Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce
Państwo | |
---|---|
Siedziba | Mikołów |
Data założenia | 2011 |
Profil działalności | organizacja pożytku publicznego |
Prezes | dr Grażyna Szymczak |
Nr KRS | 0000405119 |
Data rejestracji | 14 grudnia 2011 |
Strona internetowa |
Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce – najstarsza organizacja koordynująca całokształt działalności ogrodów botanicznych i arboretów w skali ogólnopolskiej działająca od 1972 roku jako jako sekcja Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Od 2011 roku jako stowarzyszenie rejestrowe, zrzeszające przedstawicieli polskich ogrodów i tworzące tzw. krajową sieć ogrodów. Członkami organizacji są dyrektorzy oraz kierownicy polskich ogrodów botanicznych (w tym także ogrodów wyspecjalizowanych, m.in. arboretów, palmiarni, ogrodów roślin leczniczych, ogrodów górskich etc.) lub ich jednostek organizacyjnych. Rada inicjuje, obejmuje patronatem i podejmuje wspólne badania naukowe, monitoruje uprawę ex situ gatunków rzadkich i zagrożonych w skali kraju, tworzy regionalne banki nasion, planuje wspólną strategię rozwoju; przygotowuje i udostępnia programy dydaktyczne i edukacyjne ogrodom botanicznym zrzeszonym w sieci. Podejmuje również działania interwencyjne dla obrony interesów ogrodów botanicznych oraz ochrony zasobów przyrodniczych, a także opiniuje tworzenie nowych ogrodów botanicznych w Polsce.
Historia
20 września 1972 roku podczas jubileuszowego zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego w Warszawie z inicjatywy doc. dr Ludmiły Karpowiczowej podjęto jednomyślnie uchwałę o powołaniu Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce jako sekcji w strukturze Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Skupiała ona kierowników ogrodów botanicznych[1]. Początkowo liczyła ona 12 członków.
Podczas pierwszego zebrania Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, które odbyło się 17 lutego 1973 roku, na przewodniczącą której wybrano doc. dr L. Karpowiczową, a jej zastępcą dra. J. Tumiłowicza. Po śmierci doc. Karpowiczowej wybrano nowy zarząd w skład którego weszli: doc. dr hab. A. Łukasiewicz (przewodniczący) oraz doc. dr hab. W. Bugała (wiceprzewodniczący) i doc. dr hab. A. Doroszewska (wiceprzewodnicząca)[1].
W 1974 roku na wniosek Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce skierowany do Wydziału II Nauk Biologicznych PAN powyższą Radę uznano pismem z dnia 29 stycznia 1974 r. jako Komisję Ogrodów Botanicznych działającą przy Komitecie Botaniki Polskiej Akademii Nauk (16 członków)[1].
W 1996 roku powstała Rada Ogrodów Botanicznych w Polsce – Niezależna Federacja Ogrodów Botanicznych jako Instytucja reprezentowana przez dyrektorów lub kuratorów ogrodów (35 członków).
W 2011 roku powstało stowarzyszenie rejestrowe pod nazwą „Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce” złożone z członków zwyczajnych, wspierających i honorowych, które ma siedzibę w Mikołowie[2].
Stowarzyszenie jest jedną z 23 europejskich krajowych sieci ogrodów botanicznych i reprezentuje polskie ogrody botaniczne w organizacjach międzynarodowych takich jak:
- European Botanic Gardens Consortium (EBGC), w którym spotykają się przedstawiciele sieci krajowych w celu planowania ogólnoeuropejskich inicjatyw dotyczących ogrodów botanicznych, w szczególności w kontekście wdrażania Konwencji o różnorodności biologicznej i innych europejskich strategii[3];
- Botanic Gardens Conservation International (BGCI);
- International Association of Botanic Gardens (IABG).
W ostatnich latach Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów współorganizowała konferencje oraz sympozja międzynarodowych sieci Botanic Gardens in the Baltic Sea Region oraz uczestniczyła m.in. w pracach związanych z organizacją Światowego Kongresu Edukacyjnego BGCI. Stowarzyszenie wspólnie z wybranym ogrodem co roku organizuje również zjazd ogrodów botanicznych i arboretów połączony z konferencją naukową.
