Rada Miejska w Szydłowcu

Rada Miejska w Szydłowcu, pot. Rada Miasta Szydłowca a. Rada Miasta w Szydłowcu – organ stanowiący i kontrolny samorządu gminy Szydłowiec. Terenem jej działania jest miasto i obszar wiejski gminy. Siedziba rady znajduje się w Szydłowcu. Kadencja rady trwa 5 lat (do 2018 trwała 4 lata). Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich w jednomandatowych okręgach wyborczych (do 2006 wielomandatowych). Współcześnie (od 2010) rada liczy 15 radnych. W trwającej kadencji przewodniczącym rady jest Marek Artur Koniarczyk, a jego zastępcami Dorota Jakubczyk (I z-czyni) i Marek Plewa (II z-ca).

Organizacja

Rada miejska składa się z 15 członków, tytułowanych radnymi lub oficjalnie radnymi Rady Miejskiej w Szydłowcu. Radni wybierają ze swojego grona przewodniczącego i jego dwóch zastępców. Zadaniem przewodniczącego jest organizacja pracy rady oraz prowadzenie jej obrad sesyjnych. Przewodniczący reprezentuje również radę na zewnątrz i w uzasadnionych przypadkach może reprezentować miasto (gminę).

Wszyscy radni rady miejskiej są zobowiązani do pracy w co najmniej jednej komisji stałej oraz komisjach doraźnych, o ile powoła ona takie w celu przeprowadzenia określonych czynności. Komisje stałe tworzone są zgodnie z obszarami problemowymi, właściwymi zadaniom gminy, zarówno własnymi, jak i zleconymi przez administrację rządową. W oparciu o jej działy, wyznaczany jest zakres prac poszczególnych komisji, zajmujących się tzw. działami administracji gminnej. Obecnie funkcjonują następujące komisje stałe rady miejskiej:

• Budżetu – działy: majątek komunalny oraz zarząd i administrowanie składnikami skarbu państwa; finanse gminy; budżet gminy; instytucje finansowe.
• Infrastruktury – działy: budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo; energia; łączność; transport; informatyzacja.
• Edukacji – działy: oświata i wychowanie, szkolnictwo wyższe i nauka.
• Rewizyjna – dział: administracja gminna w zakresie kontroli wewnętrznej obszaru majątku, finansów i budżetu gminy.
• Skarg, Wniosków i Petycji – dział: administracja gminna w zakresie społeczeństwa obywatelskiego i kontroli wewnętrznej.

W 2019 rada miejska powołała komisję doraźną ds. zgodności prowadzonej działalności gospodarczej radnych ze sprawowaniem mandatu radnego. Pracowała ona w obszarze działu sprawiedliwość.

W 1990–2018 rada miejska powoływała także inne komisje stałe. Część działów administracji gminnej, którymi się zajmowały została zniesiona w obecnie uformowanych komisjach. Wśród nich znajdowały się niżej wymienione komisje:

• Statutowa, Bezpieczeństwa Publicznego i Etyki Radnego (1998–2018) – zniesione działy: sprawy wewnętrzne, obrona cywilna, sprawiedliwość.
  • Statutowa (1990–1994) – włączony dział administracja gminna.
  • Przestrzegania Prawa i Porządku Publicznego (1990–1998) – włączone działy: sprawy wewnętrzne, obrona cywilna, sprawiedliwość.
• Budżetu, Gospodarki i Promocji Gminy (2006–2018) – zniesione działy: gospodarka, gospodarka złożami kopalin, rozwój regionalny, rozwój wsi, turystyka, sprawy zewnętrzne, integracja europejska.
  • Rozwoju Gospodarczego i Finansów (1998–2006) – włączone działy: gospodarka, gospodarka złożami kopalin, rozwój regionalny, rozwój wsi.
    • Finansowo–Budżetowa (1994–1998) – włączone działy: majątek komunalny oraz zarząd i administrowanie składnikami skarbu państwa; finanse gminy; budżet gminy; instytucje finansowe.
      • Inwentaryzacyjna (1990–1994) – włączone działy: majątek komunalny oraz zarząd i administrowanie składnikami skarbu państwa.
    • Rozwoju Gospodarczego (1994–1998) – włączone działy: gospodarka, gospodarka złożami kopalin, rozwój regionalny, rozwój wsi.
  • Oświaty, Kultury, Sportu i Rekreacji (1990–1998) – włączone działy: turystyka.
• Infrastruktury Komunalnej, Rolnictwa, Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska (1990–2018) – zniesione działy: rolnictwo, rybołówstwo i rybactwo, rynki rolne, gospodarka wodna, klimat, środowisko.
  • 1990–1994: Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Komunikacji i Łączności – włączone działy: budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne; energia; łączność; transport.
  • 1990–1994: Rolnictwa i Leśnictwa – włączone działy: rolnictwo, rybołówstwo i rybactwo, rynki rolne; zniesiony dział leśnictwo.
  • 1990–1994: Zdrowia, Ochrony Środowiska i Opieki Społecznej – włączone działy: gospodarka wodna, klimat, środowisko.
  • 1990–1994: Specjalna ds. Mieszkaniowych – włączony dział mieszkalnictwo.
• Edukacji, Kultury, Zdrowia oraz Spraw Społecznych i Socjalnych (1990–2018) – zniesione działy: kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, kultura fizyczna, wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne, zdrowie, praca, zabezpieczenie społeczne, rodzina.
  • 1990–1994: Oświaty, Kultury, Sportu i Rekreacji – włączone działy: oświata i wychowanie, kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, kultura fizyczna, wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne.
  • 1990–1994: Historyczna – włączony dział szkolnictwo wyższe i nauka.
  • 1990–1994: Zdrowia, Ochrony Środowiska i Opieki Społecznej – włączone działy: zdrowie, praca, zabezpieczenie społeczne, rodzina.

