodzinny błogosławionej siostry Kanuty.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1054 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  3. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  4. a b c Rosin 1963 ↓.
  5. a b c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. IX, hasło „Raczyn”. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1885. s. 375. [dostęp 2022-05-24].
  6. NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19].

Bibliografia

  • Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Raczyn”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 140.
  • A. Ruszkowski, "Sieradz i okolice", Sieradz 2000.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Raczyn Church of the Holy Thecla(Poland).jpg
Autor: Anwar2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Raczyn kościół parafialny pw. Św. Tekli (zabytek nr rejestr. 152/951)
POL gmina Czarnożyły COA.svg
Gmina Czarnożyły coat of arms