Władze
Posiedzenia Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce odbywają się minimum raz w roku, przewodniczy im dr Grażyna Szymczak. Siedziba stowarzyszenia mieści się w Mikołowie, od 2013 roku biurem Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce kieruje Damian Matynia.
Zarząd
[kadencja 2020-2024]
- Prezes – dr Grażyna Szymczak (Dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
- Wiceprezes – dr Paweł Kojs (Dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie)
- Wiceprezes – dr hab. Justyna Wiland-Szymańska, prof. UAM (Dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- Sekretarz – Damian Matynia (Śląski Ogrod Botaniczny w Mikołowie oraz PAN Ogród Botaniczny – Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie)
- Członek Zarządu – dr Dorota Mańkowska (Naczelnik Ogrodu Botanicznego w Łodzi)
- Członek Zarządu – mgr inż. Andrzej Przewłocki (Nadleśniczy Nadleśnictwa Kaliska – Ogrodu Dendrologicznego i Gospodarstwa Szkółkarskiego Wirty)
[kadencja 2016-2019]
- Prezes – dr Paweł Kojs (Dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie oraz PAN Ogrodu Botanicznego Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie)
- Wiceprezes – prof. dr hab. Jerzy Puchalski (PAN Ogrod Botaniczny Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie)
- Wiceprezes – dr hab. Justyna Wiland-Szymańska, prof. UAM (Dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- Sekretarz – dr Grażyna Szymczak (Dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
- Członek Zarządu – dr Dorota Mańkowska (Naczelnik Ogrodu Botanicznego w Łodzi)
- Członek Zarządu – mgr inż. Czesław Kozioł (Dyrektor Leśnego Banku Genów Kostrzyca)
Komisja Rewizyjna
[kadencja 2020-2024]
- mgr inż. Piotr Banaszczak (Kierownik Arboretum SGGW w Rogowie)
- dr Agnieszka Zawisza-Raszka (Dyrektor Miejskiego Ogrodu Botanicznego w Zabrzu)
- dr Joanna Bloch-Orłowska (Opiekun Leśnego Ogrodu Botanicznego "Marszewo")
[kadencja 2016-2019]
- Przewodniczący – dr inż. Benedykt Roźmiarek (Dyrektor Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie)
- Wiceprzewodniczący – dr inż. Włodzimierz Majtkowski (Kierownik Ogrodu Botanicznego Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Bydgoszczy)
- Członek Komisji – mgr inż. Kinga Nowak-Dyjeta (Kierownik Arboretum Kórnickiego Instytutu Dendrologii PAN)
Cele i zadania
Stowarzyszenie powołano w celu[2]:
- udzielania pomocy i wspomagania rozwoju ogrodów botanicznych, a także koordynowania ich działalności. Organizacja stawia przed sobą zadania inicjowania i wspierania nowych kierunków rozwoju ogrodów botanicznych,
- inicjowania i podejmowania wspólnych badań związanych z programem działalności ogrodów botanicznych oraz specjalnego rodzaju ogrodów, a zwłaszcza nad ochroną 'ex situ' zagrożonych gatunków roślin w Polsce i na świecie oraz planowania wspólnej strategii rozwoju ogrodów botanicznych,
- występowania w imieniu krajowych ogrodów botanicznych oraz specjalnego rodzaju ogrodów do państwowych, rządowych i samorządowych organów administracyjnych w sprawach związanych z ich funkcjonowaniem i rozwojem, a w szczególności czynnego włączania się do opracowywania aktów legislacyjnych i rozporządzeń dotyczących tych ogrodów botanicznych oraz ochrony przyrody i środowiska,
- członkostwa i reprezentowania polskich ogrodów botanicznych oraz specjalnego rodzaju ogrodów w międzynarodowych organizacjach związanych z ich działalnością, np. w European Botanic Gardens Consortium (EBGC), Botanic Gardens Conservation International (BGCI), International Association of Botanic Gardens (IABG), i ich regionalnych oddziałach,
- przygotowania wspólnych programów dydaktycznych, edukacyjnych i popularyzacyjnych oraz ich wymiany i doskonalenia,
- organizowania zjazdów, konferencji i sesji naukowych poświęconych tematyce działalności ogrodów botanicznych oraz specjalnego rodzaju ogrodów,
- szkolenia personelu naukowego i pomocniczego ogrodów w zakresie specjalistycznych zagadnień związanych z prawidłowym funkcjonowaniem ogrodów,
- podejmowania działań interwencyjnych dla obrony interesów ogrodów botanicznych i specjalnego rodzaju ogrodów oraz ochrony ich zasobów przyrodniczych i majątkowych, a także w sprawach zagrożenia żywych zasobów przyrody w kraju i na świecie,
- inicjowania wydawnictw dotyczących ogrodów botanicznych oraz specjalnego rodzaju ogrodów, ich wspólnego opracowywania i publikowania,
- udzielania konsultacji i opinii dotyczących metodyki prowadzenia kolekcji i ekspozycji roślinnych w ogrodach oraz w sprawach związanych z tworzeniem nowych ogrodów botanicznych oraz specjalnego rodzaju ogrodów, w tym z ich projektowaniem i zakładaniem oraz opracowywaniem programów działalności oraz przekazywaniem materiału roślinnego,
- inicjowania współpracy z ogrodami botanicznymi za granicą oraz innymi organizacjami zrzeszającymi ogrody w różnych krajach i regionach ponadkrajowych, a także z międzynarodowymi organizacjami i agencjami zajmującymi się ochroną bioróżnorodności świata roślin.