Siedziba

Zgodnie ze Statutem Gminy Szydłowiec, siedzibą Rady Miejskiej jest tutejszy ratusz (Rynek Wielki 1) jako główny gmach Urzędu Miejskiego (§3 w zw. z §27. ust. 1.^[1]). Sesje plenarne organu odbywają w różnych miejscach, określonych jednostkowo odpowiednimi zarządzeniami władz miejskim (§27. ust. 2.^[1]). Dotychczas były to kolejno: sala baletowa Szydłowieckiego Centrum Kultury – Zamek (ul. J. Sowińskiego 2) i sala konferencyjna Regionalnego Centrum Biblioteczno-Multimedialnego (ul. Kolejowa 9b). W biurach tego budynku obradują również komisje Rady, a poszczególni radni odbywają dyżury. W 1990–1999 Rada Miejska i jej Biuro funkcjonowały w ówczesnym budynku Urzędu Miejskiego (pl. M. Konopnickiej 7), dzisiejszym gmachu Starostwa Powiatowego.

Obsługę kancelaryjno-organizacyjną organu zapewnia Biuro Rady Miejskiej, znajdujące się w budynku Regionalnego Inkubatora Przedsiębiorczości (ul. Kolejowa 36B). Wcześniej znajdowało się ono w biurach kolejnych urzędów i jednostek organizacyjnych: Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (ul. J. Kilińskiego 2, 1999–2014) i RCBM (2014–2018). Wieloletnią kierowniczką biura rady była Krystyna Jachowska-Sadura (do 2011). Następnie jej obowiązki przejął Łukasz Stasiak.

Wybory

1990

1994

1998

2002

2006

2010

Od wyborów samorządowych w 2010 radni rady miejskiej wybierani są w okręgach jednomandatowych:

2014

2018

Historia

Początki rady miejskiej w Szydłowcu związane są z jego lokacją na prawie magdeburskim w 1427. W okresie staropolskim był to organ kolegialny samorządu miejskiego, pełniący zarówno władzę ustawodawczą, jak i wykonawczą i sądowniczą. Rada posiadała wtedy prezydium zw. ławą miejską, na której czele stał wójt, a pozostałymi jej członkami byli: podwójci, sędzia, podsędek i pisarz miejski. W XVI w. rada powołała urząd kata, jednak brak informacji o wydawanych wyrokach śmierci. Radę powoływał patrycjat miejski w wyborach bezpośrednich, zwoływanych co 2 lata. Od drugiej połowy XVII w. samorząd miejski podlegał już jednak prawodawstwu pana feudalnego, zarządzającego miastem za pośrednictwem gubernatora. W praktyce gubernator zwoływał posiedzenia ławy miejskiej, będąc jej członkiem z głosem doradczym. Od XVIII w. urzędy wójta i gubernatora były często łączone w jednej osobie, dzięki czemu ławę nazywano wymiennie komisją, a gubernatora komisarzem.

