Rada Zastępcza Tymczasowa
Rada Zastępcza Tymczasowa Księstwa Mazowieckiego – organ władzy wykonawczej insurekcji warszawskiej (1794).
19 kwietnia 1794 po wyzwoleniu Warszawy od Rosjan i przystąpieniu do powstania kościuszkowskiego uznano Tadeusza Kościuszkę za Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej. Miał on wraz z Radą Najwyższą Narodową przejąć w późniejszym, dogodnym terminie władzę. Do tego czasu władzę w Warszawie i w okolicy miała pełnić Rada Zastępcza Tymczasowa.
Jej przywódcami zostali:
- Ignacy Wyssogota Zakrzewski – przewodniczący, prezydent miasta (od dnia 17 kwietnia)
- Stanisław Mokronowski – komendant wojskowy Warszawy
Dzieliła się na wydziały kierowane przez radców:
- Wydział Dyplomatyczny: Franciszek Eliasz Aloe, Antoni Augustyn Deboli, Ksawery Szymon Działyński, Antoni Bazyli Dzieduszycki, Michał Kochanowski, Jan Nepomucen Małachowski, Tadeusz Antoni Mostowski, Michał Wulfers
- Wydział Policyjny: Ignacy Wyssogota Zakrzewski
- Wydział Skarbowy: Andrzej Ciemniewski, Franciszek Gautier, Jan Kiliński, Stanisław Ledóchowski, Piotr Potocki, Stanisław Rafałowicz, Szymon Kazimierz Szydłowski, Ignacy Zajączek
- Wydział Wojskowy: Jan Nepomucen Horain, Franciszek Ksawery Makarowicz, Stanisław Mokronowski, Mikołaj Radziwiłł, Franciszek Tykiel, Józef Wasilewski, Klemens Węgierski, Józef Wybicki
Rada Zastępcza Tymczasowa sprawowała władzę w Warszawie do 27 maja 1794 roku, kiedy przekazała ją Radzie Najwyższej Narodowej.
Do Rady Najwyższej Narodowej wszedł Ignacy Zakrzewski jako radca Wydziału Żywności, inni (Kiliński, Wybicki) też się w niej znaleźli na mniej eksponowanych stanowiskach.
Bibliografia
- Andrzej Grabski, Jan Wimmer i inni, Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Warszawa 1966.
- Marian Kukiel: Zarys historii wojskowości w Polsce. London: Puls, 1993. ISBN 0-907587-99-2.
- Andrzej Zahorski, Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej. Polska sztuka wojenna w okresie powstania kościuszkowskiego, Zeszyt dziesiąty, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1960.
- Bolesław Twardowski: Wojsko Polskie Kościuszki w roku 1794. Poznań: Księgarnia Katolicka, 1894.