Przewodniczący i Prezesi
1972-1973 doc. dr Ludmiła Karpowiczowa (dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego) – Przewodnicząca | |
1973-1996 prof. dr hab. Aleksander Łukasiewicz (dyrektor Ogrodu Botanicznego UAM w Poznaniu) – Przewodniczący | |
1996-2011 prof. dr hab. Jerzy Puchalski (dyrektor PAN Ogrodu Botanicznego-CZRB w Warszawie – Powsinie) – Przewodniczący | |
2011-2020 dr Paweł Kojs (dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie i PAN Ogrodu Botanicznego – CZRB w Powsinie) -Przewodniczący Rady (2011-2012) i Prezes Zarządu Stowarzyszenia „Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce” (od 2012 r.) | |
od 2020 dr Grażyna Szymczak (dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie) – Prezes Zarządu Stowarzyszenia „Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce” |
Ogrody Botaniczne reprezentowane w Stowarzyszeniu
1. Śląski Ogród Botaniczny w Radzionkowie, ul. Księżogórska 90a, 41-922 Radzionków (śląskie)
2. Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie, ul. Sosnowa 5, 43-190 Mikołów (śląskie)
3. Podlaski Ogród Botaniczny, Koryciny 73B, 17-315 Grodzisk (podlaskie)
4. Polska Akademia Nauk Ogród Botaniczny – Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie, ul. Prawdziwka 2, 02-973 Warszawa (mazowieckie)
5. Palmiarnia Poznańska, ul. Matejki 18, 60-767 Poznań (wielkopolskie)
6. Ogród Roślin Leczniczych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Al. Jana Kochanowskiego 10, 51-61 Wrocław (dolnośląskie)
7. Ogród Roślin Leczniczych Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich, ul. Kolejowa 2, 62-064 Plewiska (wielkopolskie)
8. Ogród Roślin Leczniczych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, ul. Gen. J. Hallera 107, 80-416 Gdańsk (pomorskie)
9. Ogród Dendrologiczny w Przelewicach, Przelewice 17, 74-210 Przelewice, Gmina Pyrzyce (zachodniopomorskie)
10. Ogród Dendrologiczny w Orlu, Orle 35, 83-420 Liniewo (pomorskie)
11. Ogród Dendrologiczny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, ul. Wojska Polskiego 71 D, 60-625 Poznań (wielkopolskie)
12. Ogród Botaniczny w Łodzi, ul. Krzemieniecka 36/38, 94-303 Łódź (łódzkie)
13. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Zielonogórskiego, ul. Botaniczna 50a, 65-392 Zielona Góra (lubuskie)
14. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego, ul. Henryka Sienkiewicza 23, 50-335 Wrocław oraz Arboretum Wojsławice w Niemczy, 58–230 Niemcza (dolnośląskie)
15. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego Al. Ujazdowskie 4, 00-478 Warszawa (mazowieckie)
16. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Sławinkowska 3, 20-810 Lublin (lubelskie)
17. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz (kujawsko-pomorskie)
18. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego ul. Kopernika 27, 31-501 Kraków (małopolskie)
19. Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Dąbrowskiego 165, 60-594 Poznań (wielkopolskie)
20. Ogród Botaniczny Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku „Myślęcinek”, ul. Gdańska 173-175, 85-674 Bydgoszcz (kujawsko-pomorskie)