W zbliżonej formie rada miejska funkcjonowała od Sejmu Wielkiego do powołania urzędów magistrackich w 1842. Reforma sejmu czteroletniego poszerzała i ujednolicała uprawnienia samorządów miejskich. Rozdzielała władzę cywilną od sądowniczej. W miejsce dawnej ławy wprowadzono komisję miejską jako ciało kolegialne władzy wykonawczej, będący jednocześnie prezydium rady miejskiej. Na czele komisji stał burmistrz, a pozostałymi jej członkami byli: pisarz, skarbi (od 1815 kasjer), mierniczy i trzech ławników. Po włączeniu Galicji Zachodniej do Księstwa Warszawskiego w 1809, Szydłowiec otrzymał urząd do obsługi samorządu miejskiego, zw. magistratem. W 1815 rada miejska utraciła wpływ na wybór burmistrza, mianowanego odtąd przez wojewodę, zaś po 1832 gubernatora. Pozostałych członków komisji powoływał jej przewodniczący.

W czasie I wojny światowej powstawały komitety obywatelskie, które organizowały władzę samorządu terytorialnego w miastach i powiatach. Rozpoczęcie funkcjonowania rady w Szydłowcu datuje się na najpóźniej luty 1918 r.^[2] W pierwszych dniach niepodległości rada miejska liczyła 12 członków, tworząc prezydialny zarząd z burmistrzem na czele. Jednak jeszcze w listopadzie 1918 rada podwoiła swój skład (22 radnych), dostosowując się do rozporządzenia ministra administracji. W 1920 przeprowadzono pierwsze wybory samorządowe. W ich wyniku po 50% mandatów otrzymali Polacy i Żydzi. Skład rady często się zmieniał, głównie z przyczyn wyprowadzek radnych i pogorszeniem ich stanów zdrowia. Głównym problemem podejmowanym przez radę w okresie międzywojennym było zorganizowanie przemysłu w mieście. Dlatego poddawano pod dyskusje projekty obniżenia stawek opłat za energię elektryczną i budowy linii kolejowej Szydłowiec – Szydłowiec miasto – Końskie/Przysucha. Drugorzędnymi problemami była organizacja oświaty oraz powszechnego dostępu do kultury, m.in. restauracji zamku, powołania biblioteki i muzeum.^[3]

Po zakończeniu II wojny światowej rada miejska działała jeszcze do wprowadzenia reformy administracyjnej w 1950. W jej wyniku w miejsce zniesionej rady i zarządu miasta wprowadzono kolegialny urząd Miejskiej Rady Narodowej z przewodniczącym na czele (odpowiednik burmistrza). W wyniku transformacji ustrojowej Polski, w 1990 przywrócono samorząd terytorialny, wprowadzając rady gmin i miast. Samorząd w Szydłowcu reprezentowała wtedy Rada Miasta Szydłowca, która rozpoczęła swoją działalność 1 kwietnia 1990 z przemianowania dotychczasowej MRN. W wyniku wyborów samorządowych I kadencja rady rozpoczęła się 6 czerwca 1990 i przyjęła nazwę Rady Miejskiej w Szydłowcu^[4]. Jeszcze w tym samym roku rada wyraziła zgodę na przyjęcie uchwały intencjonalnej Rady Gminy Szydłowiec o połączeniu gmin miejskiej i wiejskiej (26 października 1990). 1 stycznia 1991 rozpoczęła działalność Rada Miasta i Gminy Szydłowiec, zwyczajowo nadal nazywana Radą Miejską albo Radą Miasta. Do końca kadencji obradowała ona w połączonym składzie swoich poprzedniczek. Rozbieżności w nazewnictwie rady, pojawiające się też w oficjalnych dokumentach gminnych, uregulował dopiero Statut Gminy Szydłowiec z 2003, przyjmując za formalną nazwę pierwszą propozycję z początku samorządnej rady: Rada Miejska w Szydłowcu.

Skład rady

I kadencja (1990–1994)

II kadencja (1994–1998)

III kadencja (1998–2002)

IV kadencja (2002–2006)

V kadencja (2006–2010)

VI kadencja (2010–2014)

VII kadencja (2014–2018)

VIII kadencja (2018–2023)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Przeniosło, Marek: Rada i zarząd miasta Szydłowca w latach 1918-1939. [w:] Szydłowiec. Z dziejów miasta. Red. Jacek Wijaczka, Szydłowiec: MLIM, 1999. ISBN 83-904721-7-1.

Linki zewnętrzne

• Biuletyn Informacyjny Gminy Szydłowiec