21. Ogród Botaniczny Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Bydgoszczy, ul. Jeździecka 5, 85-687 Bydgoszcz (kujawsko-pomorskie)
22. Ogród Botaniczny Geonatura Kielce, ul. Jagiellońska 78 25-734 Kielce (świętokrzyskie)
23. Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu, ul. Piłsudskiego 60, 41-800 Zabrze (śląskie)
24. Leśny Ogród Botaniczny "Marszewo", ul. Marszewska 5, 81-081 Gdynia (pomorskie)
25. Leśne Arboretum Warmii i Mazur przy Nadleśnictwie Kudypy, Kudypy 4, 11-036 Gietrzwałd (warmińsko-mazurskie)
26. Górski Ogród Botaniczny Instytutu Ochrony Przyrody PAN, ul. Antałówka 7, 34-500 Zakopane (małopolskie)
27. Gołubieński Ogród Botaniczny w Kaszubskim Parku Krajobrazowym, ul. Botaniczna 21, 83-316 Gołubie (pomorskie)
28. Arboretum Wirty przy Nadleśnictwie Kaliska, ul. Długa 64, 83-260 Kaliska (pomorskie)
29. Arboretum SGGW w Rogowie, ul. Leśna 1, 96-135 Rogów (łódzkie)
30. Arboretum przy Nadleśnictwie Marcule, ul. Marcule 1, 27-100 Iłża (mazowieckie)
31. Arboretum Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, ul. Działyńskich 2, 63-322 Gołuchów (wielkopolskie)
32. Arboretum Leśnego Banku Genów Kostrzyca, Miłków 300, 58-535 Miłków (dolnośląskie)
33. Arboretum Leśne w Zielonce, Zielonka 6, 62-095 Murowana Goślina, (wielkopolskie)
34. Arboretum Leśne im. Prof. S. Białoboka w Stradomii przy Nadleśnictwie Syców, ul. Leśna 6, 56-504 Dziadowa Kłoda (dolnośląskie)
35. Arboretum Kórnickiego Instytutu Dendrologii PAN, ul. Parkowa 5, 62-035 Kórnik (wielkopolskie)
36. Arboretum Karnieszewice, ul. Trawica 8a, 76-004 Sianów (zachodniopomorskie)
37. Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach, Bolestraszyce 130, 37-722 Wyszatyce (podkarpackie)
38. Arboretum Bramy Morawskiej, ul. Markowicka 17, 47-400 Racibórz (śląskie)
39. Ogród Botaniczny Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Mikołajkach, ul. Leśna 13, 11-730 Mikołajki (warmińsko-mazurskie)
40. Ogród Botaniczny w Niegoszczy (zachodniopomorskie), ul. Niegoszcz 25A, 76-032 Mielno (zachodniopomorskie)
Zobacz też
- arboreta i ogrody botaniczne w Polsce [kategoria]
Przypisy
- ↑ a b c Waldemar Buchwald , Maria Lankosz-Mróz , Elżbieta Melon , Sekcja Ogrodów Botanicznych i Arboretów (1973), 2022 [dostęp 2022-08-15] .
- ↑ a b Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, www.robia.pl [dostęp 2022-08-15] .
- ↑ European Botanic Gardens Consortium | members, www.botanicgardens.eu [dostęp 2022-08-15] .
Linki zewnętrzne
- Ogrody botaniczne w Polsce [mapa Google]
Media użyte na tej stronie
Autor: DMatieu, Licencja: CC BY 3.0
this is our original logotype available on the our site: http://www.robia.pl/materialy_do_pobrania_(logotyp),i1907.html
Autor: DMatieu, Licencja: CC BY-SA 4.0
XLIII Zjazd Ogrodów Botanicznych, Powsin 2014
Autor: Wojciechsu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie do życiorysu -> hasło Aleksander Łukasiewicz (profesor nauk przyrodniczych).
Autor: DMatieu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 2015
Autor: DMatieu, Licencja: CC BY-SA 4.0
na zdjęciu od lewej: Jerzy Puchalski, Justyna Wiland-Szymańska, Paweł Kojs, Grażyna Szymczak, Damian Matynia